Grote vragen over jeugdwerk

“Hoe kan jeugdwerk verder groeien, sterker en kwalitatiever worden?” Oftewel, hoe moet jeugdwerk zich verder ontwikkelen, opdat we over 10 jaar nog krachtig jeugdwerk hebben? Die vragen hingen in de lucht bij de lancering van de Europese Jeugdwerkagenda (2020) die jeugdwerkontwikkeling een stevige duw in de rug wil geven (zie artikel).

Maar vragen over de toekomst van jeugdwerk kunnen alleen maar beantwoord worden door eerst goed te kijken naar wat er al is. Toegepast op Vlaanderen, zal al wie met zijn voeten in de praktijk staat beamen dat in Vlaanderen heel wat acties ondernomen worden om meer, sterker en beter jeugdwerk na te streven. Maar kunnen we aanwijzen en benoemen welke initiatieven dat dan zijn? 

Onder de scanner

Die uitdaging was de opzet van de ‘Scan jeugdwerkontwikkeling in Vlaanderen’: zichtbaar maken welke initiatieven vandaag inzetten op jeugdwerkontwikkeling, gaande van beleidskaders, structurele samenwerkingen, subsidiekanalen tot concrete projecten en campagnes. Denkend aan de brede Europese definitie van jeugdwerk beperken we ons daarbij niet tot de ontwikkeling van het erkende en het gesubsidieerde jeugdwerk in Vlaanderen. 

Vanwaar een ‘scan’? Als het jeugdwerk een lichaam zou zijn en het engagement van jeugdwerkers het kloppende hart, dan legt de scan als een x-ray het skelet bloot: grote en kleine met elkaar verbonden initiatieven die het geheel structureel ondersteunen.

Hoe pakten we deze oefening aan? De Ambrassade en JINT namen in 2021 het voortouw om allerlei bronnen door te lichten en kennis van jeugdwerkpraktijkexperten bijeen te brengen. De 8 thematische pijlers van de Europese Jeugdwerkagenda vormden de leidraad om alle input te ordenen. (zie artikel)

Een inventaris: lessen uit het proces

Welke inzichten kwamen tijdens het maken van de inventaris naar boven drijven? We pikken er drie uit:

Het bredere plaatje: Een bevinding doorheen het samenstellen is dat jeugdwerk in Vlaanderen uitgestrekt is. Hoewel we alleen met ‘kenners’ spraken – mensen in posities waarin ze met heel wat initiatieven in contact komen – was er niemand die een overzicht had van alles dat reilt en zeilt in het jeugdwerk. Integendeel, onze gesprekpartners gaven aan dat het een zinvolle oefening was dat deze informatie bijeengebracht werd, en leerden zelf ook initiatieven kennen op deze manier.

Momentopname: Een tweede vaststelling is dat het jeugdwerk in beweging is. In de beperkte tijdspanne (2021-22) waarin we aan deze scan werkten, moesten we verschillende informatie toch reeds updaten omdat er belangrijke nieuwe ontwikkelingen waren.

Niet samen te vatten: Iets dat we niet wilden doen, is een samenvatting maken van deze scan. We wilden immers niet de suggestie wekken dat een initiatief belangrijker zou zijn dan een ander; er is geen natuurlijke hiërarchie. Het is net het geheel en het samenspel van acties – van onderuit en bovenuit – dat we in de verf willen zetten, niet één of enkele specifieke initiatieven daarin. 

Lees de volledige scan jeugdwerkontwikkeling en download de scan (pdf) in onderstaand artikel: