![[anysurfer.logo]](/img/../img/svg/logo.svg "[anysurfer.logo]"){kind=logo}
De vorige Vlaamse regering keurde in mei 2022 nieuwe regelgeving goed over de controleverplichting van het uittreksel uit het strafregister model 596.2 voor medewerkers van organisaties die activiteiten aanbieden in de context van opvoeding, psycho-medisch-sociale begeleiding, hulpverlening aan de jeugd, kinderbescherming, animatie of begeleiding van minderjarigen. Deze regelgeving geldt dus ook voor het jeugdwerk in Vlaanderen en Brussel en gaat in op 1 februari 2023.
De regering keurde een uitzondering op deze regelgeving goed voor alle vrijwilligers in het jeugdwerk. Dat wil zeggen dat jeugdwerkorganisaties nooit een uittreksel strafregister moeten opvragen voor vrijwilligers.
Deze uitzondering kwam er mede op vraag van de Vlaamse Jeugdraad met het advies "Uittreksel strafregister - uitzondering op de verplichting voor organisaties uit het jeugdwerk". Je kan de argumentatie hier terugvinden.
De controle moet niet worden doorgevoerd als de medewerker een vrijwilliger is. Dat wil zeggen dat jeugdwerkorganisaties nooit een uittreksel strafregister moeten opvragen voor vrijwilligers. Sterker: er is geen rechtsgrond voor organisaties die onder de uitzondering vallen en toch een uittreksel uit het strafregister willen opvragen aan een vrijwilliger. Je mág het dus in principe juridisch gezien niet doen.
Organisaties die subsidies krijgen indien ze werken met kinderen en jongeren in een kwetsbare situatie en organisaties die met BOA-subsidies werken (beslissing lokaal bestuur) moeten het wel opvragen.
Wat als je het dan toch wil opvragen? Je begeeft je in een grijze zone! Een vereniging kan strikt genomen twee dingen doen als ze toch een uittreksel wil opvragen:
Wat is jeugdwerk dan?
In het regeerakkoord 2024-2029 staat het volgende vermeld:
We willen het afleveren van het uittreksel van het strafregister voor medewerkers die een engagement opnemen bij het jeugdwerk verplichten, naar analogie van de regelgeving voor alle andere sectoren. We werken samen met de jeugdsector de modaliteiten uit van de implementatie van de controleverplichting, de aansprakelijkheid en de leeftijd. We zorgen daarbij dat de verantwoordelijkheid niet bij jongvolwassenen komt te liggen.
Dit kan gevolgen hebben voor de jeugdwerksector. We bekijken samen met de Beleidswerkgroep Welzijn en Integriteit en met de Commissie Jeugdwerk hoe we ons als jeugdwerksector hiertegen verhouden en wat voor ons belangrijk is om mee rekening te houden. Dit is nog niet in regelgeving opgemaakt en goedgekeurd dus de uitzondering voor vrijwilligers blijft gelden.
De Vlaamse jeugdraad gaf wel al reactie op wat er in het Vlaams Regeerakkoord 2024-2029 te lezen was. Dit kan je hier vinden.
Indien je hierover nog verdere vragen of bedenkingen hebt, aarzel niet te mailen naar aagje.rottiers@ambrassade.be
Het uittreksel uit het strafregister is een officieel document waarin de eventuele strafrechtelijke veroordelingen die op naam van de betrokkene staan, vermeld worden. Dit uittreksel uit het strafregister vervangt het vroegere 'attest voor goed gedrag en zeden'.
Er is een draaiboek uitgewerkt om deze regelgeving in de praktijk haalbaar te maken. Dit draaiboek verduidelijkt hoe je als organisatie deze regelgeving correct kan uitvoeren. Wie moet een uittreksel voorleggen, wie niet? Wanneer moet dit gebeuren? Hoe ga je als organisatie om met de gegevens op het uittreksel? Welke maatregelen moet je nemen om de privacy te garanderen?
Deze lijst met veel gestelde vragen wordt nog verder aangevuld in de loop van januari-februari 2023.
Nee, vrijwilligers in het jeugdwerk worden vrijgesteld van deze regelgeving. Het jeugdwerk is de enige sector in Vlaanderen die deze uitzondering vroeg en kreeg van de Vlaamse regering.
Moeten we een uittreksel strafregister opvragen bij jobstudenten?
Ja, jobstudenten hebben een arbeidsovereenkomst met je organisatie dus voor hen is deze regelgeving van kracht. Uiteraard moeten ze dan nog wel aan de andere voorwaarden voldoen vooraleer je een uittreksel moet opvragen:
Nee, enkel voor die medewerkers die voldoen aan alle voorwaarden in het draaiboek moet je het uittreksel strafregister opvragen en controleren:
Je moet dit dus bijvoorbeeld niet doen voor boekhoudmedewerkers, logistieke medewerkers, administratieve medewerkers.
Hoe moet een organisatie omgaan met deze attesten in de personeelsadministratie?
De uittreksels uit het strafregister worden niet langer bewaard dan noodzakelijk is voor de controle en worden vernietigd nadat de definitieve beslissing omtrent de aanstelling van de medewerker is genomen of, nadat de controle van het uittreksel uit het strafregister is voltooid en er het gepaste gevolg aan gegeven is.
Je houdt in het personeelsdossier enkel bij dat het attest gecontroleerd werd en op welke datum.
Meer informatie vind je op de website van Sociare.
Een organisatie vraagt het uittreksel op bij de kandidaat die men wil aanwerven, voor de beslissing tot aanstelling.
De kandidaat moet het uittreksel opvragen bij de gemeente en aanleveren aan de organisatie. Het uittreksel mag maximaal 1 maand oud zijn op het moment dat het wordt voorgelegd.
Lees eerst het draaiboek grondig door en probeer met die informatie je vraag te beantwoorden. Lukt dit niet? Je kan steeds terecht bij Sociare met je vragen over personeelsbeleid en -administratie.
Met de jeugdwerksector maken we een plan op om dit samen met minister Depraetere te bekijken. Via de Beleidswerkgroep Welzijn en Integriteit en via de Commissie Jeugdwerk verzamelen we argumenten waar we als sector achter staan en bekijken we welke randvoorwaarden belangrijk zijn indien deze uitzondering effectief wegvalt. Dit is nog niet zo in de praktijk aangezien hierrond nog geen regelgeving is opgemaakt en goedgekeurd in het parlement.
