Congres #Jeugdwerkwerkt 

Op dinsdag 6 juni 2023 kwamen we samen met 600+ jeugdwerkers, beleidsmakers en mensen uit aangrenzende sectoren in Maison de la Poste in Brussel.

Hoe zag de dag eruit? 

Op het congres werd je ondergedompeld in de missie van het jeugdwerk, het DNA van de jeugdwerker en het positieve effect van jeugdwerk, dat we in één woord jeugdwerkeffect noemen.

Daarnaast lanceerden we straffe ambities binnen zes prioritaire thema’s:

• vrijwilligers
• mentaal welzijn
• stem van kinderen en jongeren
• digitale leefwereld
• jeugdinfrastructuur
• kruispunten

Samen met heel wat jeugdwerkers bepaalden we waar we met het jeugdwerk willen staan in 2028. En welke ambities we binnen die thema's willen behalen om binnen 5 jaar nog relevant te zijn. 

Jeugdwerkeffect: kinderen en jongeren

#Jeugdwerkwerkt omdat jeugdwerk kinderen en jongeren versterkt, doet groeien en verbindt.

• Lisa Franken, jeugdwerkondersteuner bij De Ambrassade en vrijwilliger bij KSA Nationaal
• Don Moussa Pandzou, procesbegeleider voor organisaties over de thema's racisme, discriminatie en de impact van het koloniaal verleden, co-auteur van het boek 'Yaya na Leki' over dekolonisatie, racisme en identiteit
• Liza Lauwers, outdoor trainer en begeleider van ervaringsgerichte programma's voor uiteenlopende (doel)groepen bij Nature vzw.

Jeugdwerkeffect: nieuwe initiatieven

#Jeugdwerkwerkt omdat jeugdwerk leidt tot (nieuwe) initiatieven vanuit kinderen en jongeren.

Door het eigenaarschap dat kinderen en jongeren in het jeugdwerk ervaren, is jeugdwerk een plek waar ze initiatief kunnen nemen. Ze krijgen de ruimte en ondersteuning om met hun eigen ideeën en talenten te werken, ook als ze daarvoor buiten de lijntjes kleuren. Jeugdwerk vervult hiermee een labofunctie. Door dat experimenteergedrag ontstaan heel wat (nieuwe) initiatieven die vertrekken vanuit de leefwereld van kinderen en jongeren.

In deze sessie laten we Chokri Mahassine aan het woord. We gaven hem de uitdaging een brief te schrijven aan het jeugdwerk. Chokri vertelt hoe hij het effect van jeugdwerk heeft ervaren op het ontstaan van nieuwe initiatieven en hoe die impact verder kan worden vergroot. 

Chokri is sinds 1985 organisator van o.a. Pukkelpop. Het muziekfestival behoort inmiddels tot de top van Europese muziekevenementen. Pukkelpop is gestart als klein jongerenfestival en wordt nog steeds georganiseerd door HAJEE! oftewel Humanistische Jongeren Leopoldsburg die opgericht zijn in 1981.

Nadat Chokri de brief heeft voorgelezen, gaan we hierover in gesprek met 

• Moutasim Benkaddour is oprichter van de open jeugdwerking 't Groot plein Malem
• Emin Gürkan is oprichter van de jeugdwerking Loupix en vormingswerker bij JES
• Maureen Pierloz is specialist jeugdbeleid & Jeugdwerk voor Stad Leuven

Nadien dagen we je uit om zelf taal te geven aan het effect dat jeugdwerk heeft op kinderen en jongeren.  

Jeugdwerkeffect: buurt

#Jeugdwerkwerkt omdat jeugdwerk bijdraagt aan actieve en verbonden buurten.

Jeugdwerk brengt kinderen en jongeren samen in buurten van steden en dorpen, op speelpleinen, in jeugdhuizen, cultuur- en jeugdcentra en jeugdverblijven of de publieke ruimte. Het is op die plekken dat jeugdwerk vorm krijgt en kinderen en jongeren zich thuis voelen. Vanuit de waarde van verbondenheid zorgt jeugdwerk mee voor de buurt en ontwikkelt het (nieuwe) ideeën en initiatieven. Het draagt zo bij tot meer dynamiek in de buurt.

Tijdens deze sessie laten we Dieter Wouters aan het woord. We gaven hem de uitdaging een brief te schrijven aan het jeugdwerk waarin hij vertelt hoe hij het effect van jeugdwerk op de buurt ervaart. We vroegen hoe we dat effect nog kunnen vergroten.

Jeugdwerkeffect: samenleving

#Jeugdwerkwerkt omdat jeugdwerk de samenleving over grenzen en domeinen heen verbindt en zo maatschappelijke uitdagingen aanpakt.

Jeugdwerkers zien kinderen en jongeren voornamelijk in hun vrije tijd. Maar dat is slechts één van de levensdomeinen waar ze zijn. Ze gaan naar school, leven in een gezin of instelling, doen dingen met hun vrienden, enz. Kortom, kinderen en jongeren komen en leven op vele plaatsen. Net daarom is het belangrijk om de kruispunten van levensdomeinen te zien en actief vanuit het jeugdwerk over domeinen en grenzen heen te werken. Jeugdwerk draagt zo bij aan het vormgeven van de samenleving en haar maatschappelijke uitdagingen.

