[anysurfer.logo]
You are previewing the website. You can switch to the regular view.

Ambras magazine: VDAB werkt eraan

Ambras magazine: VDAB werkt eraan

Jongeren en werk
Het zijn stevige functietitels voor stevige uitdagingen: Ellen Albrechts is ‘strategisch accountmanager’ bij VDAB, Nelis Van Rompaey is er ‘expert intensieve dienstverlening met focus op kwetsbare jongeren’. Want al jaren zet de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling zich in voor jongeren die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt. Sinds 2014 ook met De Ambrassade, die bruggenbouwer wilde zijn tussen de experts van de VDAB en die van de jeugdorganisaties. Op zeven jaar zijn heel wat stappen gezet. Hoe kijken Ellen en Nelis daarop terug?

Foto: ESP-project in Vilvoorde. Samenwerking met VDAB, Riso Vlaams Brabant, Groep Intro en CAW. Jeugdwerkers Frank en Mohamed van Riso ondersteunen de jongerenwerking en werken outreachend.

De voorbije zeven jaar zijn er drie grote samenwerkingsprojecten geweest tussen VDAB en De Ambrassade. Elk project had zijn eigen focus, maar binnen elk project was het belangrijk dat er gewerkt zou worden aan jongereninformatie en -participatie, en expertise delen tussen alle betrokkenen.

#WatWerkt was een online informatiecampagne voor jongeren waarbij ze in gesprek konden gaan met werkgevers en experten (van 2014 tot 2016). Van 2015 tot 2016 verdiepten we ons met ‘De weg naar werk’ in de moeilijkheden bij het vinden en houden van een goede job. Expeditie Werk rond de toekomst van werk startte in 2019 en is net afgerond. De Ambrassade en VDAB trekken samen een ‘lerend netwerk, met ontmoetingen en vormingen tussen beleidsmensen van verschillende administraties en jeugdwerkorganisaties. VDAB werkt ook mee aan WAT WAT.

ELLEN “Ik startte in 2007, toen VDAB massaal veel jongerenwerkers aannam in het kader van het Jeugdwerkplan, om de jongerenwerkloosheid aan te pakken op het terrein. Ze konden kiezen met welke organisaties werd samengewerkt. Wat later kon dat alleen met organisaties die na een aanbestedingsprocedure als beste uit de bus kwamen. Maar jongeren met een hoge ondersteuningsnood, die een apart traject, een aanklampende methodiek nodig hadden, vielen uit de boot. Allerlei administratieve regels verhinderden onze partners om hen degelijk te begeleiden en organisaties haakten af.”

Een slecht rapport

Het verhaal met VDAB begint in 2014, nadat De Ambrassade binnen het project #WatWerkt een gesprek had met 100 jongeren. Daar kwam uit dat de werking van VDAB niet goed aansloot bij de noden en wensen van jonge mensen. De Ambrassade zag de kracht van het jeugdwerk in dit probleem, maar ook de diepe kloof tussen jeugdwerkers en VDAB. Als netwerkorganisatie en in samenwerking met de belangenbehartiger Vlaamse Jeugdraad ging De Ambrassade daarmee aan de slag. Naar aanleiding van het tweede project ‘De weg naar werk’ ging een persbericht de deur uit...

ELLEN “In 2014 stuurden jullie dan dat persbericht uit, met een slecht rapport voor VDAB. Dat kwam hier hard aan. Het zorgde er wel voor dat VDAB een switch heeft gemaakt: we moesten dingen veranderen. Door ons financieringsmodel van projecten misten we de subgroep van kwetsbare jongeren. Veel van de kritieken uit het onderzoek konden we inhoudelijk weerleggen. Maar daar ging het eigenlijk niet om: we leerden dat er een probleem was met de perceptie van onze dienstverlening. Hoe jongeren die ervaren, daar moesten we bijvoorbeeld ook aan werken. Jullie onderzoek was dus nodig om de pijnpunten, uitgesproken door jongeren zelf, aan te geven. Dat perspectief, die stem van jongeren hadden we nodig. Dat persbericht was voor mij een mijlpaal.

De handen in elkaar

ELLEN “Onze toenmalige directeur Fons Leroy en jullie directeur Eva Vereecke vonden elkaar, ondanks dat moeilijke persbericht, en het contact was warm tussen die twee. Een netwerk met jongeren én organisaties, daar geloofden we sterk in. VDAB heeft daarom ook een samenwerkingsovereenkomst gesloten met De Ambrassade, en financieel geïnvesteerd in jullie werk. Zo konden we ook tonen aan beleidsmakers hoe we concreet zouden inzetten op jeugdwerkloosheid.”

NELIS “Rond werk heeft de Vlaamse Jeugdraad twee adviezen geschreven voor de Vlaamse beleidsmakers de voorbije jaren. Die heeft VDAB zeker serieus genomen, er werden ons ook parlementaire vragen gesteld. Bij het advies rond de toegang tot werk werd een jeugdraadlid zelf uitgenodigd door de toenmalige grote baas. De Vlaamse Jeugdraad werd als belangrijke gesprekspartner gezien. En dat loont: jongeren die 2 keer niet kwamen opdagen kregen meteen een aangetekend schrijven en opmerking in hun dossier. Dat kon leiden tot uitgeschreven worden als werkzoekende. In jullie advies was daarop kritiek, en dat is er nu uit.”

