Foto: Scouts Destelbergen en Pius X in Destelbergen

Jeugdwerk zoekt speel-plaats

Elke jeugdwerkorganisatie heeft behoefte aan kwaliteitsvolle jeugdruimte om elkaar te ontmoeten, te vergaderen, actief te spelen met elkaar, groepen mensen te ontvangen, te feesten of om gezellig na te kaarten. Jeugdwerk zoekt steeds een plek. Het jeugdwerk groeit en heeft dus ook meer plaats nodig. Ook veel zelforganisaties die werken met jongeren hebben ruimte nodig.

Die diversiteit aan jeugdwerk zorgt ook voor een heel diverse vraag aan ruimte voor dat jeugdwerk: Sommige organisaties zoeken een vaste eigen stek, andere willen ruimte in de openbare ruimte, andere hebben dan weer behoefte aan tijdelijke ruimte of flexibel inzetbare ruimte.

Ben je ook op zoek naar extra ruimte om je activiteiten te organiseren? Heb je al aan de speelplaats van de school in jouw buurt gedacht? Een speelplaats dient als speel- en leeromgeving voor de leerlingen van de school, maar ook meer en meer als gedeelde plaats voor ontmoeting en ontspanning in de buurt.  

Heel wat scholen hebben de laatste jaren al inspanningen gedaan om hun poorten open te zetten voor organisaties uit de buurt. De Ambrassade bracht van 2019 tot en met 2021 die praktijken in beeld tijdens het traject Bewegingsvriendelijke en gedeelde speelplaatsen. Daaruit bleek onder andere dat het jeugdwerk zelf ook nog te weinig de stap durft te zetten naar de school in de buurt om te bespreken of een samenwerking mogelijk zou kunnen zijn.

Voordelen van speelplaatsen delen

Moeten we je nog overtuigen van de meerwaarde van gedeeld gebruik? Of ben je nog op zoek naar extra argumenten om het schoolbestuur of directie te overtuigen? Speelplaatsen gebruiken heeft een aantal grote voordelen, ook voor scholen:

• Je biedt ruimte aan jeugdwerkingen die kampen met plaatsgebrek. De speelplaats is goed gekend bij de leden van het jeugdwerk die er ook leerling zijn. De kinderen zullen daardoor beter zorg dragen voor hun speelplaats. 
  
  
• Je springt samen duurzaam om met de schaarse ruimte en het milieu. Speelplaatsen delen gaat leegstand tegen, zorgt voor efficiënter gebruik van ruimte en voorzieningen. Door meerdere functies op 1 plek samen te voegen, stimuleer je duurzame verplaatsingen.
  
  
• Je bespaart kosten en kunt voor wederdiensten en inkomsten zorgen. Na een aantal investeringen zijn de terugverdieneffecten en baten voor scholen en jeugdwerkingen voordelig. We denken daarbij bv. aan gemeenschappelijke aankopen of investeringen, energiekosten delen, extra inkomsten door verhuur.
  
  
• Je speelt in op maatschappelijke veranderingen. Onderwijs krijgt meer en meer een brede maatschappelijke opdracht, waaraan het jeugdwerk kan mee helpen. Een school die haar speelplaats deelt met het jeugdwerk, weet beter wat er leeft in de buurt en kan er zo gemakkelijker op inspelen. Een multifunctionele buitenruimte kan zo tegemoet komen aan de noden van de wijk.
  
  
• Je zorgt voor ontmoetingskansen in de buurt en stimuleert netwerking en samenwerking in een superdiverse samenleving. Gedeelde plekken bevorderen dialoog en samenwerking wanneer afspraken tussen gebruikers gemaakt worden en conflicten moeten worden opgelost. Een sterk lokaal verankerde jeugdwerkorganisatie trekt via de school en haar netwerk automatisch leden aan en kan gemakkelijker op ouders beroep doen indien nodig.
  
  
• Je creëert ruimte voor jong experiment en geeft kansen aan minder gevestigde groepen. Een eigen plek zorgt voor een boost. Speelplaatsen delen geeft beginnende initiatieven en niet-georganiseerde of minder gevestigde groepen een eigen plek om hun werking uit te bouwen.
  
  
• Je stimuleert mede-eigenaarschap en co-creatie met jonge mensen: Wanneer je als jeugdwerk de speelplaats mee vorm kan en mag geven, krijgen jonge burgers de kans om lokaal het verschil te maken en te participeren aan de ruimtelijke invulling van de school. Dergelijke projecten kunnen ook dienen om in dialoog te gaan met het beleid en zo bijdragen tot een kwaliteitsvollere ruimtelijk planning van de buurt.
  
  
• Je geeft een frisse identiteit aan de school en de buurt. Een school met een open speelplaats kan uitgroeien tot een interessant kloppend hart van de buurt. Het biedt een ‘wij’gevoel aan de buurt en betrekt meer ouders bij je werking. Dit creëert op haar beurt meer sociale controle en meer kansen voor vrijwillige engagement. 

Samengevat

Inspirerende praktijken

Nog inspiratie nodig? Kijk hoe deze organisaties de stap al hebben gezet:

1. Chiro Sint-Agnes en Sint-Andries in Stekene
2. Scouts Haegepoorters Destelbergen
3. Speelplein Kwetu Sint-Kruis-Winkel
4. Jeugdhuis Alleman Oudergem
5. Creafant Ronse

Tips & tricks

Geen zin om de hele handleiding te lezen? Hier vind je een heleboel tips die interessant zijn bij het delen van schoolspeelplaatsen. 

Handleiding ruimte delen?

Blijf je nog op je honger zitten? In 2017 maakten we een aparte website ‘Ruimte delen, hoe doe je dat?’. Je kan er tips lezen hoe je er aan begint, de voordelen van ruimte delen en wat ruimte delen precies is. Bovendien vind je hier heel wat goede voorbeelden ter inspiratie. De handleiding bespreekt heel praktische zaken zoals het afsluiten van een goed contract tussen de eigenaar en de verschillende gebruikers, verzekeringen en aansprakelijkheid, of hoe je aan de nodige financiële middelen komt om een gedeeld ruimte initiatief uit de grond te stampen. Maar daarnaast reiken we ook tips aan over hoe je moet omgaan met conflicten tussen verschillende gebruikers, of over hoe je een zo divers mogelijk publiek kan bereiken en zo een echte gedeelde ruimte kan creëren.

Meer info en links

• Alles over samen ruimte delen, afspraken maken, administratie en conflicthantering vind je hier, in de Handleiding Ruimte delen of in de Wegwijzer slim delen van schoolinfrastructuur.
• Administratratieve aandachtspunten (Wegwijzer over het slim delen van schoolinfrastructuur)
• Een ontwerp van gebruiksovereenkomst voor gedeeld gebruik van de Stad Kortrijk.
• Handige sjablonen, modelovereenkomsten en meer informatie rond delen van schoolsportinfrastructuur vind je op www.isbkennisbank.be/schoolsportinfrastructuur  

Zelf nog een tip?

Ken je zelf een voorbeeld van een unieke samenwerking tussen het jeugdwerk en een school? Laat het Peter weten en wie weet voegen we je toe in dit lijstje.