Tijdens deze sessie laten we Amir Bachrouri aan het woord. We gaven hem de uitdaging een brief te schrijven aan het jeugdwerk waarin hij vertelt hoe hij het effect van jeugdwerk heeft ervaren op de samenleving. We vroegen hoe we dat effect nog kunnen vergroten.

Nadien dagen we je uit om zelf taal te geven aan het effect dat jeugdwerk heeft op kinderen en jongeren.  

Jeugdwerkeffect: beleid

 #Jeugdwerkwerkt omdat jeugdwerk het beleid uitdaagt en versterkt.

Jeugdwerk heeft impact op het beleid en op hoe kinderen en jongeren beleid mee vormgeven. Jeugdwerk staat voor sterk en breed jeugdbeleid waar kinderen en jongeren genoeg kansen krijgen om te participeren en treedt op als belangenverdediger van kinderen en jongeren. Jeugdwerk is geen expert in thema’s zoals huisvesting, armoede of werk, maar is wel expert in de blik en de kracht van jongeren binnenbrengen. Het jeugdwerk vertolkt de stem van kinderen en jongeren en zorgt ervoor dat hun noden, behoeften en signalen op de agenda van beleidsmakers komen.

Tijdens deze sessie laten we de Vlaamse minister van jeugd aan het woord. We gaven Benjamin Dalle de uitdaging een brief te schrijven aan het jeugdwerk waarin hij vertelt hoe hij het effect van jeugdwerk heeft ervaren op het beleid. We vroegen hoe we dat effect nog kunnen vergroten.

Vrijwilligers: drempelverlagend werken met, door en voor vrijwilligers

Tijdens deze interactieve workshop ga je aan de slag met hands-on kaders en principes rond drempelverlagend werken met, door en voor vrijwilligers.
Je komt te weten welke drempels jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie ervaren en hoe je hen, ondanks hun goed gevulde rugzak, toch kan aanmoedigen zich te engageren als vrijwilliger. 
Je leert hoe je als jeugdwerker bruggen kan bouwen en hoe je sociaal isolement bij jongeren kan tegengaan. 

Deze workshop wordt gegeven door Sarah Storme en Emin Gürkan van JES. JES is een jeugdorganisatie voor alle kinderen en jongeren in Antwerpen, Brussel en Gent. Ze ondersteunen hen op het vlak van vrije tijd, onderwijs, werk, opleiding en welzijn.

Vrijwilligers: plaatsbezoek Circus zonder Handen

Handlangers. Zo heten de jonge vrijwilligers die aan de slag zijn bij Circus zonder Handen. Het zijn geëngageerde jongeren die die ambitie hebben circustrainer te worden. Als handlanger werk je onder een vrijwilligerscontact en krijg je ondersteuning via een uitgebreide opleiding, groeps- en individuele coaching.
Circus zonder Handen kan niet zonder haar handlangers. Deze groepen jonge mensen vormen samen met alle andere vrijwilligers mee de organisatie en zorgen ervoor dat Brusselse kinderen en jongeren zich kunnen uitleven in de circustechnieken. 

Tijdens het plaatsbezoek aan de parcourhal in GC Nekkersdal neemt Mathilde ons mee in het verhaal van hun vrijwilligerswerking en probeert antwoorden te geven op volgende vragen: 
Wie kan handlanger/trainer worden? Hoe worden ze ondersteund? Zien zij zichzelf als een vrijwilliger? Welke geleerde lessen rond eigenaarschap geven kan Mathilde ons meegeven? Wat betekent de Brusselse context voor de werking van Circus zonder Handen? 

Mathilde Renson is inhoudelijk coördinator van Circus zonder Handen. Ze werkt sinds 2015 bij de circusorganisatie en wilt samen met haar collega’s extra kansen bieden aan jongeren die een engagement willen opnemen binnen de circuswereld. 

Mentaal welzijn: aan de slag met het kader mentaal welzijn (ENG)

‘Jeugdwerkers kennen hun rol in verband met mentaal welbevinden en handelen hier naar.’
Dat schoven we naar voren als één van de vier ambities binnen het traject mentaal welzijn. Om jeugdwerkers hierbij te helpen, werd er samen met hen en professionals uit de welzijnssector een kader ontwikkeld. Dit kader creëert duidelijkheid over de specifieke rol die jeugdwerkers hebben als het gaat over het mentaal welzijn van de kinderen en jongeren waarmee ze werken. Het biedt ook de mogelijkheid om hier als jeugdwerkorganisatie rond na te denken en het gesprek aan te gaan met professionele hulpverlening in de buurt.

Tijdens deze werksessie lichten we het kader uitgebreid toe. Daarnaast zoomen we in op jouw rol als jeugdwerker als het gaat over het mentaal welzijn van de kinderen en jongeren die jij begeleidt. Je gaat aan de slag met het kader en je gaat op zoek naar toepassingen in jouw eigen organisatie.

De sessie gaat door in het Engels omdat we bezoek krijgen van enkele deelnemers uit andere Europese landen. Het perspectief uit hun land op de rol van een jeugdwerker als het gaat over mentaal welzijn, kan uitgebreid aan bod komen tijdens de uitwisseling.  

