[anysurfer.logo]

Dit was Expeditie XL: What's after work?

Dit was Expeditie XL: What's after work?

Jongeren en werk
Felix De Clerck

Donderdag 28 november zakten jongeren, jeugdwerkers en beleidsmakers af naar See U in Etterbeek om er visies en ideeën te wisselen over de toekomst van werk. Wat vinden jongeren hierin belangrijk? Hoe kan hun mening worden meegenomen in het beleid dat vandaag wordt gemaakt?

De Ambrassade liep het voorbije jaar samen met verschillende partners en jeugdwerkorganisaties een participatief project, Expeditie Werk. Concreet gingen verschillende jongerengroepen via experimenten op zoek naar manieren om de toekomst van werk vandaag al te ervaren om zo gegronde visies, meningen en ideeën over die toekomst te vormen. Het What’s after work evenement was de plek waar we de tussentijdse resultaten voor een eerste keer uit de doeken deden en hier over in debat gingen.

Minister Hilde Crevits, die er wegens ziekte niet bij kon zijn, liet via haar raadgever Felix De Clerck alvast weten dat ze ook benieuwd is naar wat jongeren te zeggen hebben over dit belangrijke thema en nodigt ons alvast uit op haar kabinet.

De toekomst van werk? Dit denken zij ervan

Verschillende jongerengroepen gingen het afgelopen jaar op zoek naar de toekomst van werk tijdens 5 experimenten vormgegeven in de Expeditie Werk.

  • De Vlaamse Jeugdraad ging op bezoek bij DEME in de Haven van Antwerpen. Ze gingen in dialoog met het management over technologische evoluties en voelden hen aan de tand rond uitdagingen als het klimaat en de invloed hiervan op de toekomst van werk.
  • Groep Intro tekende een Curriculum Future uit met kwetsbare jongeren waarbij ze hen uitdaagden om ondanks hun korte termijn noden toch ook eens op lange termijn na te denken over hun levensdoelen.
  • ACV Jongeren focusten zich op het startersinkomen voor jongeren waarbij ze een levensweg-spel speelden om zich zo in te leven in de voor- en nadelen van een basisinkomen als jongere.
  • Haven nodigde inspirerende gasten uit om te leren en in dialoog te gaan rond de uitdagingen voor ondernemers op vlak van sociale zekerheid, circulaire economie en technologische evoluties.
  • Cosearching motiveerde jongeren die op zoek zijn naar zingeving in hun job om een rolmodel te ontmoeten en te interviewen die hen inspireerde in hoe zij hun plek op de arbeidsmarkt van de toekomst kunnen vinden.
De jongeren betrokken in deze experimenten formuleerden vervolgens hun mening tijdens focusgesprekken. Volgende toekomstthema’s kwamen hierbij aan bod: 

Levenslang leren en ontwikkeling

“Wat ze nu doen bij iets oudere werknemers, outplacement, maar dit op een veel intensievere manier misschien doorheen de ganse loopbaan. Dat ze niet zichzelf telkens opnieuw moeten verkopen, maar dat ze mee opgevolgd worden van, kijk dit zijn de competenties die ik tijdens mijn vijf jaar daar heb verworven. Ik heb daar aanvullend vijf jaar daar gewerkt, of twee jaar daar. En ik heb er dat gedaan. Een soort van levenslang aangevuld linked in profiel. Een coach for life. Zeker voor onze doelgroep. (Sébastien, jeugdwerker Groep Intro)”

Geld verdienen / inkomen

“Ik wil kunnen kiezen wat ik wil doen. Maar de beslissing zou inderdaad makkelijker zijn moesten job en inkomen volledig losgekoppeld worden, met een soort basisinkomen. Dan denk ik dat er meer mensen zouden zijn die zouden zeggen van “kijk, we gaan eens dat proberen starten” of meer ondernemerschap, omdat dat basisinkomen zekerheid geeft.”

