Masterplan bivakplaatsen - een sterk instrument

Dit artikel betreft het masterplan bivakplaatsen dat afliep samen met de legislatuur van de Vlaamse Regering. Dit masterplan was een belangrijk instrument voor De Ambrassade in het kader van het wegwerken van een heleboel regulitis met betrekking tot het organiseren van een kamp. Net omdat dit instrument erin slaagde om kabinetten, administraties en jeugdwerkpartners rond de tafel te zetten en samen te laten werken is dit een heel belangrijk instrument geweest voor het jeugdwerk en hopen we hier ook in de toekomst verder mee aan de slag te kunnen gaan. 

In dit artikel hebben we het kort over de geschiedenis van dit masterplan, de afzonderlijke doelstellingen en acties van dit plan met de realisaties en tenslotte hebben we het ook kort over de toekomst die De Ambrassade ziet voor dit Masterplan. 

Geschiedenis

In 2007 wordt een rondetafelconferentie opgezet i.f.v. jeugdverblijfcentra waaruit later de taskforce jeugdverblijven uit gevloeid is. Deze taskforce zou werk maken van een integrale aanpak betreffende alle problemen waar jeugdverblijven mee geconfronteerd worden. Daarbij kregen ze ook de opdracht een afwegingskader te maken voor zonevreemde verblijven.

Vanuit de inventaris die door de taskforce is opgemaakt werd een ‘actieplan jeugdverblijfcentra’ opgemaakt dat in 2010 door de Vlaamse regering werd goedgekeurd. In 2011 wordt er vervolgens een werkgroep jeugdverblijven opgestart met als taak het uitwerken van een afwegingskader voor zonevreemde jeugdverblijven. Uit de taskforce van 3 februari 2015 bleek dat een groot deel van de doelstellingen en acties uit het ‘actieplan jeugdverblijfcentra intussen werden gerealiseerd.

Toch werd door de jeugdsector aangegeven dat men nog steeds met veel (over)regulering werd geconfronteerd. Dit resulteerde in de opmaak van het masterplan bivakplaats. Een voorstel voor dit masterplan werd opgemaakt binnen de werkgroep Jeugdtoerisme van De Ambrassade en na goedkeuring door de Vlaamse Regering werd in 2016 van start gegaan aan de uitvoering van dit masterplan.  

De doelstellingen en acties van het Masterplan Bivakplaatsen 

Laatste update van de realisaties 13/08/2019 

Overregulering en complexe procedures

Zowel voor uitbaters als voor groepen die op kamp gaan komen er vaak een waslijst aan regels en administratie bij. Om dit een beetje onder controle te brengen zal er nood zijn aan een samenwerking op verschillende beleidsniveau’s: lokale overheid, Vlaamse overheid, federale overheid. 

Lokale besturen informeren over een goed onthaalbeleid

• Goede voorbeelden verspreiden, goed informeren via allerhande kanalen, vormingen opzetten 
  Realisatie: er werden al enkele uitwisselmomenten georganiseerd tussen uitbaters, jeugdgroepen en gemeentebesturen, in de nieuwsbrieven en magazines van partnerorganisaties (VVJ, VVSG) werden de thema’s al belicht, De Ambrassade en CJT kwamen langs op VVJ 2-daagse om gemeentebesturen te inspireren.
  
  
• Brochure ‘kom uit je tent’ wordt vernieuwd en uitbaters worden gestimuleerd groepen wegwijs te maken in de bestaande regels binnen hun lokaal bestuur
  Realisatie: er werd gekozen om de brochure kom uit je tent niet te vernieuwen en om in te zetten op het kampcharter dat een ‘gentlemans agreement’ is tussen gemeente/stad, jeugdgroep en uitbaters. Lees het kampcharter.
  
  
• Sensibiliseren en ondersteunen van gemeenten in hun reglementeringen en beleidsvoering
  Realisatie: ook hier werd vooral gekeken naar de rol van het kampcharter waarin een gemeente via 10 punten wordt gestimuleerd om werk te maken van een goed kampbeleid. 
  
  
• Informeren, sensibiliseren en stimuleren van gemeenten over hoe heffen van een toeristentaks contraproductief kan werken
  Realisatie: toeristentaks in kaart gebracht wat kan leiden tot gerichte aanpak van die gemeentes waar nog geen uitzondering is voor jeugd. Dit laatste ligt klaar maar moet nog worden opgevolgd.
  