English - Mental well-being: getting started with the mental well-being framework

"Youth workers understand their role in relation to mental well-being and act accordingly." We put this forward as one of the four ambitions within the mental well-being trajectory. To assist youth workers with this, a framework was developed in collaboration with them and professionals from the welfare sector. This framework provides clarity on the specific role that youth workers have in relation to the mental well-being of the children and young people they work with. It also provides the opportunity for youth work organizations to reflect on this and engage in conversation with other professionals and experts in the neighberhood.

During this working session, we will extensively explain the framework. Additionally, we will focus on your role as a youth worker regarding the mental well-being of the children and young people you guide. You will work with the framework and look for applications in your own organization.

Mentaal welzijn: de positieve impact van beweging op mentaal welzijn (ENG)

Re-soar, dat zijn wekelijkse veerkrachtige vrijetijdsactiviteiten voor jongeren tussen 12 en 18 jaar. De focus ligt op sociaal spel, circus, parkour, kickboksen, yoga en tai-chi, met ruimte voor gesprek en reflectie over uitdagingen in het dagelijks leven. Door het ervaren en trainen van een veerkrachtige basishouding, leren de jongeren in hun eigen kracht te staan vanuit verbinding met elkaar. 

Tijdens deze workshop dompelen we je onder in de methodieken die de jeugdwerkers tijdens Re-Soar gebruiken. We gaan zelf aan de slag met parkour en enkele circustechnieken. Nadien staan we stil bij de visie achter deze manier van werken.  

Deze workshop wordt gegeven door Cirkus in beweging en Arktos. Samen hebben zij Re-soar opgericht.
Cirkus in beweging is een open huis voor circuseducatie. Persoonsvormende, artistieke en sociale circusactiviteiten vloeien er samen en heffen elkaar op tot een vernieuwende vorm van kunsteducatie.
Arktos is een Vlaams expertisecentrum dat kinderen en jongeren in kwetsbare situaties en personen met een beperking versterkt waar nodig, en ouders, scholen, partners, overheden en de bredere samenleving ondersteunt om hetzelfde te doen. 

De sessie gaat door in het Engels omdat we bezoek krijgen van enkele deelnemers uit andere Europese landen. 

English - Mental well-being: the positive impact of movement on mental well-being

Re-soar offers weekly resilient leisure activities for young people between 12 and 18 years old. The focus is on social play, circus, parkour, kickboxing, yoga, and tai chi, with room for discussion and reflection on challenges in daily life. By experiencing and training a resilient mindset, the young people learn to stand in their own power from a connection with each other. 

During this workshop, we immerse you in the methodologies that the youth workers use during Re-Soar. We will work on parkour and some circus techniques ourselves. Afterwards, we will reflect on the vision behind this way of working. 

This workshop is given by Cirkus in Beweging and Arktos. Together they founded Re-soar. 
Cirkus in Beweging is an open house for circus education. Personal, artistic, and social circus activities come together and merge into an innovative form of art education.
Arktos is a Flemish expertise center that strengthens children and young people in vulnerable situations and people with disabilities where necessary, and supports parents, schools, partners, governments, and society at large to do the same.

Stem van kinderen en jongeren: macht van de media

Nieuws gaat vandaag de dag ongelooflijk snel de wereld rond. Iedereen kan ‘nieuws’ maken via sociale media. Foutjes in berichten komen bijgevolg sneller voor, onbewust maar ook vaak bewust. Fake news dus. Hoe herken je fake news? Hoe ga je hiermee om? En wat doe je met de soms polariserende meningen die hierdoor versterkt worden? 

Met het oog op de aanstaande verkiezingen is het meer dan ooit belangrijk om te weten hoe je jongeren mediawijs maakt, zodat ze kritisch naar berichtgevingen kunnen kijken. 

Kris Custers van StampMedia geeft je tijdens deze workshop tips en tricks over hoe jouw vrijwilligers te sterken tegen fake news en hoe je het gesprek hierrond met hen kan aangaan. 

Stem van kinderen en jongeren: 't Is aan u 

In 2024 mag je opnieuw volop rode bolletjes kleuren. Het zotte aan deze verkiezingen? We zijn nog nooit met zoveel jonge stemmers geweest! In 2024 zullen er in België 1 miljoen jongeren voor het eerst stemmen. 
We trappen de verkiezings-marathon af met de Vlaamse Jeugdraad verkiezingen, in mei 2024 zijn het Vlaamse, federale en Europese verkiezingen en in oktober 2024 staan de lokale verkiezingen voor onze deur. 

Het jeugdwerk heeft de kracht om naar aanloop van de verkiezingen de stem van kinderen en jongeren luider dan ooit te doen klinken. Wij zorgen er voor dat er niet over, maar met jongeren gesproken wordt. Maar hoe pak je dat nu precies aan? Na deze workshop weet je exact wat je kan doen om met jouw organisatie de stem van kinderen en jongeren te versterken! 

Deze workshop wordt gegeven door Hermelinde Hooft. Zij is projectcoördinator verkiezingen ('T is aan u) bij De Ambrassade.

Stem van kinderen en jongeren: leer al wandelend participatief werken  

JES trekt samen met ons de stad in en toont tijdens een wandeling plekken in de publieke ruimte waar jongeren meewerkten aan de invulling ervan. 

