[anysurfer.logo]

Rapport: Werkzoekende en werkende jongeren over de invloed van Corona op hun eerste stappen op de arbeidsmarkt

Rapport: Werkzoekende en werkende jongeren over de invloed van Corona op hun eerste stappen op de arbeidsmarkt

Jongeren en werk

Het rapport

Bepaalt Corona de situatie van jonge werkzoekenden of starters? Hebben ze vertrouwen in de toekomst? Denken ze eraan om terug te beginnen studeren? In dit rapport onthullen we de resultaten van vragen die peilen naar de impact van Corona. In het najaar brengen we de resultaten van het hele onderzoek naar buiten dat een inkijk wil geven over hoe jongeren denken over werk, nu en in de toekomst. Topics die hierin bevraagd werden zijn welzijn op het werk, zingeving en motivatie, geld verdienen, levenslang leren, werk - privé en ouder worden. 

Deze bevraging en het rapport hiervan maken deel uit van een breder onderzoek van De Ambrassade, WAT WAT en VDAB naar hoe jongeren kijken naar de toekomst van werk. Door de timing van de enquête en samenloop met de coronapandemie besloten we ook enkele vragen op te nemen rond de impact van Corona.

Doelgroep van de bevraging

Werkende (<6 maanden) of werkzoekende jongeren in Vlaanderen tussen 16 en 30 jaar.

Populatie in Vlaanderen (uit EAK):

  • 995.418 18-30 jarigen
  • 605.436 18-30 jarigen die werkten
  • 42.211 18-30 jarigen die werk aan het zoeken waren
  • 347.771 zijn niet-beroepsactief, waarvan 275.949 personen student waren in het formeel onderwijs in de laatste 12 maanden 

Dataverzameling

Representatieve steekproef getrokken door VDAB uit hun databases:

  • Jongeren tussen 16 en 30 jaar die ingeschreven zijn als werkzoekend
  • Jongeren tussen 16 en 30 jaar die uitgestroomd zijn naar werk (de laatste 6 maanden)
Aangevuld via een gerichte Instagram campagne naar jongeren die minder waren bereikt:

  • Hooggeschoolde werkzoekende jongeren tussen 21 en 30 jaar die niet in Antwerpen wonen
  • Hooggeschoolde pas werkende jongeren tussen 21 en 30 jaar die niet in Antwerpen wonen 

Bevraging

De bevraging werd via een voorafgaand traject participatief met jongeren opgezet. VDAB stelde haar expertise en platform ter beschikking om de bevraging kwaliteitsvol te maken.

De bevraging liep online tussen 3 juni en 7 juli 2020. Jongeren uit de getrokken steekproef werden uitgenodigd via e-mail om deel te nemen. Daarna werden nog twee herinneringsmails verstuurd. Er was na 3 weken een responsgraad van ongeveer 8%. Op donderdag 2 juli startte dan een korte Instagram advertentie door WAT WAT om nog meer jongeren te bereiken die tot dan toe ondervertegenwoordigd waren in de bevraging.

Na het verwijderen van respondenten die onvolledige of willekeurige antwoorden gaven (<50% ingevuld of <5 min besteed), werd de bevraging afgeklopt op een totaal van 940 respondenten, waarvan 517 werkzoekende jongeren en 423 werkende jongeren. 

Achtergrondkenmerken van de deelnemers

Op een totaal van 940 respondenten (n= 940)

  • Geslacht: Onder de bevraagde jongeren waren 56.8 % vrouwen, 42.6 % mannen en 0,6% gaf aan zich anders te identificeren.
  • Leeftijd: Een deelnemer was gemiddeld gezien 23 jaar.
  • Provincie: De grootste groep jongeren kwam uit Antwerpen aangezien zij 30.7 % van de respondenten vertegenwoordigen. De daaropvolgende meest vertegenwoordigde provincies zijn Oost-Vlaanderen (22.1%), West-Vlaanderen (16.3 %), Vlaams-Brabant (15.6 %), Limburg (13.6 %).
  • Sector: De meest voorkomende sector waarin de bevraagde jongeren werken of willen werken is de sector ‘diensten aan personen en bedrijven + overheid’ met 30.9 %. Daarna kwamen de sectoren industrie met 22%, zorg en onderwijs met 17,9%, business & retail met 16.8 %, bouw en hout met 7,2% en transport en logistiek met 5,2%.  
  • Scholingsgraad: 19.9 % van de bevraagden is laaggeschoold, 43.7 % is middengeschoold en 36.4 % is hooggeschoold.
  • Taal: 79.3 % spreekt voornamelijk Nederlands met ouders of voogd.
  • Kinderen: 11,5 % heeft één of meerdere kinderen ten laste.
  • Inkomen: Van alle bevraagde jongeren heeft 27.6 % aan het moeilijk of zeer moeilijk te hebben om rond te komen met hun inkomen. Voor 32.6% is het eerder makkelijk of zeer makkelijk om rond te komen.
            • Werkende jongeren: 18,7% van de werkende jongeren heeft het moeilijk of zeer moeilijk om rond te komen met hun inkomen. Voor 44% is het makkelijk of zeer makkelijk om rond te komen.
            • Werkzoekende jongeren: 34% van de werkzoekende jongeren heeft het moeilijk of zeer moeilijk om rond te komen met hun inkomen. Voor 22% is het makkelijk of zeer makkelijk om rond te komen. 

