[anysurfer.logo]

Ambras magazine: De Schoonmoeder waar iedereen naar luistert

Ambras magazine: De Schoonmoeder waar iedereen naar luistert

Vlaams Jeugd- en Kinderrechtenbeleid - Lokaal Jeugdbeleid - Bovenlokaal Jeugdbeleid - Kracht van de stem

Hoe het verkiezingsproject in 2014 dat van 2024 inspireert.

In 2024 kunnen maar liefst 1,3 miljoen jongeren voor het eerst hun stem uitbrengen. Nooit eerder was deze groep zo groot. 16- en 17-jarigen mogen nu immers meestemmen voor de Europese verkiezingslijsten.
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat zoveel mogelijk jongeren laten horen welke thema’s zij op de politieke agenda willen? Wat kunnen we leren uit ‘De Schoonmoeder aller Verkiezingen’, een project van De Ambrassade in 2014? Dat vroegen we aan Kris Snick (toen mede-projectcoördinator) en Mathijs Wouters (met Globelink een van de projectpartners). 
Zoveel eerste keren

KRIS De Schoonmoeder Aller Verkiezingen was een van de eerste projecten van de piepjonge Ambrassade die de drie decretale functies van het huis bij elkaar bracht: jeugdbeleid, jeugdinfo en jeugdwerkondersteuning. Dat de Vlaamse en Europese verkiezingen samenvielen, gaf een cruciaal moment en dé opportuniteit voor een groots participatief project.

De Ambrassade sloeg hiervoor de handen in elkaar met Globelink én met een communicatiebureau. Voor de eerste keer waren sociale media immers een superbelangrijk kanaal om veel jongeren te bereiken. Daarom moesten we stevig inzetten op communicatie en visuele branding rond de figuur van de Schoonmoeder …

De Schoonmoeder in ‘t kort

KRIS We brachten zo’n 60 jongeren bij elkaar, een groep die de diversiteit in de samenleving weerspiegelde. Ze kregen de ondersteuning en begeleiding om hun eigen verkiezingscampagne te maken, rond een thema dat voor hen prioriteit had. Echt hun eigen stem laten horen dus, los van wat politieke partijen naar voor schoven.

Het was ook de bedoeling dat deelnemers fans gingen zoeken voor hun idee op Facebook. Dat was een experiment: via jongerenambassadeurs meer jongeren bereiken die de Vlaamse Jeugdraad nog niet kenden. Sommige deden dat actief, voor anderen marcheerde dat minder. Daarnaast was er een stemtest, de eerste speciaal voor jongeren. Prima passend in die pijler van jeugdinformatie.

Het hoogtepunt van De Schoonmoeder was de dag dat ze hun affiches presenteerden in het Vlaams Parlement en in debat gingen met politici. Dat was echt een topdag die indruk maakte op de jongeren die hadden meegewerkt, herinner ik me. Daar kwam zoveel energie vrij, heel goed dat we zo’n moment hadden ingebouwd.

Volop samen met jongeren

MATHIJS Bij Globelink wilden we dat hele proces met jongeren zo participatief mogelijk maken. Dat is ook onze missie als organisatie: via lokale en bovenlokale community building komen tot acties en verandering over alle belangrijke thema’s waar jongeren van wakker liggen. Jongeren mochten de meest uiteenlopende thema’s kiezen: van defensie tot school, van milieu tot discriminatie.

KRIS Het eerste weekend, nog in het najaar van 2013, hebben we jongeren thema’s laten kiezen. Daarna werkten we daarop door: experts uitnodigen, jongeren zelf antwoorden laten zoeken op hun vragen. Vervolgens keek een jongere naar zijn thema en vroeg die zich af: wat verontwaardigt me nu echt? Welke boodschap wil ik naar buiten brengen? Voor sommigen was het moeilijk om te kiezen, om te komen tot één oproep op één affiche. Waarin diepgang én gevatheid gebald zat.