  
• Afvalbeleid van gemeentes proberen afstemmen op de noodzaak van uitbaters en dit vooral in piekperiode
  Realisatie: work in progress

Uitwerken van een visie over spelen in bossen en natuurreservaten

• ANB voorziet (zomer)speelzones nabij bivakplaatsen en jeugdlokalen en wil werk maken om tegen medio 2018 in elke gemeente min. 1 speelzone te voorzien. Daarnaast wil ANB ook onderzoeken of het mogelijk is de regelgeving omtrent spelen in het bos te vereenvoudigen. 
  Realisatie: verdere uitbreiding van de speelzones, uitwerking principiële beslissing van de omkering bostoegankelijkheid kan hier ook in toekomst soelaas bieden

Wegwerken regelgevende obstakels m.b.t. kampvuren

• Mogelijkheid voor aanpassing veldwetboek van 100m naar 25m afstand naar analogie met aanpassing voor bos- en natuurgebied, afwegingskader voor installeren van vaste kampvuurplaatsen, lokale beheerplannen bekijken om wildkap etc tegen te gaan
  Realisatie: De wetgeving werd intussen aangepast waardoor de afstand van 100m enkel nog geldt voor heide. Daarnaast voorziet de nieuwe regelgeving ook mogelijkheid om een vast kader te creëren waarbinnen het houden van een kampvuur mogelijk is zonder telkens een individuele aanvraag te moeten doen. Bedoeling is dat eigenaars van kamplocaties een lange termijn overeenkomst kunnen afsluiten met de lokale overheid en/of brandweer waardoor individuele aanvragen van groepen kunnen vermeden worden. 

Vereenvoudigen van het kampvervoer

• Ondersteunen van het kampgebeuren: zorgen dat verplaatsingen naar en op kamp eenvoudiger en goedkoper worden.
  Realisatie: proefproject kampvervoer in 2017 hield in dat versterkingsritten goedkoper werden aangeboden en enkele verblijven een tijdelijke halte kregen, werd herhaald en uitgebreid in 2018. Na evaluatie na de zomer van 2018 werd besloten om de versterkingsritten i.f.v. kampen op te nemen in het vaste aanbod van De Lijn, de tijdelijke haltes hebben minder succes en blijven voorlopig in een proefproject. Dit wordt na de zomer van 2019 opnieuw geëvalueerd. 

Tekort aan kampplaatsen en kampeermateriaal

Stock van het kampeermateriaal wordt op peil gehouden

• Het aanbod van Uitleendienst Kampeermateriaal (ULDK) 1.912 seniortenten en 3.252 patrouilletenten dient gevrijwaarde te worden en de investering moet op peil blijven. Monitoren en eventueel bijsturen van uitleenprocedure. 
  Realisatie: jaarlijkse aanbesteding nieuwe tenten + extra investering van €300.000 in 2017.
  Realisatie: investeringen de voorbije jaren
  2014: €74.155  voor 170 dubbeldekzeilen voor patrouilletenten
  2015: €314.479 voor 100 seniortenten
  2016: €447.479,78 voor 149 seniortenten
  2017: €615.974,70 voor 213 seniortenten
  2018: €464.525,25 voor 163 seniortenten 
  In totaal staat de stock van seniortenten op 2.200 door de forse investeringen, dit is de hoogste stock ooit.
  
  
• Aanbod ULDK jaarlijks in piekperiode aangevuld met materiaal Defensie. Ook aanbod van provinciale uitleendienst Vlaams – Brabant. Kijken om jeugdbewegingen die zelf over eigen tenten beschikken en deze wensen uit te lenen daarin te ondersteunen. 
  Realisatie: Defensie aanwezig op overleg gebruikersgroep ULDK, wel aangeven dat nieuwe tenten niet meer bruikbaar zullen zijn voor jeugdgroepen, we mogen dus verwachten dat het aanbod van defensie zal dalen.  Overname van materiaal provincie is gebeurd in 2017.
  
