![[anysurfer.logo]](/img/../img/svg/logo.svg "[anysurfer.logo]"){kind=logo}
Op donderdag 22 februari kwamen we met 80 jeugdwerkers samen om te focussen richting de nieuwe beleidsnota’s van het jeugdwerk. De nieuwe beleidsperiode 2026-2023 lijkt nog ver weg en toch zijn we nu al aan het werken aan de nieuwe beleidsplannen.
Welke thema’s, doelstellingen en acties nemen jeugdwerkorganisaties mee in hun eigen beleidsnota? Dag twee van de jeugdwerktweedaagse stond helemaal in teken van inspiratie. Experten binnen en buiten de sector kwamen langs voor inspiratietalks. Je leest hier een kort verslag.
Elke Van Roy van Colruyt Group sprak over het belang van het welzijn van werknemers en hoe we hun veerkracht kunnen versterken. Ze vertelde dat het handiger is om problemen te voorkomen in plaats van ze achteraf te moeten oplossen.
Haar belangrijkste punten waren:
Een goed personeelsbeleid is cruciaal en het moet flexibel zijn om aan de verschillende behoeften van werknemers te voldoen. Elk individu heeft immers andere vormen van ondersteuning nodig. Soms is het zelfs nodig om de omgeving aan te passen om bepaalde uitdagingen aan te pakken, bijvoorbeeld door jonge werknemers of vrijwilligers te helpen bij infrastructuurproblemen of pestgedrag. Het is ook belangrijk voor mensen om tijd te nemen voor zelfreflectie, hoewel dit soms spannend kan zijn. Sterke leiders zijn essentieel, maar ze hebben de juiste training, intervisie en ondersteuning nodig om effectief met hun team te kunnen werken.
Maak kennis met LAND inZICHT, de tool die internationalisering op de kaart van jouw organisatie zet. Verzamel collega’s, vrijwilligers en bestuursleden aan de tafel en ga samen op zoek naar hoe internationale activiteiten en samenwerking jullie organisatie kunnen versterken. Het resultaat? Een gedeelde strategische visie, concrete ideeën en een draagvlak binnen jouw organisatie om internationalisering naar the next level te brengen. LAND inZICHT vormt zo een kompas voor wie internationalisering in z’n beleidsplan wil inbouwen.
Jij brengt een team bijeen (beroepskrachten, vrijwilligers, het bestuur): al wie volgens jou betrokken moet zijn. LAND inZICHT loodst je doorheen een interactief en speels denkproces, vertrekkend vanuit de kern van je organisatie (je missie en beleidsdoelstellingen). Je gaat op zoek naar waar internationale activiteiten en internationale samenwerking voor jullie een meerwaarde kunnen zijn. Je eindigt met concrete ideeën voor internationale activiteiten en samenwerking, die echt een match zijn met wie je organisatie is en de doelstellingen die je als organisatie wil bereiken.
Aurélie en Emmy van Mediawijs deelden in hun presentatie hoe Mediawijs zich de laatste jaren heeft gericht op kinderen en jongeren in hun vrije tijd, in plaats van alleen op school.
Mediawijs hebben momenteel 4 grote thema’s waar ze rond werken:
Het verrassende element was het praktische gebruik van tools zoals het vriendenboekje, dat aantoonde dat de aangeboden middelen direct toepasbaar zijn op lokaal niveau. Het benadrukte ook dat er nog veel onbekendheid is over mediawijsheid en de beschikbare tools bij jeugdwerkers. Voor de toekomst van het jeugdwerk is het belangrijk om te erkennen dat er veel mogelijkheden zijn op het gebied van digitale inclusie, maar dat er ook een grote behoefte is aan het bekend maken van deze tools bij jeugdwerkers. Dus, blijf open staan voor nieuwe kansen en bouw voort op wat je al doet, en vergeet niet om de beschikbare middelen te delen met collega's en jongeren.
Awel heeft na de COVID-19-pandemie nieuwe benaderingen onderzocht om vrijwilligers te werven en langer aan de organisatie te binden, aangezien de traditionele wervingsmethoden slechts 50% van hun gebruikelijke resultaten opleverden. Er werd specifiek gesproken over twee strategieën: externe samenwerkingen en het ontwikkelen van leiderschap bij vrijwilligers.
De nadruk lag op het inspireren van partners uit verschillende sectoren en het belang van het aantrekken en behouden van gemotiveerde vrijwilligers.
Opvallend was de grote toename van vrijwilligers bij Awel tijdens de coronacrisis, dankzij een sterke onderlinge bereidheid tot ondersteuning. Daarnaast werd benadrukt dat externe partners de waarde van betrokkenheid in jeugdwerk erkennen, wat interessante samenwerkingsmogelijkheden oplevert.