Al wandelend leer je hoe je mede-eigenaarschap creëert. Hoe je jongeren een stem geeft en hoe je hen laat deelnemen aan het beleid. Dit doen we aan de hand van enkele boeiende kaders en praktijken die de nodige handvaten geven om nadien zelf aan de slag te gaan in je eigen organisatie en buurt. 

Deze workshop wordt gegeven door JES. JES is een jeugdorganisatie voor alle kinderen en jongeren in Antwerpen, Brussel en Gent. Ze ondersteunen hen op het vlak van vrije tijd, onderwijs, werk, opleiding en welzijn.

Digitale leefwereld: de aantrekkingskracht van digitale tools

Over 5 jaar vinden jeugdwerkers het vanzelfsprekend om te vertrekken vanuit de digitale leefwereld van kinderen en jongeren. Dat is één van de vijf ambities die we samen met het jeugdwerk formuleerden binnen het thema digitale leefwereld. Bij Habbekrats doen ze dat vandaag al. 
Hun allernieuwste huis L’ILO opende vorige jaar in het centrum van Brussel. L’ILO is een modelhuis van Habbekrats. Binnenin kreeg het de kleurrijke indeling volgens hun beleidsfuncties. Jongeren kiezen voor ontmoeten, verwonderen of verbinden. In elk van deze drie delen spelen digitale installaties een belangrijke rol. Zo kunnen kinderen en jongeren er digitaal muurklimmen, virtueel rondfietsen in Londen of Parijs, Gamen, 3D printen, graven en bouwen in een virtuele zandbak enzovoort. 

Tijdens een rondleiding bij L'ILO ontdekken we samen de verschillende digitale installaties en komen we te weten wat deze digitale tools zo aantrekkelijk maakt voor jongeren.  

Habbekrats is een kleurrijke jeugdwerkorganisatie die zich overal in het land inzet voor kinderen en jongeren van 8 tot 18 jaar, op zoek naar warmte, vriendschap, avontuur en hulp.
Habbekrats heeft vijftien warme huizen waar in totaal 3000 jongeren per jaar elkaar ontmoeten. In elk huis zijn er origineel ingerichte ruimtes waar je je kan verwonderen over kleine en grote dingen. Habbekrats biedt ook hulp aan jongeren. Ze verbinden jongeren met elkaar en met de samenleving. Ook jongeren in nood zijn bij Habbekrats aan het juiste adres.   

Digitale leefwereld: digitale competenties om jongeren sterker te maken 

Molengeek versterkt jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie door hun digitale skills aan te scherpen. We gaan op bezoek bij Molengeek en luisteren naar hun verhaal. Nadien reflecteren we samen over het digitale competentiekader dat Europees ontwikkeld werd voor jeugdwerkers en jeugdwerkorganisaties.
Want als jeugdwerkers willen inzetten op het versterken van de digitale competenties van jongeren, moeten ze eerst zelf straffe digitale skills ontwikkelen. 

MolenGeek heeft als missie digitale technologie toegankelijk te maken door de wereld van het ondernemerschap onder de aandacht te brengen. Het doel is iedereen, ongeacht leeftijd, geslacht of plaats, de mogelijkheid te bieden werk te vinden, een bedrijf op te richten of een loopbaan op te bouwen, op basis van motivatie en zonder voorafgaande vereisten of certificering. 

Daarnaast brengen Lotte en Sofie tijdens deze sessie het Europese perspectief binnen. 

Lotte Vermeire is doctoraatsonderzoeker bij imec-SMIT, Vrije Universiteit Brussel. Haar onderzoek richt zich op media educatie, datageletterdheid en digitale inclusie in non-formele en formele leercontexten.

Sofie Van Zeebroeck werkt als 'international strategic networking and cooperations officer' bij JINT vzw. Ze vertegenwoordigt JINT vzw als partner in het Europees netwerkproject rond digitaal jeugdwerk.

Jeugdinfrastructuur: C12 - waar inclusie en cultuur samenkomen

Al gehoord van C12? Je bent er misschien verschillende keren langsgelopen zonder dat je het zelf doorhad! 

C12 is een nachtclub verborgen onder het Centraal station van Brussel, in wat voorheen gekend stond als de Hortagalerij. Het is een nachtclub die uitblinkt in het hanteren van een "safe(r) space" principe. 

Dit betekent dat zij een veilige omgeving creëren waarin alle bezoekers zich welkom en gerespecteerd voelen. Door deze principes te hanteren, creëert de C12 een omgeving waarin mensen zich vrij kunnen voelen om zichzelf te zijn en te genieten van de muziek, kunst en cultuur die wordt aangeboden. Bezoekers hoeven zich geen zorgen te maken over ongewenst gedrag, zoals discriminatie, geweld of intimidatie.

We bezoeken C12 en gaan in gesprek over de filosofie achter hun inclusieve en gastvrije omgeving. 

Deze sessie is geannuleerd
Jeugdinfrastructuur: aan de slag met meerjarenplan in jouw stad of gemeente

Verschillende steden zoals Kortrijk, Gent en Antwerpen hebben een plan dat de jeugdinfrastructuur in hun stad in kaart brengt en (financiële) ondersteuning biedt aan het jeugdwerk over legislaturen heen. 

