Corona brengt heel wat vragen met zich mee en anders dan in vele andere sectoren zitten jeugdwerkers al met hun hoofd in de zomervakantie. Net omdat we nu eenmaal al plannen moeten maken voor de zomermaanden, en dat terwijl er veel onzekerheden zijn. 

Het jeugdwerk in de zomer: 8000 kampen, 44.000 kinderen en 23.000 jonge vrijwilligers per dag op een speelplein, 500 jeugdhuizen, 1 miljoen kinderen en jongeren betrokken op jeugdkampen en jeugdactiviteiten. We merken dat de nood aan duidelijkheid dezer dagen soms het hoogste woord voert. We roepen vanuit vele jeugdorganisaties, De Ambrassade, de Vlaamse Jeugdraad, Bataljong, Centrum voor Jeugdtoerisme op om nog géén voortijdige drastische beslissingen te nemen over de zomer. We zijn in nauw overleg met Minister Dalle en andere bevoegde instanties om de komende weken zo goed mogelijk duidelijkheid te creëren. 

Stel jeugdwerk niet gelijk aan recreatie 

Deze crisis stelt kinderen en jongeren voor grote uitdagingen. Het zorgen voor jezelf en elkaar zit in het DNA van het jeugdwerk. Kinderen en jongeren willen steun zoeken bij elkaar. Dat is nu heel moeilijk. Zeker voor de meest kwetsbare kinderen en jongeren die nog meer dan anderen afgesneden zijn van hun leeftijdsgenoten. Het jeugdwerk is creatief genoeg om de basisdoelstelling (zorgen voor elkaar) ook onder strikte voorwaarden te realiseren. We zien dit nu ook al gebeuren. Het jeugdwerk voorziet niet enkel in een vrijetijdsbesteding maar werkt aan competentieversterking. Zo kan het jeugdwerk ook een rol spelen in de groeiende kloof. Jeugdwerk kan vanuit zijn eigen methodieken aan de slag om bv. jongeren en hun ouders juist te informeren, angst weg te nemen, te werken aan schoolachterstand, … 

Daarom vragen we om het jeugdwerk niet gelijk te stellen met recreatief aanbod. Jeugdwerk kan een heel waardevolle partner zijn in lokale gemeenschappen in het welbevinden van jongeren, zeker voor de meest kwetsbaren.  

Zet ruimte voor 2,6 miljoen kinderen en jongeren centraal 

Laat het duidelijk zijn: dit gaat niet over de kers op de taart of enkel het plezier van kinderen en jongeren. Dit gaat over vele kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare contexten voor wie het jeugdwerk vaak de enige veilige thuishaven is, de enige plek waar ze ademruimte vinden. Dit gaat over het psychisch welzijn van kinderen en jongeren na de lockdown, het voortbestaan van vele jeugdwerkorganisaties en jeugdverblijven, de capaciteit van lokale besturen om noodopvang te moeten voorzien, het recht van kinderen en jongeren om te spelen, … 

Jeugdwerkorganisaties zijn zeer flexibel en hebben deze paasvakantie bewezen dat ze snel schakelen naar een creatief aanbod online. Dat is de sterkte van het jeugdwerk: flexibiliteit en wendbaarheid. Maar de nabijheid en veiligheid voor alle kinderen en jongeren, met extra bezorgdheid voor maatschappelijk kwetsbare contexten, kunnen we daarmee niet oplossen. Een warme oproep aan overheden, experten en ouders om kinderen en jongeren echt centraal te zetten tijdens en na deze corona-crisis. Als het niet nodig is om kinderen en jongeren 6 maanden te isoleren, laat hier ons dan zeker geen voortijdige beslissingen over nemen. 

Jeugdorganisaties willen geen activiteiten en kampen organiseren als dit ten koste gaat van de veiligheid of gezondheid van kinderen en jongeren. We willen dan ook de richtlijnen vanuit de bevoegde instanties nauwgezet opvolgen en de gezondheid van kinderen en jongeren voorop zetten. Tegelijk doen we met de hele jeugdsector een oproep om geen overhaaste annuleringen voor jeugdkampen, jeugdvakanties en speelpleinen in de zomer te doen. Laten we met alle organisaties, politici en experten er alles aan doen om voor de 2,6 miljoen kinderen en jongeren in Vlaanderen en Brussel er een zo warm en veilig mogelijke zomer van te maken: met ruimte om te spelen, met ruimte voor ontmoeting en creativiteit, met ruimte voor ontwikkeling en zorg.

Vermijd chaos door verschillende snelheden 

Als de ene jeugdorganisatie of gemeente wel reeds beperkingen oplegt of alles annuleert, en de andere niet, dan krijgen we een chaos van ouders die hun kinderen elders willen gaan aanmelden, jeugdbewegingsleiding die in andere gemeentes vrije kampplaatsen wil claimen, verschuivingen van data en materialen, enz. 

Bataljong en De Ambrassade zorgen er – samen met de hele jeugdsector en jeugdtoerismesector– voor dat dit vraagstuk op tijd bij de experten en politici op tafel ligt. En dat er een gezamenlijke beslissing volgt op het moment dat er beter zicht is op de evolutie van de epidemie en de mogelijke heropstart van bepaalde sectoren. 

Hou niet alleen rekening met de datum maar ook met de aard van de activiteit 

Een kamp van een jeugdbeweging of een speelplein is geen internationaal muziekfestival. Het gaat om veel minder mensen en zonder internationaal in- en uitreizen uit de hele wereld. Kinderen en jongeren komen uit dezelfde regio, en verblijven redelijk geïsoleerd samen op hun kamp, speelplein, enz. 

3 maanden is nog ver weg 

Pas een aantal weken geleden kwamen de eerste beperkingen voor evenementen. Nu reeds beslissen over jeugdactiviteiten die pas over enkele maanden plaats hebben is veel te snel. Er is daarvoor geen kader van de crisiscoördinatie rond corona in ons land. Geen enkele inschatting van wat de zomer zal brengen, heeft al enige grond.