Nieuwe partnerships, dankzij ESF

NELIS “Sinds anderhalf jaar kunnen organisaties ook intekenen voor een VDAB-partnership met ondersteuning van het Europees Sociaal Fonds. Het project heet ‘lokale partnerschappen voor jongeren’. De naam zegt het zelf, partners met expertise rond verschillende levensdomeinen richten zich lokaal in als een multidisciplinair team. En dat hoeft niet volgens de procedure van de openbare aanbesteding te gaan, die vaak alleen grote organisaties willen starten. Er hoeft zelfs nog geen concreet aanbod en verloop uitgetekend te zijn, geen objectieven of looptijd vastgelegd: het gaat om een samenwerking, waarin jongeren de tijd en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben. En met beperkt administratief werk. Dit project is vertrokken vanuit de noden van de jongeren die in het vroegere aanbod geen antwoord vonden. We hebben nu dus een inclusiever gamma, waardoor minder kwetsbare jongeren door de mazen van het net glippen.

“Stap voor stap de leefwereld van jongeren centraal zetten in onze werking"

“Heel wat veranderingen zullen pas op lange termijn effect hebben. De leefwereld van jongeren centraal zetten in onze werking naar deze doelgroep, daar zijn we mee bezig, maar dat gaat stap voor stap. Van het strategische, overkoepelende niveau naar de operationele niveaus van de verschillende sectoren (zoals bouw, horeca, zorg …). Tot bij elke kwetsbare jongere die ondersteuning op maat nodig heeft.” — Ellen

Na 7 jaar samenwerken

Wat kon VDAB uit deze samenwerking met het jeugdwerk en De Ambrassade halen? Ellen en Nelis vertellen over wat er veranderde. 

  • We moeten zelf niet expert in alles van jeugdwerkloosheid willen zijn.
We hebben daar partners en jongeren zelf voor nodig. En bijgevolg een aanspreekpunt. Het onderwijs was natuurlijk al een strategische partner. Maar het onderwijs en VDAB, wij zijn ongeveer op dezelfde manier georganiseerd. Het jeugdwerk zit helemaal anders in elkaar. Dus goed dat De Ambrassade dit kon faciliteren. De linken met jeugdorganisaties zijn er nu, en informatie stroomt al beter door.

ELLEN “Op de strategische dienst – waar ik nu werk verlies je connectie met jongeren. Met het nieuwe netwerk breidt ons contact met jongeren als een olievlek uit, langs verschillende werkingen, niet één grote geselecteerde organisatie.”

  • Jongeren en tewerkstelling, dat moeten we in een groter geheel zien.
Zo werden we er ons van bewust dat mentaal welzijn ook echt belangrijk is. Of mobiliteit, om op je sollicitatie of werkplek geraken. Vanaf september financieren we 1000 rij-opleidingen waar jongeren onder bepaalde voorwaarden voor in aanmerking komen. Zo’n initiatieven, die inspelen op het grotere plaatje, krijgen nu meer ruimte.

  • Procedures herbekeken we.

Naast de kwantitatieve, administratieve output moesten ook de concrete, complexe hulpvragen ruimte krijgen. Niet alleen het aantal jongeren dat werk vindt is van belang, maar ook het aantal jongeren dat niet uitvalt, waarmee we het contact niet verliezen.

  • Je bent ook voor ons nu een ‘jongere’ tot je 30e.

Vroeger was die leeftijdsgrens heel strikt voor onze jongerenprojecten, nu is er meer marge. Dat is trouwens ook meer in lijn met het beleid in andere Europese landen.

  • Onze communicatie kan beter

o.a. via WAT WAT. Er bestaan bijvoorbeeld misverstanden rond ‘werkplekleren’, onze info daarrond moest beter. 

NELIS “WAT WAT is inhoudelijk én visueel heel knap. Echt bruikbaar voor ons. We promoten dat intern, om WAT WAT in te zetten. De taal van WAT WAT is beter en toegankelijker voor jongeren.”

Onze jongerenconsulenten weten de weg te vinden naar jeugdwerken welzijnsorganisaties. Ze verankeren zich in het lokale netwerk als connector naar de VDAB.

  • We willen meer onderzoeken, meer luisteren naar de ervaringen van jonge mensen.

We evalueren niet meer met louter interne medewerkers.
NELIS “Jongeren laten dankzij De Ambrassade en de Vlaamse Jeugdraad hun stem horen op allerlei manieren. VDAB kan zoiets niet zelf organiseren, jongeren zouden daar veel minder voor openstaan.”

  • De Ambrassade is nu ons eerste klankbord voor nieuwe ideeën.
We weten dat zij als netwerkorganisatie ons in contact brengt met jeugdorganisaties met expertise voor een specifieke sector.

#jeugdwerkwerkt
de jeugdwerker in iedereen

ELLEN “Als jeugdwerker wil ik iedereen mee krijgen. Of dat nu op mijn job of onder vrienden is. Ik ga zonder aarzelen in interactie met mensen. Jeugdwerk heeft me geleerd dat gewoon te durven. Er is altijd een creatieve oplossing, en alles werkt beter als je het met de glimlach doet. Toen we jongeren niet meer fysiek konden ontmoeten, vond ik online sessies meteen de moeite waard om te proberen. Ik ben me bovendien bewust van drempels, heb oog voor wie in een moeilijke situatie zit. Ik weet dat jeugdwerk werkt, letterlijk.”

NELIS “Ik zat vroeger in het Jeugd Rode Kruis en de Chiro. Voor mij is ‘de jeugdwerkbril opzetten’ kijken vanuit het perspectief van jongeren. Daarvoor open staan en engagement tonen. Als een jongere niet komt opdagen op een afspraak, dan is de reflex van een jeugdwerker: “Oei, waarom komt die niet? Ik zal hem eens bellen.” En dat telefoontje kan cruciaal zijn voor het proces van een jongere.” 



De Ambrassade zet de komende 10 jaar in op 3 thema's die we generatiedoelen noemen. Benieuwd welke dat zijn? 

Dit artikel verscheen in de 6e editie van het Ambras magazine. Download het hele magazine hier of bestel hem gratis.