![[anysurfer.logo]](/img/../img/svg/logo.svg "[anysurfer.logo]"){kind=logo}
De studiedag mentaal welzijn in het jeugdwerk van 14/11 in De Centrale in Gent zit er op. Jullie waren massaal aanwezig waarvoor dank! Het mentaal welzijn van kinderen en jongeren staat onder druk, maar na vandaag is onze impact als jeugdwerk, welzijnsector en onderwijs meer dan ooit duidelijk! De studiedag was een dag vol informatie, inzichten en inspiratie. Hieronder vind je een samenvattend verslag van de dag. Alle foto's werden gemaakt en zijn eigendom van Jan Sneyers (C).
We startten de dag met een plenaire sessie. Fréderique Loones, coördinator jeugdwerkondersteuning bij De Ambrassade en Freek Onzia, directeur van Pimento verwelkomden het publiek. Daarna lichtte Leander Mergaert van FOS Gent het speelveld mentaal welzijn toe. Het Speelveld mentaal welzijn kan een kader en houvast bieden aan het jeugdwerk om een beleid uit te werken rond het thema.
Vervolgens presenteerden Evelien Luts en Sarah Joos het onderzoek ‘mentaal welbevinden in de jeugdvereniging’ dat Pimento uitvoerde in opdracht van De Ambrassade. Het volledige rapport en de samenvattende flyer kan je hier vinden. Het onderzoek toonde de impact van de begeleider(houding) op het ervaren geluk van de jongeren in het jeugdwerk. We moeten blijven inzetten op zoveel mogelijk kinderen en jongeren de kans geven om toegang te vinden tot jeugdwerk die bij hen past. Daarbij is het belangrijk om drempels te verlagen, aangezien het onderzoek ook aantoont dat het jeugdwerk niet voor iedereen al toegankelijk en veilig is zoals genderzoekende jongeren en jongeren met een lage socio-economische status.
Na de toelichting van het onderzoek gaven enkele personen een reflectie op het onderzoek. Hieronder enkele interessante quotes mee:
Simon Knaeps van VDS:
“Eerstelijns jeugdwerkers zijn de kanaries in de koolmijn, ze zijn onze voelsprieten en ze betekenen al zoveel voor de kinderen en jongeren die ze begeleiden, maar laat ons hen daarom niet uit gemak uitroepen tot welzijnswerker. [...] Laat ons net daarom nog meer inzetten op het uitbreiden en versterken van een toegankelijke en leesbare sociale kaart.”
Elise Gozin van CM:
"Voor tieners met een opgroeiend puberbrein voelt een vorm van uitsluiting , genegeerd worden of het gevoel van er niet bij te horen, echt als fysieke pijn, dat laat kwetsuren achter."
Benjamin Dalle gaf drie aanbevelingen mee:
“Aanbeveling 1: Sloop de drempels tot het jeugdwerk. Komaf kan hier als belangrijk sluitstuk gezien worden. Als je echt wilt weten waarom bepaalde jongeren geen toegang hebben tot het jeugdwerk, en dat wilt oplossen, moet je net met die jongeren in gesprek die nu nog niet of niet meer deelnemen aan jeugdwerk en vragen waarom ze geen toegang vinden. [...] Aanbeveling 2: Sloop de muren rond het jeugdwerk. De jeugdwerkmethodiek is zinvol, ook voor andere sectoren. Jongeren hebben geen behoefte aan hokjesdenken en sectorale muren. Met het nieuwe decreet zetten we de deuren van het jeugdwerk wagenwijd open, vanuit de eigenheid van jeugdwerk. [...] Aanbeveling 3: Sloop niet de eigenheid van het jeugdwerk. Werken met vrijwilligers is de kern van het jeugdwerk. Jeugdwerkers zijn geen hulpverleners.”
Tijdens de namiddag was er voor elk wat wils tijdens zeven verschillende keuzesessies! Hieronder een kort overzichtje per sessie:
In deze sessie deden de deelnemers aan ervaringsleren. Ze ervaarden en deelden hun ervaren drempels tijdens een silent disco en overwonnen deze samen op verschillende drempelverlagende manieren. Daarna werden ze zich via een spelvorm bewust van de steeds aanwezige diversiteit en hoe je permanent met diversiteit aan de slag kan gaan!
Hieronder vijf tips voor drempelverlagende activiteiten:
Pimento gaf uitleg over de manier waarop je een integriteitsbeleid in je organisatie kan vormgeven. Hoe kan je een veilige omgeving creëren voor de leden van je organisatie? Hoe wil je dat de leden van de organisatie met elkaar omgaan? Om deze vragen te beantwoorden heb je als organisatie een integriteitsbeleid nodig. Hoe geef je zo’n beleid vorm en welke stappen zet je daartoe? Van visie ga je naar doelen en vervolgens naar acties. De deelnemers oefenden tijdens de sessie met een aantal cases om te zien hoe iedereen de criteria toepast.
Hieronder alvast meer bronnen die je kunnen verder helpen:
In deze sessie gingen de deelnemers verder aan de slag met het speelveld mentaal welzijn via een stappenplan. Eerder dan een kant en klaar kader, biedt De ambrassade handvaten. De jeugdwerkorganisatie stelt op basis van dit speelveld een eigen welzijnsbeleid op, in relatie met het integriteitsbeleid, waarbij er duidelijkheid is over de rol maar ook de grenzen van de verschillende jeugdwerkers. Elke jeugdwerkorganisatie is immers anders.
