Plaatsing, langdurige opvang of leven in een voorziening heeft een ingrijpende impact op het leven van een jongere. Kinderen en jongeren komen (nood)gedwongen in residentiële voorzieningen terecht om hen te beschermen tijdens hun ontwikkeling, maar worden daardoor gehinderd in een ‘normaal’ leven. Zo blijkt uit het onderzoek Vrije tijd van jongeren in residentiële voorzieningen, persoonlijke ruimte of hulpverleningsruimte? (2016).

Net deze jongeren kunnen gebaat zijn bij een leuke, passende en uitdagende vrijetijdsbesteding. Meer nog, ze hebben er recht op! Van plezier en ontspanning, over het ontdekken en ontwikkelen van talenten en competenties naar het oefenen van sociale vaardigheden, groeien in vriendschappen of uitbouwen van een sociaal netwerk. Maar hun deelname aan jeugdwerk en ruimere vrijetijdsactiviteiten is beperkt. Er is zelden een structurele samenwerking met (jeugdwerk) organisaties.

Naar aanleiding van dit onderzoek lanceerden het departement Cultuur, Jeugd en Media en het Agentschap Jongerenwelzijn de mogelijkheid om in te tekenen op een proefproject om jeugdwerk- en vrijetijdsparticipatie van jongeren in voorzieningen te promoten via de lokale jeugddiensten. 

De Ambrassade tekende hierop in, met een project waarmee we aan de slag willen met de aanbevelingen uit het onderzoek, voor het jeugdwerk:

• Met de centrale plaats die contextbegeleiding inneemt in de jeugdzorg, wordt ook de vrijetijdscontext van de jongere een interessante partner of actor die van betekenis kan zijn. Het jeugdwerk in het algemeen dient dan wel meer openheid aan de dag te leggen naar jongeren in voorzieningen, ook als dit maar een tijdelijke aansluiting zou betekenen en er geen regionale binding is.
  
  
• Lokale jeugdambtenaren kunnen hiertoe een proactieve houding aannemen door systematisch contact op te nemen en informatie te bezorgen aan de voorzieningen in de regio. Informatie over het jeugdwerk moet ook rechtstreeks bij de jongeren terechtkomen (bv. lokale jeugdwerkinitiatieven stellen zich voor in de voorziening). Lokale samenwerking (bv. samen een aanbod ontwikkelen) en integratie van de jongere in het lokale aanbod kan worden gestimuleerd. De werkingen met kansarme jongeren (WMKJ's) kunnen een intermediaire rol spelen en jongeren op een laagdrempelige manier kennis laten maken met diverse activiteiten.
  
  
• Voor de wat oudere tieners lijkt het jeugdhuis als laagdrempelige jeugdwerkvorm aangewezen om in een licht georganiseerde vorm te experimenteren met vrije tijd. Belangrijk is dat het jeugdwerk haar ongedwongen karakter benadrukt, het is niet aan het jeugdwerk om de jongeren te problematiseren.
  
  
• Vanuit de stabiliteit die een voorziening biedt, kan het jeugdwerk voor die jongeren plek en ruimte zijn waar ze vrij van zorg kunnen spelen, spreken en in contact gaan en waar de niet-geproblematiseerde identiteit van de jongere maximaal tot zijn recht komt.