De manier waarop we over zelfmoordgedachten praten of informeren, kan kwetsbare jongeren triggeren of juist beschermen. Hoe kan je zorgvuldig en veilig informeren over zelfmoord zodat we het risico op suïcidaal gedrag verlagen? Eva Dumon van het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie (VLESP) gaf op de inspiratiedag WAT WAT tips mee. 

Belangrijk: de tips op deze pagina zijn voor organisaties. Voor journalisten zijn er specifieke richtlijnen (pdf)

1. Deel beter geen nieuwsberichten over zelfmoord(poging)

Een nieuwsbericht over iemands zelfmoord(poging) kan risicovol zijn en voor mensen met psychische problemen de laatste druppel zijn om zelf een poging te doen. 

Deel dus niet zomaar zo'n nieuwsbericht, want dat kan leiden tot imitatiegedrag. Het VLESP legt in deze video uit hoe dat imitatie-effect werkt

Deel je toch een nieuwsbericht? Volg dan deze richtlijnen

Wil je toch iets doen rond een nieuwsbericht over zelfmoord? Bijvoorbeeld als insteek om info en steun te geven aan jongeren die met dezelfde gedachten zitten? 

Volg dan deze richtlijnen. Zo verlaag je het risico op suïcidaal gedrag in plaats van dat het verhoogt:

• Vermeld geen methodes, locaties of afscheidsberichten: die kunnen kwetsbare jongeren aanzetten om dit gedrag na te doen
• Koppel zelfmoord niet aan 1 oorzaak, want suïcidaal gedrag is complex en is gelinkt aan heel veel verschillende factoren: genetische of biologische factoren, levensomstandigheden, psychische problemen, zelfmoord in de omgeving, gebrek aan sociale steun, toegang tot hulpmiddelen, de media ... 
• Zet de reacties uit of voorzie tijd om te modereren: er kunnen schadelijke reacties komen van anderen. Heb je geen tijd om zulke reacties te verwijderen? Zet de comments dan uit voor je post of artikel.
• Hou er rekening mee dat je veel hulpvragen kan krijgen: verwijs in je post of artikel door naar zelfmoord1813.be en doe dit ook als je privéberichten krijgt. Hier vind je tips om te reageren op hulpvragen

2. Bied hulp

• Geef empatische en hoopgevende boodschappen, bijvoorbeeld:

• Vermeld waar ze terechtkunnen voor hulp, bijvoorbeeld: "Denk je aan zelfmoord en heb je nood aan een gesprek, dan kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be"
• Deel verhalen of getuigenissen over hoe je met psychische problemen en zelfmoord kan omgaan en uit een crisis kan komen, bijvvoorbeeld: "Ik heb de klik kunnen maken dat ik hulp nodig had" | Elise (15)
• Gebruik helpende hashtags: #mentalhealth #pratenhelpt #selfcare #suïcidepreventie #preventiewerkt #mentalhealthmatters

3. Let op je woordkeuze

Do's: 

• De termen 'zelfmoord', 'zelfdoding' en 'suïcide' zijn alle 3 oké.   

Don'ts:

• Spreek niet van een 'mislukte', 'gelukte' of 'geslaagde' zelfmoord(poging)
• Omschrijf zelfmoord niet als:
• Een 'normale' of 'begrijpelijke reactie'
• Een 'keuze'
• 'Moedig'
• Een 'oplossing' voor problemen
• Een 'manier om rust te vinden'
• Omschrijf de overledene niet als:
• 'Een held'
• 'Eindelijk vrij' of 'eindelijk verlost'
• 'Te goed voor deze wereld'

Let hier ook op als je reageert!

4. Pas op met cijfers

Vermeld je cijfers? Check dan eerst of ze juist zijn. Probeer niet te choqueren of dramatiseren.

Hier vind je juiste cijfers

5. Kies een neutrale afbeelding

Gebruik geen beelden van zelfmoordmethodes, -locaties of afscheidsberichten. Kies een neutrale foto of illustratie.

Meer info?

• Hoe post je veilig over zelfmoord? Tips voor sociale mediagebruikers en influencers (pdf) 
• Zie zelfmoord1813.be/media voor alle adviezen en meer info over de mediawerking van het VLESP
• Volg een gratis webinar van het VLESP, bijv. rond suïcidepreventie op sociale media of wat je kan doen als iemand in je omgeving met die gedachten zit