Wil je zelf ook aan de slag met het speelveld? Dan kan je hier alles vinden wat je nodig hebt!
JES Gent leidde ons in de gutsende regen rond in de wijk Tolhuis-Sluizeken-Ham in Gent en liet ons ervaren hoe ze via hun project PleinPatrons vindplaatsgericht werken met jongeren. PleinPatrons zijn jongeren die de omgeving kennen als hun broekzak. Ze zijn een aanspreekpunt voor kinderen, jongeren, hun ouders en andere pleingebruikers. Als animatoren zorgen ze ook voor een groter jeugdwerkaanbod. Via koptelefoons gaven Rukiye, Salim en Liesbeth uitleg over hun werk in de straten van de wijk. Hoe moeilijk het is om écht contact te leggen, vertrouwen te krijgen en stapsgewijs aan de slag te gaan met de jongeren. En hoe ze sommigen zien uitgroeien tot echte patrons en patrona’s. We bezochten pleintjes en interessante plekken en leerden hun dynamieken en uitdagingen kennen. We verplaatsten ons semi-dansend van de ene plek naar de andere, op de tonen van Marokkaanse, Senegalese (?) en Duits-Turkse muziek. Maar bovenal hoorden we empowerende verhalen over hoe de jongeren mee vorm willen geven aan hun wijk en daarvoor, vaak tegen de stroom in, in dialoog blijven gaan met hun buurt en de stad. Jeugdwerk ten top!
In deze sessie werden diverse methodieken van het jeugdwerk onderzocht om te zien hoe deze in andere sectoren ingezet kunnen worden. De focus lag op het creëren van een veilig klimaat en het bevorderen van openheid. De deelnemers werden actief betrokken met methodieken die de sfeer braken, zoals gesprekken over persoonlijke voorkeuren en obstakels in een informele setting, bekend als de check-in.
De deelnemers deelden hun ervaringen en wat hen verraste. De nadruk lag op hoe deze methodieken in het jeugdwerk een veilig gevoel van verbinding en openheid creëerden. Vragen en reacties concentreerden zich op de uitdaging van het rekening houden met individuele grenzen binnen een groep.
Het slot van de sessie ging over de implementatie van de vele inzichten in andere sectoren, met nadruk op groepsbevordering, drempelverlaging en het versterken van zowel individuen als omstanders voor een evenwichtige benadering van mentaal welzijn.
Het CGG gaf een sessie rond suïcidepreventie. Er werd achtergrond gegeven rond suïcidaliteit. Zo gaf de sessiegever mee dat er vooral non-verbalen signalen gegeven worden en weinig verbalen signalen. Slechts 70% geeft signalen. Zelfmoord komt voor de omgeving vaak onverwacht. Het is daarom belangrijk om te vragen ‘hoe gaat het met jou?’ als je buikgevoel zegt dat het niet goed gaat met iemand. En durf door te vragen. Hieronder enkele acties die je kan doen als jeugdwerker:
De zelfmoordlijn heeft ook fiches over ‘zelfdoding in het jeugdwerk’ en folders rond ‘suïcidepreventie’ en ‘zelfbeschadiging’ die je gratis kan downloaden.
In deze sessie bespraken we binnen drie panels verder de bevindingen uit het onderzoek en koppelden we deze aan de praktijk. In het eerst panel werd er gefocust op onderzoeksniveau met Robin Achterhof (KU Leuven), Evelien Luts en Sarah Joos met Dominique van den Elsacker van Pimento als moderator. Robin Achterhof contextualiseerde het onderzoek in een brede Vlaamse context via de resultaten van het SIGMA onderzoek. Evelien en Sarah giungen dieper in op de resultaten en beantwoorden vragen en kritische reflexen van Robin en het aanwezige publiek.
In het tweede panel werd er gefocust op organisatieniveau met Emy Snelders ( Tumult), Priscilla Keuppens (Abrusco vzw) en Tayfun Genc ( Scouts en Gidsen Vlaanderen) met Franka Foré (Joetz) als moderator. Dit panel besprak de cruciale rol van het jeugdwerk in het wegnemen van drempels en het bevorderen van verbinding. Hierbij werd ook het belang van de verbinding tussen jeugdwerk en onderwijs om jongeren te bereiken benadrukt. Tot slot werd ook de uitdaging om de draagkracht en grenzen van vrijwilligers in het jeugdwerk te bewaken, samen met de noodzaak van wederzijdse dialoog en het erkennen van de latent aanwezige talenten van vrijwilligers voor een effectievere werking bediscussieerd.
In het derde panel werd er gefocust op jeugdwerkvrijwilligers met Janne Gilis van Wel jong en Lennert Vorsselmans (De Ambrassade) en Loredana Cremery (De Vlaamse Jeugdraad), moderatie Franka Foré (Joetz). Er werd gesproken over good practices om genderinclusiever aan de slag te gaan, over een vlotte samenwerking tussen vrijwilligers en een aanspreekpunt Integriteit (API) en hoe een jeugdhuis een thuis kan zijn voor kwetsbare jongeren die geen aansluiting vinden in ander jeugdwerk.
Tot slot konden we lekker nagenieten en elkaar verder inspireren tijdens de netwerkreceptie!
