Tegen jongeren zeggen wat ze moeten doen, werkt vaak omgekeerd. Is het belangrijk dat ze bepaalde dingen (niet) doen? Volg dan de tips van klinisch psycholoog Alexis Dewaele (UGent), die ook lid is van de expertengroep 'Corona en psychologie'. Op de inspiratiedag WAT WAT van april 2021 deelde hij inzichten en tips uit MAGDANOG?!, een project samen met WAT WAT. 

1. Krijg inzicht in je doelgroep

Voor je ook maar iets anders doet, moet je eerst je doelgroep leren kennen. Dat is zeer cliché, maar het is gewoon waar. 

Je kan nog zoveel motivatieprincipes toepassen als je wil, maar als je niet weet: 

• Wat er leeft bij jouw specifieke doelgroep
• Wat hen 's nachts wakker houdt
• Waarom ze bepaalde dingen doen of niet doen (bijv. de corona-maatregelen volgen)
• ...

Dan gaan je motivatieprincipes weinig uithalen. Spreek met de doelgroep. Zoek een methode waarbij je hen bereikt. 

Voorbeeld: focusgesprekken en straathoekwerk   

Voor MAGDANOG?! hielden we focusgesprekken met jongeren. En zo ontdekten we dat jongeren vooral worstelden met: 

• Gebrek aan perspectief: ze missen belangrijke mijlpalen, zoals afstuderen
• Eenzaamheid en verveling: ze gaan wel wandelen, maar vinden nog weinig fun
• Gebrek aan informatie: sommige meisjes dachten dat ze onvruchtbaar zouden worden van het vaccin

Heel wat jongeren haalden ook positieve dingen aan: "Ik heb mezelf beter leren kennen" en "Ik heb mezelf gitaar leren spelen". We beslisten dus om voor die positieve boodschap te gaan en te focussen op de veerkracht van jongeren.

We merkten tegelijk dat we met die online gesprekken weinig kansarme jongeren bereikten. Dus gingen we een dag mee op stap met een straathoekwerker. 

Daar zagen we een paar dezelfde elementen terugkeren, maar ook een paar dingen typisch voor deze doelgroep:

• Gebrek aan activiteiten, verveling
• Veel stress en zorgen
• Eenzaamheid, zelfs als ze met heel veel thuis woonden, want dat zorgde voor te veel mensen in een te kleine ruimte
• Taalbarrière

2. Laat jongeren mee content maken

Wil je zeker zijn dat je content op maat van je doelgroep is? Betrek ze dan als je je content maakt.

Geef wel een duidelijke briefing of infosessie, zodat ze weten wat je van hen verwacht.

Voorbeeld: jongeren maken zelf video's

Bij MAGDANOG?! nodigden we de jongeren van de groepsgesprekken uit om mee te doen aan onze videoreeks voor YouTube en TikTok. 

3. Volg deze 3 motivatieprincipes

Hiervoor kijken we naar de 'Theorie van de psychologische behoeften'. Die geeft een antwoord op de vraag: wat maakt dat mensen goed in hun vel zitten?

Daarvoor moet je aan 3 voorwaarden voldoen:

1. Autonomie

Hoe meer je het gevoel hebt dat je zelf keuzes kan maken, hoe gelukkiger je bent.

=> Geef jongeren de kans om zelf keuzes te maken die ertoe doen

2. Verbondenheid

Hoe verbondener je je voelt met andere mensen, hoe gelukkiger je bent. Verbondenheid is extra belangrijk bij jongeren, en dat was net wat wegviel tijdens de lockdown

=> Letterlijke verbondenheid was moeilijk tijdens de lockdown. Wat kan je wel doen? Een positief gevoel oproepen met je content

3. Competentie

Hoe meer je het gevoel hebt dat je iets kan en je ontwikkelt, hoe gelukkiger je bent.

 => Geef jongeren de tools die ze nodig hebben om nieuwe vaardigheden te ontwikkelen

Voorbeeld: info die aan deze 3 voorwaarden voldoet

Alle info in het MAGDANOG?!-boekje ging uit van deze 3 voorwaarden: 

1. Autonomie: jongeren krijgen betrouwbare en heldere info, zodat ze zelf een goede keuze kunnen maken. 
2. Verbondenheid: er staan heel wat tips in voor wat je wél nog samen kan doen op een veilige manier
3. Competentie: je vindt er ook tips voor wat je kan bijleren in deze speciale tijd

Ook in de video's van de jongeren zelf kwamen deze elementen terug, bijvoorbeeld: 

4. Beter authentieke sleutelfiguren dan grote influencers

Eens je content hebt gemaakt, moet je die natuurlijk ook nog tot bij jongeren krijgen. Influencers kunnen een goeie manier zijn om je doelgroep te bereiken.

Maar ga niet automatisch voor de grote namen met superveel volgers. Kies liever authentieke mensen, die sowieso achter je boodschap staan en het niet puur voor het geld doen.

Zodat je niet tegenkomt wat er in Nederland is gebeurd: influencers die betaald worden door de overheid om de coronamaatregelen te promoten, en dan enkele maanden later plots de hashtag #ikdoenietmeermee delen. 

Meer tips of inspiratie?

• Handleiding voor psycho-educatieve boodschappen gericht op het opvolgen van de COVID-19-richtlijnen (pdf, UGent)
• Sensibiliseren over COVID-19-maatregelen (e-learning, Vlaams Instituut Gezond Leven)
• Motiverend communiceren over vaccinatie (e-learning, Vlaams Instituut Gezond Leven)