[anysurfer.logo]
You are previewing the website. You can switch to the regular view.

Maak samen tijd vrij

Maak samen tijd vrij

Jeugdwerk   |  2 MAART 2021

Kinderen en jongeren in de jeugdhulp hebben recht op vrije tijd. Maak samen tijd vrij is het nieuwe project van De Ambrassade en Bataljong waarop we verder bouwen aan een stevige brug tussen jeugdhulp en jeugdaanbod.

Meer en makkelijkere toegang tot betekenisvolle vrijetijdsbesteding

Plaatsing, langdurige opvang of leven in een voorziening heeft een ingrijpende impact op het leven van een jongere. Kinderen en jongeren komen (nood)gedwongen in residentiële voorzieningen terecht om hen te beschermen tijdens hun ontwikkeling. Één van de (onbedoelde) gevolgen hiervan is een beperking in hun vrijetijdsbesteding. Redenen hiervoor zijn regels en structuren binnen een voorziening, praktische bezwaren, financiële belemmeringen of een gebrek aan continuïteit. Zo blijkt uit het onderzoek over vrije tijd in jeugdhulp (2016).

In de eerste helft van 2021 starten Bataljong en De Ambrassade met Maak Samen Tijd Vrij, een project om hier verandering in te brengen. Met dit project werken we een toolbox uit tegen het najaar, die lokale besturen kan gidsen om in hun stad of gemeente verder te werken aan de brug tussen jeugdaanbod en jeugdhulp. Deze toolbox wordt samen gemaakt, getest en aangevuld door vijf trajecten, die lopen van januari tot juni. Deze vijf trajecten lopen in Schoten, Genk, Gent, Leuven en Kortrijk (regio Zuid-West-Vlaanderen). Samen gaan we op zoek naar manieren om de structurele brug tussen jeugdhulp en het brede jeugdaanbod te versterken op lokaal en regionaal niveau. We willen kinderen en jongeren in de jeugdhulp meer en gemakkelijker toegang geven tot een betekenisvolle vrijetijdsbesteding. 

“In dit traject gaat we resoluut voor een brede invulling van vrije tijd"

“Vrije tijd gaat over spelen, ontmoeten en ontplooien. Dat kan in sportclubs, in cultuurverenigingen en in het jeugdwerk. Tegelijkertijd beleven vele jongeren hun vrije tijd ook in de publieke ruimte. Denk aan speel- en ontmoetingsruimtes zoals skateparken, voetbalpleintjes of hangplekken. In dit traject gaan we resoluut voor deze brede invulling van vrije tijd.” Cara Allonsius, Bataljong.

Recht op vrije tijd

Kinderen en jongeren hebben recht op vrije tijd. Ook kinderen en jongeren in de jeugdhulp. Hulpverlening richt zich op het herstel van het normale leven. Een essentieel deel hiervan is een zinvolle invulling van vrije tijd. Een gelijke toegang hebben tot vrijetijdsbesteding als hun leeftijdsgenoten vergroot het gevoel van normaliteit voor de jongeren. Het kan ook een manier zijn om zelfvertrouwen en weerbaarheid op te bouwen.

In werkelijkheid zien we echter dat hun deelname aan jeugdwerk en ruimere vrijetijdsactiviteiten vaak beperkt is. Vrije tijd en deelnemen aan georganiseerd jeugdaanbod heeft nochtans tal van potentiële positieve effecten :

  • op sociaal vlak: plezier en ontspanning, maar ook het ontwikkelen van sociale vaardigheden en het uitbouwen van vriendschappen en een sociaal netwerk.
  • het ontdekken en ontwikkelen van talenten en competenties
  • het geeft jongeren de kans om even enkel te doen waar zij zin in hebben.
Momenteel zijn er heel wat uitdagingen die de brug tussen de jeugdhulp en het -aanbod onstabiel maakt:

  • Lokale besturen of regio’s kennen de vrijetijdsnoden en -behoeften van kinderen en jongeren uit jeugdhulpvoorzieningen vaak nog onvoldoende.
  • Jongeren binnen de jeugdhulp krijgen vaak weinig mogelijkheden om zelf invulling te geven aan hun vrije tijd.
  • De weg naar betekenisvolle vrijetijdsactiviteiten is voor jongeren in de jeugdhulp vaak moeilijk te vinden.
  • De wereld van een jeugdwerker, sportcoach, animator, jeugdwelzijnswerker of begeleider in een voorziening en die van jongeren en kinderen in de jeugdhulp liggen (te) ver uit elkaar.  