Op basis van de ervaringen van steden die al met zo een meerjarenplan werken, staken Bataljong en De Ambrassade een hands-on sessie in mekaar. 
Tijdens de sessie doorlopen we de stappen om tot een meerjarenplan te komen en geven we tips over hoe je het schepencollege kan beïnvloeden om de nodige budgetten te koppelen aan de nodige ondersteuning voor jeugdinfrastructuur.  
Je gaat naar huis met een concreet actieplan waar je meteen mee aan de slag kan om uiteindelijk te komen tot een meerjarenplan jeugdinfrastructuur voor jouw stad of gemeente.

Deze sessie wordt gegeven door Bataljong en De Ambrassade.

Kruispunten: vanuit creatieve projecten verschillende levensdomeinen omvatten

Met deze interactieve vorming belichten we welke kruispunten er ontstaan vanuit experimentele- en culturele projecten. Bij JES dagen ze jongeren creatief uit in hun open lab, in de muziekstudio, via dansvoorstellingen, enz.
Via deze trajecten komen andere levensdomeinen bloot te liggen: welzijnsvragen, onderwerpen voor onze jobcoaches en nog zoveel meer. 
Zo leggen de jongeren een intensief traject af, ondersteund door een divers team.

In deze vorming gaan we samen op zoek naar een geïntegreerde aanpak waarin de jongere versterkt wordt. Onder het motto 'teach what you preach', is dit uiteraard geen vorming voor deelnemers met een zittend gat! 

De sessie wordt begeleid door Liesbet Van Dycke. Liesbet is vormingsmedewerker bij JES. Zij is het experiment tijdens haar loopbaan nooit uit de weg gegaan. Kunstbende, vormingswerk in het binnen en buitenland, een nieuwkomerswerking, mountainbike tochten, creatief labo, oprichter HOTSPOT (serious game), enz.  

Kruispunten: aan de slag met kruispunten in je eigen organisatie

In deze interactieve workshop ga je als deelnemer aan de slag rond de kruispunten waarop jouw eigen organisatie zich beweegt of kan gaan bewegen. 

Samen met praktijkexperten van jeugdwerk op kruispunten (met jeugdhulp, onderwijs, sport, cultuur, arbeidsmarkt, enz.) zoomen we in op de context van jouw organisatie: 

• Op welke kruispunten bevinden jullie je?
• Welke kruispunten blijven onbenut?
• Welke partners zijn interessant voor je doelgroep?
• En hoe pak je dat dan best aan? 

Deze workshop wordt gegeven door jeugdwerkers die de voorbije maanden deelnamen aan de werkgroep Kruispunten, waar we samen de ambities binnen dit thema hebben uitgestippeld. 

 Vrijwilligers: Ted Talk - kracht van sport in het werken met bijzondere doelgroepen

De laatste jaren zien we een groei van het aantal sociale organisaties dat sport als een middel inzet om de toegankelijkheid voor zoveel mogelijk jongeren te bevorderen. Tegelijkertijd streven ze zo bredere maatschappelijke doelstellingen na.
Daarbij is er bijzondere aandacht voor het stimuleren van vrijwillig engagement van jongeren in maatschappelijk kwetsbare positie. 

In deze interactieve TED Talk zal prof. Dr Marc Theeboom met een genuanceerde blik dit potentieel van sport belichten, alsook op zoek gaan naar de mogelijkheden van een nauwere samenwerking tussen de sportsector en het jeugdwerk. 

Prof. dr. Marc Theeboom is doctor in de Lichamelijke Opvoeding en master in de Agogische Wetenschappen (optie vrije tijd) en verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB) als hoogleraar aan de Faculteiten Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie (LK) en Psychologie en Educatiewetenschappen (PE). Hij is voorzitter van de onderzoeksgroep ‘Sport and Society’.
Zijn onderzoeksinteresse gaat uit naar agogische en beleidsmatige aspecten van sport in het algemeen en specifieke aandachtsgroepen in het bijzonder. Hij heeft interesse in de ontwikkeling en evaluatie van initiatieven waarin sport kan gebruikt worden als een middel om persoonlijke en sociale ontwikkeling van bijzondere doelgroepen te stimuleren.

 Mentaal welzijn: onderzoeksresultaten Pimento - Wat kan het jeugdwerk betekenen voor het mentaal welbevinden van jongeren? 

Hoe bevordert jeugdwerk het mentaal welbevinden van Vlaamse jongeren? En welke krachten uit het jeugdwerk kunnen we inzetten om het mentaal welbevinden van jongeren in verschillende contexten te bevorderen? 

Pimento neemt je mee in de tussentijdse resultaten van het onderzoek naar mentaal welbevinden bij meer dan 2000 jongeren. 

Deze sessie wordt gegeven door Evelien Luts en Sarah Joos. Zij zijn onderzoekers bij Pimento. Ze focussen op kwalitatief en kwantitatief belevingsonderzoek bij jongeren.

Stem van kinderen en jongeren: in gesprek met geëngageerde jongeren - Waarom een maatschappelijk engagement opnemen terwijl je ook in je zetel kan blijven hangen?