  
• Volledige digitalisering van ULDK om optimale benutting van aanbod na te streven.
  Realisatie: digitalisering voor aanvragen doorgevoerd in 2016, wordt jaarlijks geëvalueerd om te komen tot enkel digitaal in de toekomst.
  De digitalisering van de tenten zelf en bijhorende monitoring is ook in volle ontwikkeling. Momenteel worden chips in de tenten ingenaaid, deze zorgen ervoor dat verlies van tenten moeilijker is/wordt en zorgt er ook voor dat we betere monitoring hebben over gebruik en levensduur van individuele tenten. 

Het aanbod van kampterreinen en jeugdverblijven wordt op peil gehouden

• Voorrang aan toegankelijkheid, brandveiligheid en kwaliteitsverbetering bij ondersteuning jeugdverblijven. Ook kijken om blinde vlekken via innovatieve proefprojecten weg te werken
  Realisatie: jeugdsector betrokken in bepalen prioriteiten binnen subsidies toerisme Vlaanderen.
  
  
• Optimaal informeren over verhuur van jeugdlokalen en kampweides naar lokale overheden 
  Realisatie: brochure jeugdlokalen en verhuur werd in 2015 opnieuw verspreid, opnieuw nadruk in brochure jeugdlokalen en bouwproces (2018). 
  
  
• Optimaal informeren over verhuur van jeugdlokalen en kampweides naar de landbouwsector. De vergunningsproblematiek voor kampweides wordt aangepakt
  Realisatie: er werd een artikel over het ter beschikking stellen van een weide als kampterrein gepubliceerd in verschillende landbouwmagazines. Dit artikel werd ook breder verspreidt in functie van de nood aan extra terreinen na het uitbreken van de varkenspest in het zuiden van de provincie Luxemburg en de noodzakelijke verplaatsing van een aantal kampen. 
  
  
• Aanbod kampeerterreinen wordt uitgebreid.
  Realisatie: Defensie werd gevraagd lijst te verduidelijken (betreffende termijn waarop ter beschikking kunnen worden gesteld). ANB heeft 4 terreinen ter beschikking gesteld en werkt momenteel richting 5e terrein. 
  
  
• Verdere aanpak zoneringsproblemen van de bestaande jeugdverblijven door de continuering van de inspanningen van de taskforce jeugdverblijven. 
  Realisatie: work in progress  

Kennisopbouw en monitoring

Er wordt tal van informatie over jeugdverblijven en kampeerterreinen beschikbaar gesteld en ontsloten om sterk beleid te ontwikkelen. Maar er is nood aan monitoring van de hiaten in het aanbod. 

Inventaris van bestaande info, ontsluiten van de info en hiaten worden in kaart gebracht

• Er bestaat al allerhande informatie over jeugdverblijven. Die informatie zit verdeeld over verschillende organisaties: de administraties jeugd en toerisme, CJT, De Ambrassade, … alles dient in kaart gebracht te worden en er wordt gekeken waar er extra noden zijn.
  Realisatie: dit werd opgenomen binnen evaluatie van decreet en in de lijn daarvan verder uitgewerkt.

Wil je graag het volledige plan eens rustig doornemen? Dan kan hieronder. 

Wat brengt de toekomst

Het bovenstaande masterplan bivakplaasten is opgestart door de Vlaamse regering in 2016 en liep samen met de legislatuur van 2019 af. Toch blijft het duidelijk dat er nood is aan een sterk instrument om te wegen op het jeugdtoerisme -beleid. 

De kracht van dit Masterplan Bivakplaatsen en de daarbij horende taskforce zit hem in het feit dat verschillende kabinetten, administraties en jeugdwerkactoren de handen in elkaar slaan om werk te maken van een sterk jeugdtoerismebeleid. 

Daarom willen we ook in de nieuwe legislatuur samen met de nieuwe Vlaamse regering werk maken van een nieuw Masterplan Jeugdtoerisme. Een masterplan dat inzet op:

• realiseren van die zaken die nog open staan uit het Masterplan Bivakplaatsen
• opvolgen en versterken, verder onderhouden van de realisaties uit het Masterplan Bivakplaatsen waar nodig
• inzetten op een nog sterker en breder masterplan met aandacht voor goede monitoring van vraag en aanbod, aandacht voor iedereen zodat ook kinderen en jongeren die nu drempels ervaren mee kunnen op kamp en/of vakantie, aandacht voor het blijven wegwerken van regulitis die het kamp moeilijker maken... 

Samen willen we graag de aanzet doen voor een nieuw masterplan dat werk maakt van een nog sterker jeugdtoerismebeleid!