Integriteit is al geruime tijd in de actualiteit, met schandalen in de sportwereld, pesten op het werk, machtsmisbruik enzovoort. Als er in het jeugdwerk iets broeit, moet dat aan de oppervlakte komen. Maar hoe gaat het jeugdwerk daarmee om? Welke tools zijn er? Is men erop voorbereid? Elk incident is er een teveel, maar beleidsmatig moeten twee dingen goed afzonderlijk worden bekeken om ze later te laten samenvloeien: de individuele hulp en het brede beleid. Het is de bedoeling om als jeugdsector zoveel mogelijk preventief te werken, en zo ongelukken te voorkomen. 

Integriteit in het jeugdwerk

Het thema integriteit is voor het jeugdwerk niet nieuw. Er werden in de voorbije tien tot vijftien jaar tools en systemen op maat ontwikkeld door lokale groepen, professionals en vrijwilligers die focussen op de verschillende aspecten van integriteit. Dat gaat niet enkel over seksueel grensoverschrijdend gedrag, maar onder andere ook over pesten, fysiek en psychisch geweld. Een praktisch voorbeeld is het 24 uur op 24- permanentiesysteem van de acht grote jeugdbewegingen tijdens de zomervakantie. De beroepskrachten zijn opgeleid om bijstand en hulp te verlenen bij crisissen als een overlijden op kamp, voedselvergiftiging, ondergelopen kampterreinen enzovoort. Er zijn protocollen en maatregelen vastgelegd om de media te benaderen en om de groepen zo goed mogelijk te begeleiden als het misloopt. Dat is nodig, want jaarlijks trekken 250.000 kinderen en jongeren op kamp met die organisaties. Zij kunnen terugvallen op expertise en goede voorbeelden.

Het jeugdwerk is bij uitstek een plaats waar kinderen en jongeren jong kunnen zijn. Daar hoort ook experimenteren bij en dat hoeft niet altijd problematisch te zijn. Er zijn grenzen, maar het blijft een plaats waar men fouten mag maken, en waar men niet onmiddellijk wordt afgestraft met C-attesten of uitsluiting van de activiteiten. Het is er mogelijk om te experimenteren en met vallen en opstaan samen dingen te bereiken. In de eerste plaats moet jeugdwerk een veilig nest zijn. Dat is mee de verantwoordelijkheid van de jeugdwerksector die daarom preventief wil werken, op maat van kinderen en jongeren.

Twee rollen voor De Ambrassade

Enerzijds verstrekt De Ambrassade informatie en anderzijds wordt ingezet op preventie door de sector wakker te houden en vorming aan te bieden. Als er effectief iets gebeurt, moeten jongeren en begeleiders zo snel mogelijk een juiste positie innemen, hun rechten kennen en weten hoe ze daarmee moeten omgaan. Voor jongeren is er WAT WAT, een informatieplatform met meer dan 40 partners die willen instaan voor een warme doorverwijzing. Voor jeugdwerkers is er grenslijn.be waar men hen wegwijs maakt in dat thema.

Onderzoeksrapport ‘Aan de slag met geweld’

Het onderzoeksrapport Aan de slag met geweld dateert van 2014 en is samengesteld met onder meer Tumult, Scouts en Gidsen Vlaanderen, Kazou, Arktos en het Kinderrechtencommissariaat. Er komt nog een aanvulling over cybergeweld, maar voor het overige is het rapport nog altijd relevant.