Illustrator: Charlotte van Hacht

Over het project

Maak Samen Tijd Vrij wil hier verandering in brengen. Het project wordt gerealiseerd door Bataljong en De Ambrassade en is een vervolg op het project Maak Tijd Vrij (2019). In Maak Tijd Vrij werd gekeken naar de link tussen jongeren in de jeugdhulpvoorzieningen en het jeugdwerk. Het project toonde aan dat vrije tijd voor jongeren, die door omstandigheden in een voorziening voor bijzondere jeugdzorg verblijven, zeer waardevol is. Het project verzamelde goede voorbeelden en inspirerende handvaten om actie te ondernemen in dit domein. Lees meer over de resultaten van Maak Tijd Vrij en vindt een overzicht met inspiratiemateriaal voor voorzieningen, jeugdwerkorganisaties en lokale besturen:

We bouwen in het huidige project, Maak Samen Tijd Vrij voort op de ervaringen, expertise en netwerken uit het vorige project en gaan samen met Bataljong aan de slag om dit werk te verdiepen en verduurzamen. 

Laura peelman - MTV

"Tijdens het project “Maak Tijd Vrij’ hebben we een heel aantal concrete acties op poten kunnen zetten waardoor kinderen en jongeren uit een voorziening gemakkelijker de weg vinden naar vrije tijd. De relatie tussen de voorzieningen die we in Schoten hebben en de jeugddienst is daardoor veel beter geworden. We stappen nu mee in dit project om onze huidige acties te versterken en om nieuwe, nog duurzamere acties op te zetten, die er op lange termijn voor kunnen blijven zorgen dat alle kinderen en jongeren in Schoten een fijne (vrije) tijdsinvulling hebben" Laura Peelman, jeugddienst Schoten.

Muren radicaal slopen

Zo gaan we concreet binnen 5 trajecten samen aan de slag met lokale partners om impact te genereren. We willen kinderen en jongeren in de jeugdhulp meer en gemakkelijker toegang geven tot een betekenisvolle vrijetijdsbesteding. We kijken hiervoor ook naar een bredere invulling van vrije tijd en vrijetijdsactiviteiten. Om dit te bereiken, verdiepen we ons binnen de trajecten in de leefwereld van kinderen en jongeren in jeugdhulpvoorzieningen. We gaan op zoek naar de bestaande noden om zo drempels tussen jeugdhulp en jeugdaanbod te kunnen overstijgen. Om dit te bereiken, willen we de muren tussen deze beleidsdomeinen radicaal slopen.

Toolbox

Alles wat we uit de trajecten leren gieten we op het einde in een toolbox. Deze bevat methodieken en tools voor beleidsmakers, jeugdhulpverleners en vrijetijdswerkers. De 5 trajecten nemen nu een pioniersrol in, waarin ze de toolbox testen en mee vorm geven. Naast handvaten en tools, brengen we ook hun succesverhalen en mooie praktijkvoorbeelden samen. Dit geheel moet in de toekomst andere lokale besturen en regio’s inspireren om werk te maken van de structurele brug tussen jeugdhulp en vrije tijd. Het gaat hier immers over gewone jongeren in een ongewone situatie. 

“Ik heb al meerdere jongeren uit de jeugdhulp zien openbloeien tijdens hun vrije tijd."

Bij LEJO heb ik al meerdere jongeren uit de jeugdhulp zien bloeien en groeien in de vrijheid, los van problemen en rugzakken, die ze ontdekken op vrijetijdswerkingen en jongerenkampen. Met dit project kunnen we nog meer jongeren laten profiteren van échte vrije tijd. Emiel De Smet, jeugdwerker binnen project Voel je Vrij van Lejo.

Vragen?

Het project wordt gerealiseerd door steun van het Agentschap Opgroeien. Heb je interesse in het project en wil je graag meer weten? Word je graag op de hoogte gehouden over verdere ontwikkelingen van de toolbox en wat er na het project volgt? Laat dan iets weten via lore.vandongen@ambrassade.be