In heel Vlaanderen zijn er jongeren die zich op lokaal niveau engageren. Maar sommige zetten nog een stapje verder en nemen een breder maatschappelijk engagement op. We gaan in gesprek met hen om te weten te komen wat hen motiveert en welke drempels ze mogelijk tegen kwamen:

• Wat motiveert jongeren om hun kop boven het maaiveld uit te steken en de stem van kinderen en jongeren luider te doen klinken?
• Hoe zet je de stap van een lokaal engagement naar een breder maatschappelijk engagement?    

Mariame Keita zal het gesprek in goede banen leiden. Mariame was VN jongerenvertegenwoordiger Vlaamse Jeugdraad in 2016 en 2017. Nadien ging ze aan de slag bij de Vlaamse Jeugdraad als Participatiemedewerker onderwijs en diversiteit. Momenteel werkt ze op de thema's stedelijk beleid en brede school bij kabinet Van den Brandt. 

 Stem van kinderen en jongeren: panel - je bent jong en wilt wegen op beleid

Eens om de zoveel jaar trekken we met zen alle naar de stembus. Maar hoe kan je in tussentijd wegen op het beleid?
Het panel gaat in gesprek over hoe je in tussentijd als jongeren kan wegen op beleid. Hoe versterken de organisaties van de sprekers de stem van kinderen en jongeren?  

Roel Camps (expert inspraak en participatie jeugd van stad Antwerpen), Flo Tomlison (Hujo), Fien Morren (Globelink en Vlaamse Jeugdraad) en Hazel Corthouts (student postgraduaat Politisering in het Sociaal Werk) vertellen over hun ervaring hoe hun organisaties de stem van kinderen en jongeren versterken.

 Digitale leefwereld: leer digitale tools kennen met JEF installaties

Games, audiovisuele installaties en een VR-cinema. Op het JEF festival ontdek je dit allemaal in het XL-Medialab. Een echte digitale speeltuin waarin je experimenteert, speelt en verdwaalt. 

JEF neemt de diverse games en installaties mee naar het congres #jeugdwerkwerkt. Je krijgt er inkijk in de visie van JEF rond gaming en digitale tools. Je ontdekt interessante games en krijgt tips over hoe je zelf gaming en audiovisuele media kan aanbieden aan kinderen en jongeren in jouw organisatie. 

Deze sessie gaat twee keer door. Zowel tijdens de korte sessies deel 1 (14u - 15u), als tijdens de korte sessies deel 2 (15u30 - 16u30) kan je JEF bezoeken. 

JEF is dol op jeugdfilm. JEF brengt eigenwijze, supergoeie films in de zalen, bij jou thuis en op school. Maar JEF is ook meer dan film. JEF is een festival. JEF is er voor en door kinderen en jongeren en nodigt hen uit om mee te doen aan workshops, zelf films te maken en te experimenteren met nieuwe media.
JEF is het aanspreekpunt voor iedereen die te maken heeft met jeugd, film en nieuwe media, op school of in de vrije tijd. En JEF stimuleert regisseurs en acteurs om werk te maken van een bredere en betere Vlaamse jeugdfilmproductie. 

 Digitale leefwereld: TED Talk - jeugdwerk en de Bib werken drempels weg

Bibliotheek Couwelaar en Skillz vzw bevinden zich in Antwerpen in de wijk Deurne-Noord. Een aandachtswijk die zich kenmerkt door een grote schoolachterstand. De Bib en Skillz bundelden hun krachten om meer jongeren te bereiken en hen digitale vaardigheden aan te leren.
Resultaat? Een nauwe samenwerking waarbij materiaal, personeel en ruimte onderling gedeeld worden. 

Jeugdwerkorganisaties stoten vaak op financiële en materiële drempels om digitale jeugdwerkactiviteiten te organiseren. Tijdens deze sessie kom je te weten hoe de samenwerking tussen de jeugdwerkorganisaties en de bibliotheek geleidelijk aan tot stand kwam en hoe ze door samen te werken de financiële en materiële drempels van digitaal jeugdwerk overkomen.  

Deze TED Talk wordt gegeven door Jelle Pauwels en Mark Bogaerts.
Jelle werkt voor Skillz vzw. Hij organiseert vakantiekampen, workshops en activiteiten voor kinderen en jongeren tussen 8 en 18 jaar, met een focus op creatieve en technologische onderwerpen.
Mark werkt voor Bib Couwelaar. Hij startte bij buurtsport Antwerpen en werd later bibliothecaris in Deurne. Momenteel is hij ook community manager bij voetbalclub R Antwerp FC.

Jeugdinfrastructuur: debat - naar een Vlaams jeugdinfrastructuurbeleid

De staat van de jeugdinfrastructuur in Vlaanderen gaat er de laatste 10 jaar op achteruit. Dat bleek uit het lokalenonderzoek van de jeugdbewegingen, De Ambrassade en Vives Hogeschool. 
Met het oog op verbetering schreef de Vlaamse Jeugdraad daarom een advies rond ‘Jeugdinfrastructuur met toekomst’. 

Tijdens het debat analyseren we dit advies en gaan we dieper in op de uitdagingen rond jeugdinfrastructuur en welke oplossingen Vlaanderen kan aanreiken om een inhaalbeweging te maken en jeugdgebouwen kwaliteitsvol en duurzaam te maken.

