[anysurfer.logo]

Ondernemerschap en jeugdwerk

Ondernemerschap en jeugdwerk

Jongeren en werk - Beleidsnota 2022-2025
Leeswijzer

Dit artikel is deel van het geheel aan artikels dat inspiratie kan geven aan het voorbereiden van je omgevingsanalyse voor je nieuwe beleidsnota. Op 16 en 17 mei 2019 programmeerden we verschillende sprekers op de jeugdwerktweedaagse. Ze pitchten hun visie op de toekomst, trends en evoluties die impact zullen hebben op jouw jeugdwerkorganisatie. Katrin was één van die sprekers.

Elk artikel eindigt met enkele reflectievragen voor jouw organisatie en verwijzingen naar extra bronmateriaal.

Heb je nog meer inspiratie en bronnen nodig voor je omgevingsanalyse, neem dan zeker ook het inleidend hoofdstuk erbij en/of bekijk het gehele overzicht. 


Katrin Van den Troost

Auteur Katrin Van den Troost
16 juli 2019

Katrin Van den Troost is coördinatrice van Haven Incubator. De jongeren coöperatie van de jeugdsector. Haven Incubator is een coöperatie van jongeren, jeugdhuizen en gemotiveerde partners. Samen zorgen ze voor een platform en netwerk waarbinnen jonge ondernemers de ruimte en tijd krijgen om te groeien. Zo kunnen ze hun eigen project uitbouwen en de juiste competenties aanleren. 


Wat is ondernemerschap? 

Een ondernemer is lang niet meer de man in het maatpak die enkel uit is op geld verdienen. Dit beeld is vervangen door het beeld van dé ondernemer open te breken. Sinds enkele jaren zet Vlaanderen actief in op jong ondernemerschap en geeft het zo een nieuw imago.

Ondernemen is geen vaststaand feit, het beweegt op een schaal van ondernemerschapszin tot ondernemerschap. Jongeren die een probleem of een nood detecteren, initiatief nemen om een antwoord te vinden, falen en opnieuw proberen, dat is ondernemerschapszin. Aan het andere uiterste van de schaal ligt ondernemerschap waarbij men financieel vergoed wordt voor het initiatief dat je neemt.

“Ondernemerschap is over muurtjes kijken, samenwerkingen aan gaan, uit je comfortzone stappen, de niet vanzelfsprekende stappen nemen."

Wat is dat experimenteren of ondernemen dan juist?

Ondernemerschap is het stimuleren van initiatieven, het ontwikkelen van talenten, reflecteren op gemaakte keuzes en durven dromen over een betere toekomst. Falen zit hier onvermijdelijk bij ingebakken. Ondernemerschap is over muurtjes kijken, samenwerkingen aan gaan, uit je comfortzone stappen, de niet vanzelfsprekende stappen nemen. Ondernemen is actie nemen, ondernemen is experimenteren. 

Laat ons eens kijken naar de maatschappelijke context waarin we ons bevinden. De jeugdwerkloosheid is gedaald volgens de laatste cijfers van VDAB. Maar 58% van de jongeren geeft aan ongelukkig te zijn op het werk. Dit is het hoogste percentage tussen de verschillende leeftijdscategorieën. Ondernemerschap kan een antwoord bieden op deze trend. Ondernemen wil zeggen je je leven in eigen handen neemt, zelf beslissingen maken en bepalen waar je naartoe gaat. 

Bij Haven stellen we vast dat ondernemerschap in het DNA van het jeugdwerk zit. Jongeren vallen en staan weer op, beleven en nemen beslissingen. Kan jeugdwerk dan niet de broodnodige katalysator zijn van nieuwe ideeën en projecten? 

Waarom is het jeugdwerk dé katalysator voor ondernemerschap bij jongeren? 

Jeugdwerk is een unieke plek waar jongeren in hun vrije tijd samen komen, ideeën krijgen, ideeën testen, nieuwe ideeën maken, falen, opnieuw starten en verder gaan. Jeugdwerk is dé broeihaard waar professionele ondersteuners het klankbord en de supporter zijn van prille ideeën. Jeugdwerkers zijn de scharnierfiguren in het omvormen van ideeën naar plannen en experimenten.

Jeugdwerk is dé plaats waar jongeren de handen uit de mouwen steken. Jeugdwerk heeft de maatschappelijke functie om jongeren toekomstperspectieven te bieden. Bij Haven zijn we ervan overtuigd dat elk idee met de juiste omkadering getest kan worden. 

En net daarom zijn we overtuigd dat experiment en ondernemerschap meer benoemd en uitgebouwd moet worden in de jeugdsector. 

“Ondernemerschap als doel is een nieuwe benadering in het jeugdwerk."

Hoe kan jeugdwerk de draaischijf worden voor nieuwe ideeën?

Ondernemerschap kan je zien als een doel of een middel voor je organisatie. Een fuif organiseren voor de jeugdbeweging is ondernemerschap als middel voor je organisatie. Jongeren zetten zich samen in, experimenteren samen met als doel het versterken van je organisatie. 

Jongeren met hun eigen idee ondersteunen naar ondernemerschap is een doel op zich. Jongeren experimenteren met als doel een eigen zaak of project uit de grond te stampen. De inhoud van deze projecten staat los van de missie of visie van je organisatie. Ondernemerschap als doel is een nieuwe benadering in het jeugdwerk. Jeugdhuizen zetten hier sinds 2014 uitgesproken op in door een professionele jeugdwerker aan te nemen en te experimenteren met bovenlokale projecten rond ondernemerschap in het jeugdhuis. 

We zien na 5 jaar bovenlokale projecten ‘ondernemerschap’ dat experimenterende jongeren je werking echt kunnen versterken. Ze zijn die broodnodige kritische blik en brengen een nieuw netwerk binnen in je organisatie. Wat ze juist doen in hun project ligt dan misschien niet meteen in lijn met de missie van je organisatie, maar hun ingesteldheid en manier van in het leven staan is vast en zeker een meerwaarde voor je organisatie.

Ondernemerschapszin stimuleren is ook loslaten. Het strakke kader van je missie en visie past misschien niet meteen op wat jongeren willen en gaan doen. Het loslaten van die kaders kan jongeren binden aan je organisatie omdat ze de jeugdplek als klankbord en supporter waarderen en nodig hebben. Ondernemerschap dwingt je zo te weten waarom je doet wat je aan het doen bent. 

Ondernemerschap is een middel om bruggen te bouwen tussen organisaties en verenigingen maar ook organisaties of mensen die verder van de sector staan. Ondernemerschap trekt je organisatie open en schept opportuniteiten. 

Kortom: de jeugdsector heeft een belangrijke rol te spelen in het ondersteunen en professionaliseren van prille ideeën van jongeren met het oog op de toekomst. Er liggen heel wat kansen in het vormen van hun attitude en ingesteldheid, het aanleren van allerlei ondernemingsvaardigheden en het uitdagen van hun mogelijkheden en carrièreplanning. Bij Haven zijn we ervan overtuigd dat je het beste leert door het te doen. 

Reflectievragen omgevingsanalyse

Reflectievragen 

  • Wat is betekent ‘ondernemerschap’ voor jou?
  • Hoe zetten jullie op dit moment in op ondernemerschap? 
  • Is ondernemerschap dan een middel of een doel op zich in jullie organisatie? 
  •  Hoe kan je het stimuleren van ondernemerschap als doel zien van je organisatie?