![[anysurfer.logo]](/img/../img/svg/logo.svg "[anysurfer.logo]"){kind=logo}
Zowel het jeugdwerkbeleid als de jeugdwerksector zien, het verbreden van de leefwereld van kinderen en jongeren en het bevorderen van ontmoeting tussen kinderen en jongeren wiens leefwereld verder van elkaar afstaat, als een belangrijke rol voor het jeugdwerk. Ze investeren sterk in activiteiten gericht op ontmoeting en uitwisseling met andere jeugdgroepen.
Verbinding creëren kan op verschillende manieren: van zeer specifiek en eenmalig tot heel breed en intensief. Van zeer spontaan – omdat organisaties dezelfde ruimte delen bijvoorbeeld – tot heel doordacht. Van zeer lokaal over bovenlokaal tot internationaal. Er bestaan al een scala aan inspirerende praktijken rond verbinding binnen en buiten het jeugdwerk. Denk aan vindplaatsgericht werken, bruggen bouwen, (internationale) uitwisseling organiseren, dialoogprocessen opzetten, buurtgericht werken, etc. Het komt erop aan om deze initiatieven naar de oppervlakte te brengen en organisaties hiermee te inspireren.
Ontmoeting opzetten en verbinding creëren, heeft ook een structurele dimensie die vergt dat organisaties (personeels)tijd en ruimte vrijmaken om contacten te leggen, bruggen te bouwen en ontmoeting mogelijk te maken. Maar een kader creëren is niet voldoende. Soms hebben we het idee dat deze ontmoeting altijd harmonieus zal verlopen. ‘Spel’ kan inderdaad heel verbindend werken en is een belangrijke troef die het jeugdwerk in handen heeft. Dat kan, maar is het niet altijd het geval.
“Do no harm” blijft het voornaamste aandachtspunt als we ontmoeting opzetten. We moeten zeker vermijden dat kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare positie extra kwetsuren oplopen. Natuurlijk blijft spontane ontmoeting mogelijk. Ook zien we vrijwilligers perfect in staat om een ontmoeting tot een goed einde te brengen. Maar wanneer organisaties gericht ontmoeting opzetten, zijn wat ons betreft verschillende aandachtspunten in de omkadering cruciaal om van die ontmoeting een succeservaring te maken voor alle betrokken partijen.
In een rapport van FOS Open Scouting over ontmoeting en bruggen bouwen, lazen we volgend praktijkverhaal over de samenwerking tussen Emiel Willaert van scoutsgroep De vleermuis uit Dikkelvenne en Steven Desanghere van de Circusplaneet uit Gent.
“Het was een mooie samenwerking tussen de circusplaneet vzw en scoutsgroep De vleermuis uit Dikkelvenne. Circusplaneet vzw organiseerde van 2012 tot 2015 een jaarlijks terugkerend buurtfestival op de Groene Vallei in de Brugse poort in Gent. Vanaf 2013 waren er gedurende drie à vijf dagen telkens zo’n 100 à 200 kinderen en jongeren uit de buurt aanwezig. Deze jongeren kwamen ofwel spontaan af, ofwel via tal van lokale jeugdwerkorganisaties, STIBO’s, mobiel jeugdwerk, straathoekwerkers, etc.
In het voorjaar van 2015 werden wij gecontacteerd door Femke Decoster (stafmedewerker diversiteit bij FOS Open Scouting) en Emiel Willaert met de vraag of er een mogelijkheid was tot partnerschap. Een eerste ontmoeting vond plaats en er was direct een “klik” tussen mij, als verantwoordelijke voor het buurtfestival en Emiel. We kwamen al vlug overeen dat Emiel zijn scoutscollega’s warm ging maken om de circustent mee op te zetten, twee workshops “blaaspijp spelletjes” te organiseren en overdag mee te helpen waar ze konden. We spraken af dat ze niet mochten vergeten zelf nog wat multiculturele sfeer op te snuiven en gewoon als deelnemer mee te doen aan bepaalde spelen.
Dit partnerschap had voornamelijk tot doel om kinderen en jongeren met elkaar in contact te brengen. De kinderen en jongeren van de Brugse poort zijn vaak niet vertrouwd met het concept scouting. Door het organiseren van “typische” scoutspelletjes kregen de jongeren van de Brugse poort de kans om uit hun comfortzone te treden en een namiddag mee te draaien met de jongeren van de vleermuis. Op hun beurt konden de kinderen en jongeren van de Brugse poort tonen wat ze waard zijn. Ze leerden de scouts van Dikkelvenne enkele circustechnieken aan.
Het idee van het blaaspijpspel kwam er als volgt. De vleermuis had niet zoveel ervaring met anderstalige kinderen/jongeren met een migratieachtergrond, en evenmin met circustechnieken. Zijn scoutsgroep had natuurlijk wel heel wat ervaring met laagdrempelige spelen en het gebruik van natuurelementen. De scouts kozen dan ook de bosjes van de Groene Vallei als hun speelterrein. Ze deden mee aan de briefing met alle workshop begeleiders. Renaud van de circusplaneet was vrijgesteld om aanwezig te zijn op de scoutsactiviteit, om de scouts te helpen indien nodig (bijvoorbeeld in het omgaan met storend gedrag). Renaud kende intussen heel wat van de buurtkinderen.
De twee blaaspijpworkshops waren goed gevuld qua publiek. De kinderen amuseerden zich duidelijk bij de scouts en de scouts hoorden er helemaal bij. De rest van de buurtcircusploeg was in de wolken met de extra handen, en ik vermoed dat het voor de scouts ook een onvergetelijke ervaring was van diversiteit in praktijk, waarbij ze een mooie en veilige rol hadden, van waaruit ze optimaal mee konden bijdragen aan het spelplezier, gebruikmakend van hun competenties.”
“Toen Femke mij twee jaar geleden op Saamdagen (ons nationaal startweekend voor leiding) aansprak over diversiteit binnen FOS Open Scouting was ik meteen enthousiast. Stilaan rolde ik binnen in de werkgroep diversiteit op nationaal niveau en kon ik mijn eenheid verleiden om het drempelkwartet te spelen.
Uit het drempelkwartet bleek dat we best wel open staan ten opzichte van diversiteit maar dat deze zich niet weerspiegeld in ons ledenaantal. Als groep wilden we hier niet blind voor blijven en we gingen een samenwerking aan met de circusplaneet. Het idee van deze uitwisseling was niet om jongeren te laten doorstromen naar “het reguliere” jeugdwerk maar om verscheidene jongeren te leren kennen en te leren uit wederzijdse ervaringen. We besloten om in augustus een workshop te geven op het buurtfeest van de circusplaneet.
We werkten een blaaspijp spel uit waarmee we veel kinderen bereikten maar ook wij leerden heel wat van de kinderen wanneer het aankwam op circus. De circusmethodiek is een niet competitieve methodiek waar aanraking een grote rol speelt. Deze methodiek zorgde ervoor dat er al snel banden ontstonden tussen onze leiding en de jongeren. Spelen met kinderen en jongeren met een andere achtergrond liet ons inzien dat alle kinderen en jongeren ongeacht afkomst of sociale klasse gewoon willen spelen. Deze ervaring nemen we mee in ons leidinggeven.”