Dorien Verhavert, een vrijwillige klimaatcoach bij KlimaatContact, vertelde over verschillende essentiële elementen voor het voeren van klimaatgesprekken, vooral met jongeren.
Ze benadrukte zes principes: luisteren, persoonlijke verhalen delen, ambivalentie omarmen, weerstand erkennen en hier flexibel mee omgaan, zaadjes planten voor verandering en goed voor jezelf zorgen.
Daarnaast besprak ze uitdagingen rond vegetarische/veganistische maaltijden (het ziet er vaak fancy uit waardoor jongeren niet weten wat ze eten en dus in weerstand gaan), mobiliteit, en het belang van duurzaamheid als organisatie. Dorien vertelde ook het belang van bewuste keuzes, zoals het reduceren van vliegreizen en het bevorderen van autodeelsystemen.
Dorien benadrukte de noodzaak van een balans tussen duurzaamheid en de doelgroep, vooral bij maatschappelijk kwetsbare jongeren. Ze pleitte voor het creëren van draagvlak binnen organisaties, zelfs als klimaat geen prominente plaats heeft in beleidsnota’s. Het benoemen van imperfecties en streven naar verbetering werden als cruciaal beschouwd. Volgens Dorien kan je het best aan duurzaamheid werken als je het niet projectmatig doet maar echt inbed in VTE, werkt met een structureel plan en een indicator in je beleidsnota.
De Scholierenkoepel werkt van, voor en door jongeren en trekt dit radicaal door. Het eigenaarschap ligt helemaal bij de jongeren zelf en zo schreven ze ook afgelopen jaar een meerjarenplan met een kerngroepje en een bredere jongerengroep. Hun bestuur is bewust samengesteld met een grote meerderheid van jongeren, zodat zij zich veilig voelen om te spreken.
Kathleen (beroepskracht) en Lore (voorzitter) deelden tijdens de inspiratiesessie hun meerjarenplantraject, samen met enkele concrete aanbevelingen en tips om de betrokkenheid van jongeren zo sterk mogelijk te maken. Bijvoorbeeld: voer als team een goed gesprek over wat jullie nog tegenhoudt of kan helpen om de stem van jongeren volop mee te nemen. Onderzoek je mogelijke weerstand. Het jeugdwerk doet het hierin al goed, maar er is zeker nog ruimte voor groei.
Denk ook na over hoe je jongeren betrekt: geïnformeerd zijn is de absolute basisvoorwaarde om mee te kunnen beslissen, mee te denken en mee te doen. Niet elk traject vereist dat jongeren en collega’s alle stappen doorlopen, maar kies dan bewust welke stappen je met hen zet en bespreek dit ook. Je kunt in deze stappen de principes van deep democracy toepassen: als een minderheid het niet eens is met een bepaalde keuze, wat heeft die minderheid dan nodig om akkoord te gaan? Wat moet er veranderen? Zo werk je aan draagvlak, bevorder je diepgaandere gesprekken en creëer je het vertrouwen dat men een andere mening mag hebben. Die minderheidsmening zal niet altijd gevolgd worden, maar mag er wel zijn en wordt meegenomen in de overwegingen.
Het jeugdwerk loopt op wereldniveau voorop wat betreft kwaliteit en vrijwilligerswerk, maar hoe komt het dat we rond inclusie en gelijke kansen blijven aanmodderen? We legden de vraag voor aan Beno Schraepen.
Beno Schraepen is onderzoekscoördinator bij studiecentrum AP Hogeschool en werkte mee aan de onderzoeken ‘Vrije tijd als handicapsituatie’ en ‘Vrije tijd van jongeren in residentiële voorzieningen’. Hij is de auteur van het boek ‘excluses’.
Exclusie (= het tegenovergestelde van inclusie) zit in het DNA van onze samenleving. "Als Vlaanderen zelf niet inclusief is, zullen ook alle producten die uit deze samenleving voortkomen niet inclusief zijn."
Als je een organisatie inclusief wilt maken, moet je denken in een termijn van vijf jaar. Het is een proces. Je moet starten met de 'waarom', 'daarna' de 'hoe' en de 'wat'. Daarna draait alles om veranderingsmanagement.
“De meest inclusieve werkingen in Vlaanderen zijn de speelpleinwerkingen.
Zij zijn al zeker 20 jaar bezig met inclusie.”
Houd de volgende zaken in je achterhoofd wanneer je het proces naar een inclusieve organisatie doorloopt:
Neen, Beno vertelt dat er vandaag drie manieren van werken naast elkaar bestaan: het doelgroepspecifieke jeugdwerk, het regulier jeugdwerk en het inclusieve jeugdwerk.