Wat doet een lokale jeugdraad?

Lokaal Jeugdbeleid

Wat doet een lokale jeugdraad in praktijk?

In vele gemeente is er nog steeds een lokale jeugdraad. Eigenlijk is dit de dialoogplaats tussen jongeren en politici. De samenstelling varieert van gemeente tot gemeente maar bevat normaal:

Geïnteresseerde jongeren uit de gemeente;
Jongeren uit jeugdverenigingen;
Een jeugdambtenaar;
De schepen van Jeugd (zonder stemrecht).

De jeugdraad probeert jonge ideeën en toekomstplannen mee te geven aan de schepenen opdat het gemeentebestuur hier iets mee zou doen. Een jeugdraad moet onder anderen advies geven over het Strategische Meerjarenplan van de gemeente. Daarnaast kan een jeugdraad altijd raad geven, suggesties doen en nieuwe ideeën lanceren via een advies aan het gemeentebestuur op het college van Burgemeester en Schepenen.

Wat moet een lokale jeugdraad doen volgens het decreet?

Eigenlijk niets…

Het Jeugddecreet van 23 november 2023 stipt duidelijk aan dat het erkennen van een jeugdraad en hen advies vragen bij de opmaak van het meerjarenplan een verplichting is.

Wat is de visie van het jeugdwerk op een lokale jeugdraad?

Kinderen, jongeren en verenigingen hebben (meer dan ooit) een mening over het beleid in hun gemeente. Maar hoe geraakt die mening bij beleidsmakers? Via de jeugdraad natuurlijk. Jongeren laten participeren, vereist enkele voorwaarden. Zo hebben jongeren nood aan kennis en bewustwording: wat hebben ze te betekenen in een gemeente? Waar kunnen ze terecht met hun vraag? Hoe werkt beleid?… Daarnaast moet beleidsparticipatie zo laagdrempelig mogelijk zijn. Zij die willen participeren aan beleidsvraagstukken, moeten dit kunnen. Hiervoor ligt een grote verantwoordelijkheid bij de jeugddienst.

Beleidsparticipatie mag niet stoppen bij het vragen van meningen. Participatie is betrokken worden, het letterlijk mee maken en doen. Geef jongeren daarin ook een verantwoordelijkheid, laat hen mee vormgeven. Zorg dat ze resultaat te zien krijgen en communiceer hierover.

De jeugdraad blijft als motor van participatie een goed medium om meningen van jongeren te verzamelen. De jeugdraad heeft niet alleen de taak om reglementen te stemmen of advies te geven, ze kan ook zelf projecten in gang zetten. Daarnaast is het ook een belangrijk netwerk voor jongeren en verenigingen om elkaar en beleidsmakers te leren kennen. Verschillende meningen worden op die manier standpunten en projecten die effectief het beleid kunnen bijsturen in de gemeente.

De jeugdraad moet buiten zijn grenzen durven treden: samen met kinderen, jongeren en verenigingen kunnen waardevolle initiatieven worden opgezet om alle kinderen en jongeren te betrekken bij het beleid in hun gemeente. We zien steeds meer initiatieven om participatie mogelijk te maken, zoals dialoogtafels, deliberatieve acties en burgerbegrotingen. Dit zijn veranderingen die we aanmoedigen en waarvan we kunnen leren. Het zijn werkvormen die een jeugdraad zich eigen kan maken en die helpen bij het advieswerk. We blijven de jeugdraad zien als de motor achter deze initiatieven. Een motor die de boel in beweging zet; een motor waar alles begint, maar niet per se eindigt. Laat een jeugdraad of jeugddienst experimenteren met vormen van participatie om zo alle kinderen en jongeren te proberen betrekken. Een motor die enthousiaste jongeren levert die beleidsparticipatie écht mogelijk maken.

Hiervoor is de steun van de jeugddienst/vrijetijdsdienst noodzakelijk. Samen met de jeugddienst en het lokaal jeugdwerk kan de jeugdraad als motor van participatie wegen op het lokaal beleid. Kinderen en jongeren verdienen een duurzame stem in het beleid. Lokale democratie is echt wel meer dan anderen (in dit geval ouderen) die één maal om de zes jaar mogen stemmen op hun jeugdbeleidmakers.

Taken van een jeugdraad

Een jeugdraad:

geeft advies aan het gemeentebestuur;
kan daarbij rekenen op transparantie en antwoorden van het gemeentebestuur;
werkt proces- en planmatig aan de participatie van kinderen en jongeren;
komt structureel samen en tracht eigen drempels te verlagen;
wordt ondersteund door een jeugddienst die op hun beurt expertise kan halen bij andere organisaties;
wordt gevoed door actualiteit en andere jeugdwerkorganisaties;
wordt gevormd in zijn rol;
werkt vernieuwend en met verschillende participatiemodellen.