Wat is de UiTPAS?
De organisatie Publiq zorgt voor de organisatie en uitrol van de UiTPas vanuit de Vlaamse Overheid. De UiTPAS is een spaar- en kortingskaart voor cultuur en vrije tijd, zowel voor mensen met als zonder kansenstatuut. Elke keer je deelneemt aan een UiTPAS-activiteit, verdien je punten die je dan later weer kunt omruilen voor een korting, geschenk of een ander voordeel. Elke stad of gemeente kiest zelf om zich aan te sluiten bij de UiTPAS.
Wat is de visie?
Iedereen heeft recht op vrije tijd. Ook mensen die het zich niet altijd kunnen permitteren. De UiTPAS bestaat voor iedereen, iedereen in een stad of gemeente aangesloten bij de UiTPAS kan deze aanvragen en pashouder worden. Als pashouder kan je van de kaart gebruik maken als spaar- en voordelenkaart.
Bovendien kunnen mensen met een kansenstatuut zoals mensen in armoede met deze UiTPAS via een solidaire kostenverdeling, aan een verlaagd tarief deelnemen aan vrijetijdsactiviteiten. Deelnemers tonen hun kansenstatuut aan met behulp van een attest verhoogde tegemoetkoming in de gezondheidszorg of een ander attest aan te vragen bij een publieke dienst. De stad of gemeente van de pashouder verlengen dit statuut elk jaar.
Naast het spaar- en voordelenprogramma krijgen deze groepen dus ook structurele korting. Centraal hierbij staat de niet-stigmatiserende aanpak omdat de UiTPAS dus niet uitsluitend voor deze doelgroepen bestaat maar door pashouders mét en zonder kansenstatuut gebruikt wordt. Wanneer je UiTPAS ingelezen wordt, kan alleen de persoon achter de kassa zien of je een kansenstatuut hebt of niet. De kaarten van personen met kansenstatuut en zonder verschillen visueel ook niet, waardoor de drempel verlaagd wordt om korting aan te vragen.
Wat gebeurt er vandaag al?
Er sparen ondertussen al meer dan 200.000 pashouders mee met UiTPAS bij meer dan 2.200 verschillende vrije tijdsorganisaties in 44 steden en gemeenten. Elke organisatie kiest zelf welke voordelen ze hierbij geven zoals korting op een toegangsticket, een gratis drankje, een gadget of een ander voordeel.
En, werkt het?
Na vier jaar werd ondertussen een evaluatie gehouden en er is ook effectief een stijging te zien in de participatiekansen van mensen uit kansengroepen. 33% van de vrijetijdsaanbieders die werken met de UiTPAS merken dat ze een breder publiek aanspreken, 58% van de aanbieders dat er meer mensen in armoede participeren.
Wat is het lange termijn doel?
- Mensen laten kennis maken met- en toe leiden naar het vrije tijdsaanbod. Hiervoor wordt al samengewerkt met Demos (ter ondersteuning van lokale netwerken en overheden) en het Netwerk Tegen Armoede (met vormingen over armoede, de doelgroep en problematieken).
- Heel het bovenstaande aanbod voor mensen met een kansenstatuut bundelen onder de naam UiTPAS Vlaanderen.
- De administratie versimpelen.
- Een betere samenwerking tussen de organisatoren UiTPAS, Fonds Vrijetijdsparticipatie en het Steunpunt vakantie participatie opzetten.
Wat kan je als jeugd-, vrijetijds- of welzijnsdienst of als lokaal bestuur doen?
- Als lokaal bestuur duid je best een persoon of dienst aan die actief aan de slag gaat met UiTPAS: een netwerk uitbouwt, dit regisseert, mandaat en budget krijgt. Dat kan een jeugddienst zijn, maar evengoed een vrijetijdsdienst/-balie, welzijnsdienst, Huis Van Het Kind. De tijdsinvestering die hiermee gepaard gaat is moeilijk in te schatten en hangt heel erg af van de context van je gemeente: is er al een bestaande werking die vervangen wordt door UiTPAS? Zit je gemeente in een samenwerking met andere gemeenten binnen de regio? Als je als gemeente graag een inschatting wilt van de benodigde tijdsinvestering vanuit je gemeente, kan je best contact opnemen met Publiq zodat ze dit samen met jou op maat kunnen bekijken.
- Aansluiten bij de UiTPAS als gemeente of stad, je kan twee keer per jaar een dossier indienen om als stad of gemeente van start te gaan met UiTPAS. Het aansluiten betekent concreet dat je lokaal bestuur de UiTPAS verdeelt, zorgt voor terugbetalingen van het deel van de korting aan de lokale aanbieders, zorgen voor communicatie en in het algemeen de werking stimuleren.
- Binnen je lokale bestuur kan je jeugd-, vrijetijds-, of welzijnsdienst mee zorgen voor een voldoende groot lokaal jeugdaanbod. Ze kunnen de doelgroep jeugd én lokale jeugdwerkers toeleiden naar de werking van UiTPAS. Publiq denkt hier ook graag samen met je lokaal bestuur over na van A tot Z: ze zorgen voor informatiesessies en verkennen samen met je gemeente of dienst de mogelijkheden. Ze zorgen voor de volledige begeleiding van indienen van dossier tot de effectieve implementatie. Daar horen ook train the trainer-opleidingen bij om met de specifieke programma’s te leren werken. Maar ook na de effectieve lancering kan je als gemeente beroep doen op Publiq met vragen (algemene of technische), voor kennisdeling (bv. Op een UiTforum) of om meer inzicht te krijgen in de vrijetijdsparticipatie in je gemeente.
- Je kan onderzoeken welke koepelorganisaties van je lokale vrijetijdsaanbieders nu bovenlokaal aangesloten zijn of welke organisaties zelf op eigen initiatief aangesloten zijn bij de UiTPAS voor je gemeente ingestapt is. Kom te weten waar de vraag leeft binnen je eigen stad of gemeente en ga praten met de bestaande organisaties! Soms hebben de nationale koepels of landelijke organisaties al meer informatie of expertise over de UiTPAS dan de lokale afdeling.
- Je kan informatie over de UiTPAS opnemen op de website van je stad of gemeente als je aangesloten bent, dit kan bv. Lokale vrijetijdsaanbieders zoals jeugdwerkorganisaties echt helpen om te weten wat ze moeten doen om aan te sluiten.