Aan de tafel van het debat zitten: 

• Eric Wieërs - Vlaamse Bouwmeester 
• Jurgen Sprangers - directeur Bataljong
• Emma van Loock, Departement CJM
• Fatima Laabab, jeugdwerker bij Formaat

Jeugdinfrastructuur en de toekomst: energiezuinig en blauwgroen

Het jeugdwerk loopt achter op de weg naar duurzame infrastructuur. Veel gebouwen zijn verouderd, wat gepaard gaat met isolatie- en energieproblemen. Ondanks de goede wil vanuit het jeugdwerk om te investeren in hernieuwbare energie, duurzame infrastructuur en een groene omgeving, ontbreken vaak de middelen en kennis om mee te zijn met deze transitie. 

Thys Halewyck van Het Vlaams Energiebedrijf en Christine Schraepen van het Agentschap Natuur en Bos tonen tijdens deze sessie haalbare, kleinschalige praktijken die jouw jeugdinfrastructuur duurzaam kan maken.  

Deze sessie gaat buiten door. 

Kruispunten: in gesprek met jongeren uit de jeugdhulp

Opgroeien in een voorziening bijzondere jeugdzorg brengt uitdagingen met zich mee. Ook het beleven van vrije tijd is minder vanzelfsprekend. Tijdens deze sessie gaan we het gesprek aan met jongeren uit de jeugdhulp. Samen met hen proberen we antwoord te vinden op vragen als:

• Hoe kan je toch de brug slaan naar jongeren in de jeugdhulp? 
• Wat betekent vrije tijd voor hen? Wat is het verschil tussen een leefgroepbegeleider en een jeugdwerker? 
• Waarom zijn beide onmisbare figuren in hun leven? 

Deze sessie wordt begeleid door Elke Bouckaert en Bieke Matthijs. Zij zijn beide actief in team vrije tijd van LEJO. Een team dat ondertussen al meerdere jaren expertise opbouwt in het staan op de brug tussen jeugdwerk en jeugdhulp. Dit zowel door eigen activiteiten te organiseren, als door een brugfiguur te zijn in regio Gent.

Vrijwilligers: waarom is jeugdwerk belangrijk? - vrijwilligers aan het woord

LEJO werkt met, voor en door straffe jongeren. Straffe jongeren die al een goed gevulde rugzak hebben door te leven in een maatschappelijk kwetsbare situatie. LEJO slaagt erin deze jongeren in hun kracht te zetten en in te spelen op talenten en interesses. Enkele van hun vrijwilligers vertellen hun verhaal en geven antwoord op vragen als: 

• Hoe ervaren deze jongeren het vrijwillig zijn bij Lejo?
• Wat zorgt ervoor dat ze met plezier hun engagement blijven opnemen?
• Hoe worden drempels waar zij op botsen verlaagd en wat betekent vrijwilliger zijn voor deze jongeren? 

Deze sessie wordt begeleid door LEJO. LEJO is er voor jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie. Ze maken jongeren sterker binnen de samenleving én we versterken de samenleving om structureel te veranderen op maat van deze jongeren. Zo verbeteren ze samen met jongeren hun maatschappelijke positie. Voor een toekomst vol kansen.

Vrijwilligers: wie is de vrijwilliger van de toekomst?

Het vrijwilligersstatuut is vandaag de dag al lang niet meer het enige statuut waaronder je een engagement kan opnemen in het jeugdwerk. Je hebt ook het kunstenaarsstatuut, het verenigingswerk, jobstudentencontract en allerlei mogelijke tussenvormen en oplossingen om te gemoed te komen aan de noden van geëngageerde jongeren. Zijn al deze mogelijkheden voldoende voor de jonge mens van vandaag? 

Bert, Eva, Najim en Tars gaan met elkaar in gesprek over hun blik over hoe jongeren zich vandaag (willen) engageren en denken mee na over hoe het jeugdwerk naar deze uitdaging kan kijken.  

• Eva Hambach is directeur van het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk. Deze organisatie ondersteunt en promoot het vrijwilligerswerk in Vlaanderen. 
• Bert Breugelmans is coördinator van Vlaamse Dienst speelpleinwerk. 
• Najim Kaldoen is algemeen coördinator van Roots Vlaanderen.
• Tars Vanstraeseele staat in voor de federatie- en clubondersteuning bij Sport Vlaanderen.
  

Het panel wordt gemodereerd door Fatima Labaab, stadsondersteuner Brussel bij Formaat.

 Mentaal welzijn: debat - wat is er nodig om de ambities over 5 jaar waar te maken?

Om in de toekomst nog steeds straf jeugdwerk te kunnen realiseren, formuleerden we straffe ambities binnen zes prioritaire thema’s. Mentaal welzijn is één van die thema’s. In 2028 ...

• is er een duidelijk en sluitend netwerk van welzijns- en geestelijke gezondheidszorg organisaties waar jongeren en jeugdwerkers terecht kunnen.
• worden experimentele organisaties of projecten die inspelen op noden van jongeren en jeugdwerkers gewaardeerd en indien succesvol opgeschaald.
• kennen jeugdwerkers hun rol in verband met mentaal welbevinden en handelen ze hier naar.
• wordt de positieve bijdrage van jeugdwerk aan mentaal welbevinden door iedereen erkend.

We leggen deze ambities voor aan een panel van vier experten mentaal welzijn. Ze debatteren over de ambities en geven aan wat er nodig is om deze ambities over 5 jaar in de realiteit om te zetten.  