MATHIJS Vóór De Schoonmoeder was er wat schroom om een boodschap van jongeren met wat lawaai tot bij politici te brengen. ‘Zouden we dan niet in de weg lopen? Wordt dat wel geapprecieerd? Kunnen we genoeg nuance in de boodschappen leggen?’ Die aarzeling viel weg. We wisten dat dit een kantelpunt zou worden om zoveel mogelijk meningen tot bij verkiezingskandidaten te brengen. En we gingen ervoor, we beloofden aan de deelnemers dat we die ideeën – ongeacht wat ze wilden vertellen – tot in het Vlaams parlement en tot bij journalisten zouden brengen. Dat motiveerde hen extra.

Succesingrediënten

MATHIJS Wat De Schoonmoeder Aller Verkiezingen deed werken, waren de sterke partnerships, en zeker ook de tijd en het budget die we hadden om met de juiste mensen te werken. En de ruimte, vrijheid en vertrouwen die we van het hele team van De Ambrassade kregen. Iedereen geloofde erin en wilde dit mee groot maken.

KRIS We moesten ook in de media gezien worden, we wisten dat we dat nodig hadden. Daarom betrokken we politici en journalisten uit het netwerk rond De Ambrassade. Vandaag vraagt de pers regelmatig iemand van de Vlaamse Jeugdraad als spreekbuis van kinderen en jongeren. Maar 10 jaar geleden was die media-aandacht nog niet evident en moesten we daar sterk op inzetten.

Een nieuw verkiezingsproject

KRIS Uit mijn ervaring als docent in een hogeschool weet ik dat jongvolwassenen van pakweg 21 vinden dat informatie van politieke partijen totaal niet op hun maat is. En de media, pers en sociale media maken die niet beter. Tenzij NWS NWS NWS op Instagram. Ze zijn dus wel op zoek naar info, ze hebben daar wel nood aan.

MATHIJS Als we vanuit het jeugdwerk opnieuw iets op poten zetten rond verkiezingen, dan moeten we dat vooral opnieuw op onze eigen manier doen. Niet zoals het volwassenenwerk dat doet, niet zoals een politieke partij. Maar op onze eigen jeugdwerkmanier. We hebben dat toen met De Schoonmoeder ook gedaan, we moeten dat blijven doen.

“We kunnen jongeren meer tonen hoe ze baat hebben bij democratische processen, ook in  hun eigen jeugdwerkorganisatie." MATHIJS

Jongeren informeren is belangrijk. Maar wat we niet mogen doen, is bijvoorbeeld Europa beginnen uitleggen of de Europese gedachte promoten. Je kan zonder probleem een mening hebben over de Europese thema’s, daarvoor hoef je niet te geloven in de Europese instituties en daarom hoef je niet te weten hoe de Europese Commissie werkt.

Wat wel interessant kan zijn, is deze nieuwe kans gebruiken om het over het democratische proces te hebben. Over hoe je je stem laat horen, ook op school of in een jeugdwerkvereniging. En hoe waardevol dat is om dingen beter te maken.

“Je kan jongeren niet helpen standpunten te kiezen, maar je kan hen wel leren kritisch nadenken." KRIS

KRIS De participatie in het jeugdwerk die nu al bestaat, kan participatie bij verkiezingen stimuleren. Jongeren leren er democratie: jeugdwerkorganisaties geven hen ruimte om kritisch na te denken, een standpunt in te nemen en dat te uiten. Ook over maatschappelijke thema’s.

Rol van De Ambrassade

KRIS De Ambrassade is sterk gegroeid de voorbije jaren. Als organisatie, in participatie en communicatie, als inhoudelijke expert. En de ziel is gebleven. Dus wat er ook zal gebeuren voor de volgende verkiezingen, het zal nog beter worden dan De Schoonmoeder Aller Verkiezingen, kan niet anders.

MATHIJS De Ambrassade is een schat aan ervaring, kennis, praktijken en netwerk. Wees gerust soms zelfkritisch, vernieuw, kom met iets nieuws af. Maar blijf ook gewoon koppig verder doen wat jullie doen. Geduldig ongeduldig zijn, daar is De Ambrassade goed in. 

Dit artikel verscheen in de 7e editie van het Ambras magazine. Download het hele magazine hier of bestel hem gratis.