Verantwoord omgaan met alcohol. Kan dat?

Zeker en vast! Heel veel jeugdwerkorganisaties bewijzen dat ze op een verantwoordelijke manier omspringen met het drinken van alcohol tijdens meerdaagse activiteiten. 

Vlaamse jeugdwerkorganisaties hebben hier eigen richtlijnen, een visie en regels rond uitgewerkt. Vaak gebruiken groepen of afdelingen op lokaal niveau deze richtlijnen als basis voor een eigen alcoholbeleid.

• Hoe maak je samen met je vrijwilligers en organisatie werk van een goed alcoholbeleid? 
• Wat zijn de zaken waar je rekening mee houdt? 
• Kennen de begeleiders het beleid? 
• Hoe staan ze er tegenover? 

Basisprincipes 

• Volg de wet: geen alcohol onder 16 jaar, geen sterke drank onder 18 jaar. 
• Maak goede afspraken. Neem deze afspraken op in een alcoholbeleid dat opgesteld is of onderschreven wordt door jouw vrijwilligers. 

Ga deze zaken na

• Welke regels zijn van toepassing voor begeleiders en welke voor deelnemers met betrekking tot gebruik en/of bezit van alcohol tijdens de activiteit? 
• Wat doe je als iemand de regels niet volgt? 
• Duid verantwoordelijken aan die nuchter zijn/blijven op elk moment en verdeel deze verantwoordelijkheid. Maak bv. een beurtrol. Het is niet omdat persoon X geen alcohol drinkt dat deze persoon elke keer de verantwoordelijke moet zijn. 
• Wanneer is het oké om alcohol te drinken en wanneer niet? 
• Hoe zit het met elkaar kunnen aanspreken op bepaald gedrag of het overschrijden van grenzen?

Transparantie

Een alcoholbeleid dient vooral om intern goede afspraken te maken met vrijwilligers en deelnemers, maar het is belangrijk hier transparant in te zijn naar alle partijen. 

Ouder(s)/voogd(en)

Het alcoholbeleid toelichten aan ouders zorgt ervoor dat je organisatie duidelijk en transparant beleid toont. Zo weten waar ze aan toe zijn. Soms zijn er binnen het gezin al afspraken gemaakt met hun kind, maar liggen die misschien niet in lijn met wat de regels zijn van de jeugdwerkorganisatie. Als je het alcoholbeleid bekend maakt naar de ouders toe, kunnen ze hierop inspelen. 

Onderschat de druk van vrienden en de omgeving niet, daarom is het belangrijk dat ouder(s)/voogd(en) weten wat wel of niet kan en kunnen ze eventueel ook zaken bespreken met de vrijwilligers of jeugdwerkers die de activiteit leiden. 

Communiceer over het alcoholbeleid bij de inschrijving, via brieven of per mail.

Cultuur en geloof

Soms drinken mensen graag iets tijdens jeugdactiviteiten. Maar het is belangrijk om te beseffen dat niet iedereen het gebruik van alcohol waardeert. Sommige kinderen en jongeren groeien op in gezinnen waar het drinken van alcohol om religieuze, culturele of medische redenen verboden of niet geaccepteerd is. Er zijn ook andere redenen waarom gezinnen het drinken van alcohol als een probleem zien bij het sturen van hun kinderen naar een vereniging. Als alcohol prominent aanwezig is in de vereniging, kan dit veel gezinnen afschrikken. Lees enkele tips op de website van Komaf.

Deelnemers

Je hoeft geen speeches en lange preken te houden. Zoek naar een goede, open en eerlijke manier om een aantal afspraken duidelijk te maken aan de deelnemers. 

Bij voorkeur licht je deelnemers in bij de start van het kamp, de vakantie of de activiteit. Zo geef je de kans om bijvoorbeeld meegesmokkelde drank vooraf af te geven (al dan niet anoniem), zonder daar sancties aan te koppelen. Wijs hen erop dat er wel sancties aan vasthangen als er doorheen de activiteiten toch alcohol ontdekt wordt. 

Uitbater, buurt en gemeente 

Wees open naar de eigenaar van de locatie waar je activiteit doorgaat, naar de buurt en/of gemeente over afspraken die je organisatie maakt omtrent gebruik en aanwezigheid van alcohol. Dat zorgt voor meer vertrouwen. Een goede relatie met de eigenaar van het gebouw waar je activiteit doorgaat en de omgeving is altijd belangrijk en net daarom kan deze transparantie helpen.