• Stijn Sieckelinck is onderzoeker bij Youth Spot. Dit Nederlands lectoraat wil bijdragen aan de professionalisering van het grootstedelijke jongerenwerk. Het lectoraat is verbonden aan de hogeschool van Amsterdam.
• Priscilla Keuppens is één van de 8 verkozen jongerenadviseurs van de Vlaamse Jeugdraad. Samen met 7 andere jongeren en 8 jeugdwerkers werd ze in 2020 verkozen tijdens de verkiezingen van de Vlaamse Jeugdraad. Priscilla is een expert over de thema's Psychisch Welzijn en inclusie en diversiteit.
• Ruth De Nul werkt voor Agentschap opgroeien die de Overkophuizen coördineert.
• Filip Balthau is coördinator bij JES Antwerpen. 

Stem van kinderen en jongeren: TED Talk - wat leert de ervaring ons over stemrecht 16?

De Vlaamse Jeugdraad is voorstander van de invoering van stemrecht voor 16- en 17-jarigen. Maar wat leert de ervaringen ons? Wat zijn de opportuniteiten en valkuilen? 

Dieter Stiers gaat dieper in op de argumenten pro en contra, kijkt over de grens naar wat internationaal onderzoek ons leert en licht zijn een case studie van de stad Gent toe.  
Dieter is een postdoctoraal onderzoeker van het OnderzoeksFonds - Vlaanderen (FWO) aan het Centrum voor Politicologisch Onderzoek van de KU Leuven (België). Zijn onderzoek richt zich op verkiezingen en stemgedrag, met een speciale focus op de kwaliteit van de stemkeuze, verkiezingsdeelname van jongeren en kwantitatieve onderzoeksmethodologie.

 Digitale leefwereld: leer digitale tools kennen in het JEF Medialab

Games, audiovisuele installaties en een VR-cinema. Op het JEF festival ontdek je dit allemaal in het XL-Medialab. Een echte digitale speeltuin waarin je experimenteert, speelt en verdwaalt. 

 Digitale leefwereld: Apestaartjaren vanuit jongerenperspectief

Om de twee jaar vragen Mediaraven en Mediawijs via het Apestaartjaren-onderzoek aan duizenden kinderen en jongeren hoe hun digitale leefwereld er uit ziet. 

• Welke toestellen hebben ze? Welke socials gebruiken ze?
• Wat kunnen ze en wat kunnen ze niet?
• Zijn ze blij met of soms boos over of bang voor digitale media?

In deze sessie slaan we jullie niet om de oren met grafiekjes en conclusies, maar laten we jongeren zelf reflecteren over de Apestaartjaren-cijfers. Aan de hand van korte videofragmenten gidsen ze je door wat zij vinden dat wij als volwassenen moeten weten over hun digitale leefwereld. 

Deze sessie wordt gegeven door Mediaraven. Mediaraven grijpt de kansen van digitale media. De leefwereld van kinderen en jongeren wordt steeds digitaler. Zij gaan samen met hen op zoek naar de kansen die dat biedt. Ze verkennen, spelen, creëren en voeden hen zo mee op tot mediawijze jonge burgers. De kennis die Mediaraven zo opdoet, geven ze door aan jeugdwerkers, opvoeders, leerkrachten en al wie met kinderen en jongeren werkt.

 Jeugdinfrastructuur: menselijk kapitaal bij bouwen en verbouwen

Jeugdwerkers moeten zich in de eerste plaats kunnen focussen op het voorbereiden en begeleiden van hun activiteiten. Wanneer er bouwplannen voor een nieuw lokaal of jeugdwerkplek zijn, laten ze zich daarom best bijstaan door een warm netwerk van ouders, oud-leiding, experten, bestuurders en beleidsmakers. 

In deze sessie laten we twee ervaringsdeskundigen aan het woord die elk op hun manier een steentje hebben bijgedragen bij een (ver)bouwproces van de infrastructuur van een jeugdwerkorganisatie. Ze belichten de redenen waarom menselijk kapitaal een (ver)bouwproces vlotter doet lopen en tot een succesvoller resultaat leidt. 

 Kruispunten: jonge nieuwkomers betrekken in de vrije tijd

Waarom is samenwerken zo belangrijk om kinderen en jongeren die nieuw zijn in België/Vlaanderen te laten deelnemen aan het lokale vrijetijdsaanbod?

Tijdens dit panelgesprek neemt Tumult je mee in de ervaringen die ze opdeden in het project Wereldspelers 2.0. Vooral de lokale samenwerkingen die ontstonden rondom een aantal collectieve opvangcentra worden belicht. 

Na dit panelgesprek keer je huiswaarts met heel wat tips om te komen tot een succesvolle, elkaar versterkende samenwerking én met inspiratie om zelf aan de slag te gaan rond vrije tijd en jonge nieuwkomers. 

Deze sessie wordt begeleid door Sverre Pots. Sverre werkte gedurende twee jaar als projectcoördinator voor Tumult op het project Wereldspelers 2.0. Tumult is een jeugdwerkorganisatie die uitsluiting van kinderen en jongeren tegengaat en al vele jaren ervaring heeft met kinderen en jongeren op de vlucht.