Werk-privé balans / integratie

“Ik zie parttime als vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld. Dat ik zeg van: een leuk buurtproject, ik zou liever 1 dag per week daar mee bezig zijn. En dan 4/5 inkomen. En als dat gaat in uw situatie, dan zie ik mezelf dat doen.” (Helena, Vlaamse Jeugdraad, 24 jaar)

Zingeving en motivatie

“Ik heb het er enorm moeilijk mee om dingen te doen die niet overeenstemmen met m’n eigen waarden. Ik kan niet anders dan trouw zijn aan m’n eigen waarden anders ga ik verhongeren.”

Ouder worden

“Ik zit wel met het idee dat ik op mijn zeventigste nog ga bijdragen aan de maatschappij. In de zin van: grootouders die voor hun kleinkinderen zorgen, mantelzorgers, … Voor mij is dat ook allemaal bijdragen aan de maatschappij, en die mensen mogen daarvoor ook wel erkend worden in de maatschappij."

Sara en Kris, bezielers van Expeditie Werk, presenteerden deze noden en behoeftes die jongeren formuleerden, maar ook hun oplossingsrichtingen. (Bekijk de presentatie)

Aan de slag!

Het bleef niet bij het formuleren van bezorgdheden van jongeren alleen. Heel wat jongeren die zelf deelnamen aan Expeditie Werk waren ook aanwezig op What’s after work. Tijdens dialoogtafels gingen jongeren in gesprek met beleidsmakers en arbeidsmarktexperten rond acht toekomstideeën.

1. Leren op individueel niveau stimuleren via incentives

2. Inkomen en sociale rechten loskoppelen van werk gehaald uit arbeid

3. Ondernemerstijd bieden aan ondernemers / aan wie zijn eigen job wil creëren

4. Verlonen op basis van verdienste en minder op basis van anciënniteit

5. Diverse mogelijkheden creëren voor een flexibele verdeling van de arbeidstijd

6. Mentoring, coaching en persoonlijke begeleiding

7. Bedrijven & ondernemers stimuleren tot maatschappelijk verantwoord ondernemen

8. Wat men onder ‘werken’ verstaat ‘anders’ omschrijven

Tijdens de dialoog werden deze ideeën uitgedaagd, geconcretiseerd en al getoetst aan hun realiteitszin. Enkele interessante ideeën die hieruit kwamen:

  • Verloning niet enkel met geld, maar ook met vrije tijd, opleidings- en leerkansen,...
  • Jokerjaar: een loopbaanonderbreking van een jaar dat je op ieder moment kunt nemen
  • Een kwaliteitslabel voor maatschappelijk verantwoord ondernemen met criteria als werkbaarheid voor het personeel, investeren in mensen,…
  • ‘Bijdragen’ niet meer economisch definiëren, maar definiëren als ‘alles wat bijdraagt aan de ontwikkeling van de persoon en zijn/haar competenties’
  • Een businessplan voor een basisinkomen
  • Een statuut voor startende ondernemers als ‘studenten voor knelpuntberoepen’: je krijgt een uitkering en wordt niet opgeroepen voor sollicitaties
  • Falen ‘aanmoedigen’, maar begeleiding is belangrijk om hieruit te leren.
  • ‘Ondernemer in spé’ als volwaardig statuut waarin je wordt begeleid. 

Tot slot

Als laatste nam Willem De Klerck het woord. Willem is transitiemanager Vlaanderen 2050 voor werk en leren. Hij heeft als taak om visie te creëren over de toekomst van werk. Gezien we nog een jaar verder gaan met dit project raadde hij ons aan om toch nog verder te durven kijken, out of the box te denken, concrete en straffe beleidsaanbevelingen te doen en vooral ook taal te kiezen die past bij de arbeidsmarkt van de toekomst.

Het was spannend om de resultaten van een project halfweg al te tonen en te delen met publiek en beleidsmakers. Tegelijk was het een cadeau om nog zoveel input en feedback te krijgen en het enthousiasme te voelen om volgend projectjaar nog een volgende stap te zetten. Zo zullen we samen met VDAB een grootschalige enquête creëren waarbij we verschillende van de toekomstrijpe ideeën die uit deze eerste fase kwamen bij een grote groep jongeren aftoetsen.

Wordt dus zeker vervolgd! 

Bekijk zeker de foto's in de fotoviewer hiernaast!