In de jeugdwerksector is er in regelgeving vastgelegd hoe het jeugdwerk mee kan werken aan de integriteitsbevordering van kinderen en jongeren. Zo zijn er een aantal voorwaarden waar een organisatie aan moet voldoen. Ziehier een bundeling van de regelgeving, maar je kan ook steeds de website van het Departement Jeugd, cultuur en media raadplegen.
In dit overzichtsartikel krijg je meer inzicht in:
Jeugddecreet van 23 november 2023 over integriteit in de jeugdsector
Het jeugddecreet van 23 november 2023 stelt dat iedere erkende jeugdwerkorganisatie moet:
- een integriteitsbeleid uitvoeren
- een Aanspreekpunt Integriteit organiseren
- het integriteitsbeleid en het aanspeekpunt publiek bekend maken
Integriteitsbeleid
Het integriteitsbeleid is een visiedocument met beleidsinstrumenten op kwaliteit- preventie- en reactieniveau gericht op de integriteit van kinderen, jongeren en jeugdwerkers. Gericht op de bevordering van de integriteit van de organisatie in haar geheel én het integer handelen van haar jeugdwerkers.
Een organisatie moet acties ondernemen met oog op:
- de preventie, reactie en curatie van integriteitsschendingen
- de sensibilisering over inbreuken op integriteit en over integer handelen
- het vormen van jeugdwerkers over integer handelen
- het respecteren van privacy en integer delen van foto's, video's en informatie van kinderen en jongeren
Een organisatie moet beschikken over:
- Een document waarin het integriteitsbeleid (met aandacht voor kwaliteit/preventie/reactie) en het protocol vastgelegd zijn
- Een aanspreekpunt integriteit die mandaat en ondersteuning heeft om API-gerelateerde taken uit te voeren
Een organisatie moet volgende zaken doen:
- Het integriteitsbeleid in de praktijk uitvoeren en bijsturen
- Het integriteitsbeleid in haar lokale afdelingen implementeren
API
Het jeugddecreet van 23 november 2023 definieert de API als persoon of personen die binnen een jeugdwerkorganisatie het aanspreekpunt vormen voor integriteitsschendingen. Het Aanspreekpunt integriteit heeft de volgende taken:
- Treedt op als contactpunt bij grensoverschrijdend gedrag.
- Er wordt ook aandacht besteed aan meldingen en vragen over inclusie.
- Registreert het aantal en de aard van de meldingen en vaststellingen.
- Verwijst betrokkenen door naar informatie, hulpverlening, politie en justitie als dat nodig is.
- Volgt de maatregelen in het beleidsdocument, waarin het integriteitsbeleid en operationalisering van het integriteitsbeleid zijn vastgelegd, op en voert ze uit.
- Stelt aan de vereniging en, in voorkomend geval, aan haar lokale afdelingen maatregelen voor om het preventiebeleid, integriteitsbeleid en de procedures te optimaliseren.
- Eens uw vereniging is erkend, rapporteert u in het kader van de verantwoording over de uitvoering van het integriteitsbeleid en de taken van het aanspreekpunt integriteit in het werkingsverslag.
Ook binnen kadervorming kreeg integriteit in 2022 nieuwe deelcompetenties rond integriteit, voor zowel animator als hoofdanimator. Wil je meer weten over het integriteitsbeleid van jouw organisatie neem dan contact op met je API. Wat is een aanspreekpunt Integriteit?
Wat?
De Aanspreekpersoon Integriteit, kortweg API, is de persoon die je kan contacteren in je organisatie als er sprake is van een integriteitsschending. Dat is elke vorm van lichamelijk, seksueel, moreel of psychisch gedrag waarvan jij vindt dat het over jouw grens gaat of over de grens van iemand anders.
Wie kan er terecht bij de API?
Deelnemers, kernvrijwilligers, eerstelijnsjeugdwerkers, ouders,.. : iedereen die op een bepaalde manier betrokken is bij de organisatie kan de API contacteren. Je hoeft zelf geen slachtoffer of getuige van bepaald gedrag te zijn. Zodra je een vermoeden of een slecht gevoel hebt, kan je contact opnemen.Wat doet de API?
- Eerste contact: de API is daarom het eerste contact bij meldingen. De API luistert naar jouw verhaal en probeert zo de situatie in te schatten.
- Coördinatie + doorverwijzing: nadien zal de API samen met de melder bekijken hoe de situatie het beste aangepakt kan worden en eventueel doorverwijzen naar andere organisaties. De API probeert de situatie beter te begrijpen en contacteert eventueel andere betrokkenen of instanties. Dat gebeurt altijd in overleg met de persoon die de melding doet.
- Opvolging: de API volgt de situatie met de melder op tot alles afgehandeld is. Samen bekijken ze hoe de nazorg het beste aangepakt kan worden.
Wat doet de API niet?
- Hulpverlening: de API is geen hulpverlener en zal geen persoonlijk begeleidingstraject opstarten. Wel zal de API elke melding zo goed mogelijk opvolgen en ervoor zorgen dat er een goede doorverwijzing is naar de hulpverlening als dat nodig is.
- Onderzoeken: de API praat met de betrokkenen en probeert een goed beeld te krijgen van de situatie. Op basis daarvan zal de API de meest geschikte opvolging voorzien. De API zal echter nooit op onderzoek uitgaan naar wie juist de schuldige is en de reden waarom die schuldig is. Wel moet er soms een ernstinschatting gemaakt worden om te kijken welke stappen er moeten volgen. Oordelen of daar een 'straf' aan koppelen is niet aan de API.
Publieke bekendmaking?
De API heeft geen beroepsgeheim, maar zal een melding nooit doorvertellen aan personen die niet kunnen helpen bij de opvolging. Hoe gaat de API te werk? De API gaat altijd heel discreet te werk, maar heeft geen beroepsgeheim. Als de API een melding krijgt die volgens hen bedreigend is, zal die de politie of een andere instantie contacteren. Dat gebeurt wel altijd na overleg met de melder. De API heeft vooral een adviserende rol. De focus van de API ligt op het welbevinden van de betrokken partijen en op een goede werking van de betrokken jeugdwerkgroepen. Ondersteuningsaanbod De Ambrassade rond integriteit
De Ambrassade ondersteunt organisaties om met dit thema aan de slag te gaan. De Ambrassade informeert, voorziet in een ondersteuningsaanbod en zorgt mee voor beleidsaanbevelingen. Dit doen we steeds samen met de jeugdwerksector. Het aanbod is vaak gericht op de API opdat deze persoon hier dan in diens organisatie mee aan de slag gaat.
- API-training (in samenwerking met Pimento en Tumult): Een tweedaagse opleiding voor API's om zich te laten onderdompelen in de rol van een API en in integriteitsthema's. => zie kalender
- Collegagroep API: inhoudelijke als beleidsmatige ondersteuning, uitwisseling rond good practices of intervisie rond een casus. => zie kalender
- Beleidswerkgroep welzijn en integriteit => zie kalender
- Ondersteunende methodieken, vormingen, opleidingen, bundels...
- Specifieke informatie via kennisartikels op de website
Aagje Rottiers
-
Beleidsmedewerker Mentaal Welzijn en Integriteit
![[anysurfer.logo]](/img/../img/svg/logo.svg "[anysurfer.logo]"){kind=logo}
