[anysurfer.logo]

Vormingen over brandveiligheid

Vormingen over brandveiligheid

Jeugdwerk   |  22 AUGUSTUS 2024

Overal in Vlaanderen is er jeugdinfrastructuur. Ze bestaan er in al hun diversiteit, groot en klein, oud en nieuw, continu in gebruik of slechts één keer in de week. Uit een bevraging bij jongeren via de Waddist-app blijkt dat:

  • 1 op 5 jongeren niet weet hoe ze moeten handelen wanneer er brand uitbreekt op de school of op het werk
  • jongeren vooral handelingen volgen van anderen in geval van nood en dus eigenlijk niet echt weten wat doen tijdens brand.


Oei, genoeg alarmbellen om aan de slag te gaan rond het thema brandveiligheid dus!

De Ambrassade en Netwerk Brandweer werken samen om jonge vrijwilligers en begeleiding in het jeugdwerk te ondersteunen en te versterken in hun kennis over brandveiligheid met deze twee gratis vormingen.

De Basisvorming  

Netwerk Brandweer (belangenbehartiger en kenniscentrum van de Vlaamse Hulpverleningszones) en De Ambrassade (expertisecentrum jeugdwerk en jeugdbeleid) werkten samen een basisvorming ‘brandveiligheid in jeugdinfrastructuur’ uit.

Via de vorming willen beide organisaties jonge begeleiders en vrijwilligers  bewuster laten omgaan met het gebruik van hun gebouw, materialen en afspraken voor noodsituaties.  
Vanuit het jeugdwerk en lokale brandweerdiensten is er al lang nood aan een duidelijk kader rond vormingen en opleidingen in de brandveiligheid.

De vorming zet in op drie aspecten: 

  • Het herkennen van gevaren en signalen. 
  • Weten hoe men preventief brandveilig omgaat met de gebouwen en infrastructuur. 
  • Weten hoe men handelt in een noodsituatie. 
Met die focus streven De Ambrassade en het Netwerk Brandweer naar meer bewustzijn en kennis bij begeleiders over brandveiligheid en gevaren in het gebouw en tijdens activiteiten. 
In het verleden waren opleidingen en vormingen vaak enkel toegespitst op het bestrijden van de effectieve brand. Voor het eerst is de inhoud van een basisvorming brandveiligheid gelijk voor alle brandweerzones, elke jeugdorganisatie in Vlaanderen krijgt dus dezelfde opleiding.

De basisvorming is ideaal voor de hele vrijwilligersploeg of leidingsploeg om de basisinzichten mee te geven rond 'Wat te doen bij brand?'.

De gevorderde vorming

De gevorderde opleiding brandveiligheid in gebouwen is een interactieve opleiding voor alle jeugdverenigingen en/of organisaties die werken met jongeren; 


De regelgeving wordt bepaald door de manier waarop je je lokaal gebruikt We werken rond 4 domeinen: 

  • Brand voorkomen
  • Evacueren 
  • Branduitbreiding beperken 
  • Brand bestrijden 
Dit aan de hand van een praktische checklist die als instrument kan gebruikt worden.

Met deze bijkomende vorming willen Netwerk Brandweer en De Ambrassade vooral lokaalverantwoordelijken, voorzitters, groeps- of hoofdleiding en de leden van de vzw het noodzakelijk inzicht geven in het belang van brandveiligheid en hoe je er zelf je gebouwen onderhoudt in functie van een brandveilig bestaan voor en na elke activiteit maar ook in functie van nodige verbouwingen. 

Hoe aanvragen?

De vormingen kan je gratis aanvragen bij je lokale brandweerzone. Het is hun taak om zoveel mogelijk mensen te informeren over de gevaren van brand.

Als koepelorganisatie

Medewerkers, groepen of vrijwilligers kloppen mogelijks bij jullie aan met de vraag om een vorming rond brandveiligheid op te zetten of  hen door te verwijzen.

Je kan als koepel op 2 manieren vormingen rond brandveiligheid meer kenbaar maken:

  • Je kan er zelf voor kiezen om de vorming in te plannen op een vormingsmoment voor vrijwilligers. Werk hiervoor steeds samen met netwerk brandweer en/of de lokale brandweerzone.
  • Je kan bij vragen van lokale groepen/afdelingen of vrijwilligers doorverwijzen naar de jeugd- of vrijetijdsdienst van diens gemeente of stad. 

Als lokale overheid 

Als lokale overheid kan je ervoor kiezen om samen met de brandweerzone een vormingsmoment op te zetten. 

Bespreek samen wat je kan doen op korte termijn. Dat kan door reeds een aantal vrijwilligers in het jeugdwerk per organisatie de vorming te laten volgen of door ervoor te kiezen alle vrijwilligers van enkele organisaties tezamen te vormen.

Bekijk ook samen met de brandweer hoe jullie dit kunnen vastnemen op lange termijn.  Dat kan door begeleiding om de 2 of 3 jaar te vormen of de opleiding jaarlijks aan te bieden voor nieuwe begeleiding. Of door de vorming op te nemen in een vormingscarrousel die jullie jaarlijks organiseren.

De lokale brandweerzone kan alle informatie terugvinden via het netwerk brandweer. 

Als lokale groep/vrijwilliger 

Klop eens aan bij de lokale jeugd- of vrijetijdsdienst om te polsen of er plannen zijn binnen de gemeente/stad om een van deze twee vormingen in te plannen. 


Via de knoppen hieronder vind je alle materiaal terug om de vormingen zelf te geven of te begeleiden.
Iedereen die zich hier goed op voorbereidt kan de vorming geven. Maar je geeft deze vorming best in samenwerking met de lokale brandweer omdat de expertise op die manier nog beter wordt overgebracht op de deelnemers en het de relatie tussen brandweer en jeugdwerk versterkt voor de toekomst.

Laat jeugdwerk en brandweer samen voor een brandveiliger jeugdwerk gaan door in overleg te gaan, elkaar te leren kennen en samen oplossingen te zoeken.