De missie voor jeugdwerk is actief ruimte creëren voor kinderen en jongeren zodat ze kansen krijgen tot experiment, participatie en (zinvolle) vrije tijd. Zo creëert jeugdwerk een plek waar kinderen en jongeren jong kunnen zijn, waar ze zich kunnen ontwikkelen en samen kunnen opgroeien. Jeugdwerkers doen dit bovendien vanuit hun gemeenschappelijke DNA.
Maar tot welk resultaat leidt dit? Wat is de impact of het effect dat jeugdwerkers hebben? In de eerste plaats op kinderen en jongeren zelf, maar ook op de buurt waarin ze werken of op de samenleving in haar geheel? En is dit dan voor iedereen en overal hetzelfde?
Als we de waarde van jeugdwerk willen uitdrukken, dan moeten we ook de impact van jeugdwerk zichtbaar maken. Met impact bedoelen we de langetermijneffecten van een jeugdwerkpraktijk. Deze effecten zijn misschien snel te benoemen, maar niet altijd makkelijk te bewijzen of te verklaren. Doe zelf de test. Als je ooit deelnam aan of engagement opnam in een jeugdwerkpraktijk: welk effect heeft dat op jou gehad? En hoe komt dat?
Er zijn veel zaken die invloed hebben op het effect dat je wil bereiken. Denk aan veranderingen in de samenleving of de mate waarin iemand betrokken is. Bovendien zijn kinderen en jongeren ook thuis, op school, in de muziekacademie, sportclub, hun werk, in de publieke ruimte … Al deze contexten hebben invloed.
In de meeste gevallen kunnen we stellen dat de relatie tussen een jeugdwerkpraktijk en de impact complex is. Het langetermijneffect is het resultaat van verschillende praktijken en contextfactoren. Het jeugdwerk draagt bij aan die langetermijneffecten.
We spraken met jeugdwerkers en doken in onderzoeken. Zo kwamen we tot 5 effecten:
Jeugdwerk heeft in de eerste plaats een direct effect op kinderen en jongeren. Jeugdwerk versterkt kinderen en jongeren met verschillende competenties, waarden, vaardigheden en attitudes. Jeugdwerk creëert een veilige plek voor kinderen en jongeren, gebruikt informeel en non-formeel leren en laat hen nieuwe ervaringen opdoen. Dat heeft een invloed op wie ze later willen worden. Jeugdwerk brengt kinderen en jongeren samen om zich te ontwikkelen en om op te groeien.
Jeugdwerk draagt bij tot de (algemene) ontwikkeling van kinderen en jongeren
Jeugdwerk versterkt kinderen en jongeren:
Jeugdwerk laat kinderen en jongeren groeien:
Jeugdwerk verbindt kinderen en jongeren:
Jeugdwerk stimuleert kinderen en jongeren om de handen uit de mouwen te steken en draagt bij aan een ondernemende houding bij jongeren. In het jeugdwerk verwerven ze vaardigheden die hen sterken in het zien en benutten van kansen. Dit leidt tot jonge mensen die stevig op eigen benen staan. Door het eigenaarschap dat kinderen en jongeren in het jeugdwerk ervaren, is jeugdwerk een plek waar ze initiatief kunnen nemen. Ze krijgen de ruimte en ondersteuning om met hun eigen ideeën en talenten te werken, ook als ze daarvoor buiten de lijntjes kleuren. Jeugdwerk vervult hiermee een labofunctie. mijn initiatief als jullie hulp nodig hebben, laat maar weten
Door dat experimenteergedrag ontstaan heel wat (nieuwe) initiatieven die vertrekken vanuit de leefwereld van kinderen en jongeren.
Jeugdwerk brengt kinderen en jongeren samen in buurten van steden en dorpen, op speelpleinen, in jeugdhuizen, cultuuren jeugdcentra en jeugdverblijven of de publieke ruimte. Het is op die plekken dat jeugdwerk vorm krijgt en kinderen en jongeren zich thuis voelen. Vanuit de waarde van verbondenheid zorgt jeugdwerk mee voor de buurt en ontwikkelt het (nieuwe) ideeën en initiatieven. Jeugdwerk draagt zo bij tot meer dynamiek in de buurt.
Jeugdwerk zorgt voor dynamiek en draagt bij tot actieve en verbonden buurten.
Jeugdwerk is vaak de plek waar kinderen en jongeren voor het eerst het gevoel van een verbonden gemeenschap ervaren.
Vanuit die ervaring zien we dat jeugdwerk een effect heeft op de relatie die kinderen en jongeren hebben met de bredere gemeenschap. Het is een plek waar hun maatschappelijk engagement vorm kan krijgen. Kinderen en jongeren die een engagement opnemen binnen jeugdwerk zien we ook engagement opnemen buiten de eigen jeugdwerkplek.
