[anysurfer.logo]

Handleiding Ruimte Delen

Ben jij op zoek naar een plek/ruimte voor je werking? Deze handleiding geeft tips mee voor eigenaars en gebruikers van gedeelde ruimte.
Home

Intermediair

Ik zoek onderbenutte ruimte en stel die ter beschikking voor anderen

In sommige gevallen wordt gedeeld gebruik beheerd door een intermediaire organisatie. Zulke intermediaire organisaties stellen onderbenutte ruimtes ter beschikking van de gebruikers, en staan in voor de contacten met de eigenaar. Op die manier maken zij werk van het activeren van on(der)benutte ruimte. 

Er bestaan twee types intermediairen 

  • Commerciële ruimteaanbieders 
  • Sociale ruimteaanbieders

Commerciële ruimteaanbieders 

Commerciële ruimteaanbieders hebben als doel winst te maken vanuit hun rol als tussenpersoon tussen eigenaars en gebruikers van infrastructuren of ruimte. 

Specifiek met betrekking tot leegstaande ruimte spreken we over commerciële leegstandsbeheerders of antikraakbedrijven. Zij treden op als makelaar tussen eigenaars van leegstaande ruimtes en mensen op zoek naar ruimte. Leegstandsbeheerders bieden woon-, werk- of atelierruimte aan voor prijzen die heel wat lager liggen dan de prijzen op de reguliere huurmarkt. Voor eigenaars biedt dit het voordeel dat zij op die manier een leegstandsbelasting ontwijken en dat hun pand voor heel weinig geld bewaakt wordt. 

Commerciële leegstandsbeheerders worden vaak bekritiseerd omdat zij de gebruiker van de ruimte in een precaire juridische situatie dwingen door gebruik te maken van bruikleencontracten waarop het huurrecht niet van toepassing is. Bovendien zijn zij erg selectief bij de keuze van gebruikers: vaak komen enkel studenten of artiesten, die op korte termijn kunnen vertrekken, in aanmerking. Gezinnen met kinderen, mensen met acute woonnoden, of socioculturele initiatieven vinden hier veel minder een plaats. 

Camelot & Entrakt zijn enkele voorbeelden van een sociale ruimte aanbieder.

Sociale ruimteaanbieders

Naast commerciële ruimteaanbieders bestaan er ook organisaties die je sociale ruimteaanbieders zou kunnen noemen. Zij vervullen een rol die gelijkaardig is aan die van hun commerciële tegenhangers, maar in tegenstelling tot deze laatsten hebben sociale ruimte aanbieders geen winstgevend doel, en primeert bij hen de maatschappelijke meerwaarde.

Een belangrijk verschil is dan ook dat sociaal ruimtebeheer veel sterker inzet op het ter beschikking stellen van ruimte aan mensen, initiatieven en organisaties die zeer moeilijk aan ruimte geraken via de reguliere circuits, of die zelf een maatschappelijke meerwaarde genereren. Bovendien werken zij vaak sterk buurtgericht.

Toestand, Cultureghem, Studio Start, Talent Grid, Nucleo

Succesfactoren voor intermediairen

Een succesvol intermediair is een plekwerker, die de vaardigheden van een sociaal werker combineert met deze van een infrastructuurbeheerder.

  • Als sociale professionals bemiddelen plekwerkers tussen verschillende gebruikersgroepen van de ruimte, betrekken zij de buurt en zorgen zij dat het gebruik van de ruimte zoveel mogelijk open blijft voor diverse gebruikers. 
  • Als ruimtebeheerders staan plekwerkers in voor het praktische beheer van de ruimte: afspraken met de eigenaar, infrastructurele ingrepen, aanvragen van vergunningen, onderhoud.

Deze combinatie van sociale en ruimtelijke vaardigheden kan zich bevinden in één persoon maar evengoed in een multidisciplinair team.

Tip voor de gemeente

Ondersteun sociale ruimteaanbieders in je gemeente. Het gaat om meestal jonge en zeer kleine organisaties of initiatieven, met een vaak sterke (of zelfs exclusieve) inbreng van vrijwillig engagement.

Ondersteuning door de overheid is tot nu toe grotendeels beperkt tot tijdelijke projectsubsidies, waardoor het niet evident is een duurzame werking uit te bouwen. Nochtans spelen deze sociale ruimteaanbieders een cruciale rol in het faciliteren van gedeeld gebruik daar waar de overheid deze rol niet zelf kan of wil opnemen.

Gedeeld gebruik vraagt heel wat beheer en ondersteuning om succesvol te zijn, en intermediaire organisaties zorgen ervoor dat gebruikers en eigenaars zich hier niet mee moeten bezig houden.

“Die mensen hebben veel ondersteuning nodig. Want dat is ons nergens geleerd, dat is een continu zoeken."

“Er zijn heel veel mensen die in hun dagelijks leven te maken krijgen met dat beheer van collectief gebruikte ruimtes. Sociale werkers, bibliothecarissen, wijkagenten … zitten daar vanuit hun dagelijkse job middenin.

Die mensen hebben veel ondersteuning nodig. Want dat is ons nergens geleerd, dat is een continu zoeken.” (Ruth Soenen, antropologe)