Resultaten Corona vragen

 “Ik voel me nu vaker down dan voor de coronacrisis”

  • 54.4 % van alle bevraagde jongeren voelen zich vaker down dan voor de coronacrisis. 31.2 % ervaart dit niet.
            • Werkende jongeren: 52.1 % van de werkende jongeren voelt zich vaker down dan voor de coronacrisis. 35.2 % ervaart dit niet.
                      • Wie zijn/haar job graag doet, zich goed voelt op het werk en aangeeft in staat te zijn zijn/haar job goed te doen, voelt zich minder down.
            • Werkzoekende jongeren: 56.2 % van de werkzoekende jongeren voelen zich vaker down dan voor de coronacrisis. 27.9 % ervaart dit niet.
                    • Wie externe druk ondervindt om snel werk te vinden door ouders en omgeving of voor wie bang is zonder inkomen te vallen, voelt zich vaker down.
            • Vrouwen voelen zich, in vergelijking tot mannen, significant vaker down dan voor de coronacrisis.
            • Iemand die het moeilijk heeft om rond te komen voelt zich significant vaker down dan iemand die het makkelijk heeft om rond te komen. 

“De coronacrisis zorgt ervoor dat ik nu ook interesse heb om te werken in essentiële sectoren als de gezondheidszorg, voedseltransport etc.”

  • Bij 30.3 % van de bevraagde jongeren wekt de coronacrisis een interesse op om te werken in essentiële sectoren zoals de gezondheidszorg. Bij 46.6 % van de jongeren zorgt dit niet voor een dergelijke interesse.
            • Werkende jongeren: 27.5 % van de werkende jongeren heeft door de coronacrisis een interesse ontwikkeld om te werken in essentiële sectoren. 47.2 % meent hier geen interesse in te hebben.
            • Werkzoekende jongeren: 32.8 % heeft door de coronacrisis interesse ontwikkeld om te werken in essentiële sectoren. 46.1 % heeft die interesse niet.
  • Laag- en middengeschoolde jongeren hebben significant meer interesse gekregen om te werken in essentiële sectoren dan hooggeschoolde jongeren (respectievelijk 33,9% en 32,4% tegenover 24,2%). 

Extra vragen voor werkzoekende jongeren

“Ik denk niet dat het een goed idee is om nu te starten op de arbeidsmarkt”

  • 32.8 % van de bevraagde werkzoekenden vindt het geen goed idee om nu te starten met werken. 40.8 % is van mening dat dit wel een goed idee is.
  • Een hooggeschoolde werkzoekende vindt het een significant minder goed idee om te starten op de arbeidsmarkt dan een middengeschoolde werkzoekende.
“Door corona denk ik eraan om terug te studeren in plaats van werk te zoeken”

  • 34.9 % van de bevraagde werkzoekende jongeren denken eraan om terug te gaan studeren in plaats van werk te zoeken. 46.3 % overweegt dit niet.
  • Een middengeschoolde werkzoekende denkt er significant meer aan om terug te gaan studeren door de coronacrisis dan een hooggeschoolde. 

Voorlopige conclusie na deze cijfers

Dat Corona een impact heeft op jongeren en hun (zoektocht naar) werk, staat buiten kijf. Dat illustreren ook deze cijfers. De Ambrassade vindt het nu zaak van de overheid om prioritair werk te maken van een jongerenproof arbeidsmarkt, waarbij jongeren zowel ondersteund worden bij hun zoektocht naar werk als - eens aan het werk - in een stabiele werkomgeving terecht komen. De bevraagde jongeren zien het vandaag niet rooskleurig, aldus bovenstaande cijfers. Er moet worden ingezet in het terug opbouwen van vertrouwen in de arbeidsmarkt, door bijvoorbeeld positieve berichtgeving. Maar er zijn ook hoopgevende cijfers waarbij jongeren aanduiden terug interesse te hebben om hun studies op te pakken, of ook een job overwegen in essentiële sectoren. Deze kansen moeten worden benut door jongeren te stimuleren en ondersteunen deze stappen te zetten en zich eventueel te herscholen.