Jeugdwerkers zien kinderen en jongeren voornamelijk in hun vrije tijd. Maar dat is slechts één van de levensdomeinen waar ze zijn. Ze gaan naar school, leven in een gezin of instelling, doen dingen met hun vrienden … Kortom, kinderen en jongeren komen op vele plaatsen. Net daarom is het belangrijk om de kruispunten van levensdomeinen te zien en actief vanuit het jeugdwerk over domeinen en grenzen heen te werken. Jeugdwerk draagt zo bij aan het vormgeven van de samenleving en haar maatschappelijke uitdagingen.
We zien hier 2 vormen van effecten:
Jeugdwerk is een plek waar normen en waarden worden gedeeld. Voorbeelden zijn: veiligheid, respect en solidariteit.
Jeugdwerk draagt bij tot het algemeen welzijn van kinderen en jongeren. Voorbeelden zijn: het effect op de tewerkstelling, de schoolcarrière of de fysieke en mentale gezondheid van kinderen en jongeren.
Jeugdwerk is nooit de enige oplossing voor een maatschappelijk probleem, maar kan er wel toe bijdragen. Jeugdwerk bezit een sterke preventieve kracht. Zo zorgen bepaalde jeugdwerkpraktijken er mee voor dat er minder schooluitval is, minder criminaliteit, sterkere toeleiding naar werk en een gezondere levenshouding.
Als we de maatschappelijke impact van jeugdwerk optellen bij de inzet van alle jeugdwerkers, vrijwillig en betaald, en de omzet die jeugdwerkorganisaties genereren, kom je er automatisch op uit dat het jeugdwerk een positieve economische impact heeft.
Jeugdwerk is gericht op verbinding, niet op polarisering. In jeugdwerk zorgen we voor elkaar en dragen we zorg voor de omgeving, vanuit een constructief, oplossingsgerichte houding. Door actief samen te werken over grenzen en domeinen heen, pakken we maatschappelijke uitdagingen aan.
Jeugdwerk heeft impact op het beleid en op hoe kinderen en jongeren beleid mee vormgeven. Jeugdwerk staat voor sterk en breed jeugdbeleid waar kinderen en jongeren genoeg kansen krijgen om te participeren en treedt op als belangenverdediger van kinderen en jongeren. Jeugdwerk is geen expert in thema’s zoals huisvesting, armoede of werk, maar is wel expert in de blik en de kracht van jongeren binnenbrengen. Het jeugdwerk vertolkt de stem van kinderen en jongeren en zorgt ervoor dat hun noden, behoeften en signalen op de agenda van beleidsmakers komen.
Jeugdwerk versterkt het beleid
Jeugdwerk draagt de waarden van onze democratische samenleving uit en brengt de stem van kinderen en jongeren binnen bij het beleid. Jeugdwerk informeert kinderen en jongeren op maat en draagt bij tot meer participatiekansen voor kinderen en jongeren in zowel formele als informele contexten waarin aan beleid wordt gewerkt. Dat maakt jeugdwerk een geëngageerde en betrokken partner in het vormgeven van beleid.
Jeugdwerk daagt het beleid uit
Kinderen en jongeren worden in het jeugdwerk gevormd tot kritische burgers die hun rol in de samenleving mogen en leren opnemen. Ze kijken met een geëngageerde blik naar beleidsuitdagingen vanuit hun leefwereld. Kinderen en jongeren met ervaring in het jeugdwerk worden betrokken burgers. Het zit in het DNA van jeugdwerkers om mee vorm te geven aan de samenleving.
Omdat we ervan overtuigd zijn dat onze impact de grenzen van het jeugdwerk overstijgt, vroegen we ook aan mensen buiten het jeugdwerk wat er zo sterk is aan hun samenwerkingen met jeugdwerkorganisaties.
Bekijk de vier filmpjes:
Sportaround
Sportaround leert van hun jeugdwerkpartners dat de hele stad een sportterrein kan zijn. En beveelt al hun begeleiders een animatorcursus aan.
De Wissel
De Wissel ontdekte via jeugdwerkpartner TRILL dat jongeren een eigen weg en stem kunnen vinden in artistieke expressie.
Basisschool Apenstaartjes
Basisschool Apenstaartjes biedt ruimte voor speelpleinwerking op de speelplaats, binnen een buurtnetwerk van jeugdwerkorganisaties.
Politiezone Antwerpen
Politiezone Antwerpen weet nu, door samenwerking met verschillende jeugdwerkorganisaties, dat er zoveel meer context is rond acute interventies.
Meer weten over de impact van het jeugdwerk? Ga dan naar het het verkennend onderzoeksproject "Impact van het jeugdwerk". Met dit onderzoeksproject sloegen De Ambrassade en UCLL (expertisecentrum inclusive society) de handen in elkaar om de ‘impact van het jeugdwerk’ te verkennen en samen met het jeugdwerk uit te diepen.
Wil je met je vrijwilligers of deelnemers in gesprek gaan over het effect van jullie organisatie? Maak gebruik van de reflectietool.
Deze reflectieoefening laat je stilstaan bij jullie eigen gedroomde effect én het huidige effect van jouw jeugdwerkorganisatie. Meer informatie en de invulfiche kan je vinden op deze webpagina.