[anysurfer.logo]
You are previewing the website. You can switch to the regular view.

Good practices: mentaal welzijn bij kinderen en jongeren

Good practices: mentaal welzijn bij kinderen en jongeren

Mentaal welzijn

Jeugdwerkorganisaties en jeugdwerkers zijn bezorgd om het mentaal welzijn van kinderen en jongeren, maar ook gemotiveerd om hierrond aan de slag te gaan in hun werkingen. Het is echter niet eenvoudig om het thema mentaal welzijn op een laagdrempelige, fijne manier te behandelen. We verzamelen daarom een aantal methodieken, websites, tips waar je mee kan werken. 

Kaartspel en campagne Donkere gedachten – WatWat

Samen met Awel, Zelfmoord1813 en Vlaams Instituut Gezond Leven werkte WatWat een kaartspel uit met 38 vragen of gesprekstarters om te praten over hoe het écht met je gaat. Je kan het kaartspel gratis downloaden op de website. Weet je niet goed hoe je de kaartjes kan gebruiken? Bekijk zeker ook de filmpjes waarin verschillende jongeren het kaartspel spelen. 

Mentaal sterk, da’s jeugdwerk – Jeugdwerk voor Allen

Mentaal sterk, da’s jeugdwerk is een publicatie die, aan de hand van stripverhalen over herkenbare situaties uit het jeugdwerk, tips geeft hoe je in die bepaalde situaties kan reageren. Daarnaast vind je er ook verwijzingen naar organisaties die nog veel meer info hebben. Een paar van die zeer bruikbare tips zijn ook in een afficheformaat beschikbaar. 

Safe space, brave space – Jeugdwerk voor Allen

Safe space, brave space helpt jeugdwerkers om een veilige ruimte te creëren waar kinderen & jongeren hun verhaal kwijt kunnen. Samen met andere jeugdwerkers maak je van jullie werking een plek waar iedereen zich thuis kan voelen, zichzelf kan zijn en terechtkan bij iemand die heel dicht bij hen staat. Als vertrouwenspersoon sta jij paraat. Toch kan die ‘safe space’ soms aanvoelen als onbekend terrein, waarin je als een soort ruimtevaarder op ontdekking moet gaan. En dan kan dit boekje van pas komen. 

Bubbelpad: coronaveilige wandelingen – Groep INTRO

Vanuit een bevraging over welzijn bij jongeren kwam het signaal dat eenzaamheid een groot probleem is bij jongeren. Om hieraan tegemoet te komen organiseerde Groep INTRO het Bubbelpad. Jongeren worden aan de hand van een korte vragenlijst aan elkaar gekoppeld. Ze worden samen op pad gestuurd voor een wandeling van ongeveer 4km. Noem het een soort date, maar dan vooral met als doel om misschien een nieuwe vriend of vriendin te leren kennen. 

Hangsters – Groep INTRO

Een outreachende tool om (kwetsbare) jongeren te bereiken in de West-Vlaamse buurten, voorzieningen, scholen… in en na COVID-tijden. Mede mogelijk gemaakt door het actieplan Generatie Veerkracht van minister van Jeugd Benjamin Dalle. Meer info of bekijk introfilmpje

Is dat RAAR? – De Aanstokerij

'Is dat RAAR?' is een educatief en dynamisch bordspel om mentale kwetsbaarheid, beperkingen en diversiteit bespreekbaar te maken. Voor kinderen van 7 tot 13 jaar die in aanraking komen met deze thema's. Ook ruimer in te zetten om kinderen met elkaar in gesprek te laten gaan over hun leven, vooroordelen, gevoelens enzovoort. Je leert jezelf en elkaar beter begrijpen en ontdekt dat raar zo raar nog niet is ... 

Een steekje LOS?– De Aanstokerij

In Een steekje LOS? ga je spelenderwijs in gesprek over mentale gezondheid en kwaliteit van leven. Voor volwassenen en jongeren vanaf 14 jaar, met én zonder mentale problemen. Het is te gebruiken voor elke groep die zich wil openstellen voor verdieping en bewustwording omtrent mentaal welzijn en kwaliteit van leven. Verrassend, openhartig, educatief, verhelderend, taboedoorbrekend én met humor. 

MindMaze – De Aanstokerij

MindMaze is een samenwerkingsspel over mentaal welzijn van De Aanstokerij voor 12- tot 15-jarigen. Het focust op het omgaan met uitdagende situaties en geeft veerkrachtige tips die jongeren kunnen inzetten om hun mentaal welzijn te versterken. Via een speelse zoektocht komen thema’s als durven praten, leren luisteren, hulp vragen en hulp bieden aan bod. Want het is oké om je niet altijd oké te voelen. De spelers leren tijdens het spel ook verschillende hulporganisaties kennen, zodat mentale problemen niet alleen bespreekbaar worden gemaakt, maar het spel ook bijdraagt aan de preventie ervan. 

Documentaire 'What makes us boys' - De Aanstokerij

Samen met Filmpact en OverKop lanceert De Aanstokerij een campagne rond de documentaire ‘What makes us boys’. De film kan gratis aangevraagd worden door jeugdverenigingen (en ook scholen) om het gesprek aan te gaan over opgroeien, mentaal welzijn, moeilijke situaties, de overgang van lagere school naar middelbaar. Het is gericht op kinderen en jongeren vanaf het 5e leerjaar tot en met het tweede middelbaar. 

Hier vind je meer info of bekijk de trailer. 

Lockdown minds - Gamewise

Lockdown Minds™ is de nieuwste editie van de online serious game van Gamewise en is gratis te spelen op het platform. De game ondersteunt jongeren om de juiste balans te vinden in deze psychisch veeleisende tijden en leidt hen naar de bestaande online hulpverlening. Doorheen het spel doorbreek je geleidelijk enkele hardnekkige taboes rond mentaal welbevinden. Je leert hoe en waar jij hulp kan vinden, wat je zelf kan doen en wat je voor andere kan betekenen. 

Campagne iedereen een Max - Child focus

Het doel van de campagne: dat elk kind in België zijn/haar Max kiest, zijn/haar vertrouwenspersoon, die naar hem/haar zal luisteren wanneer hij/zij geconfronteerd wordt met twijfels, vragen of zelfs problemen. HEB JIJ AL EEN MAX? Als jongere maak je vanalles mee. En soms zit je met vragen. Daarom is er een Max. Dat is die ene persoon in je omgeving waar jij altijd bij terecht kan en die altijd voor je klaarstaat. Ontdek hoe jij een MAX kan vinden! 

#hetgesprekdatertoedoet - Ligand

Deze tool wil jouw gids zijn om met kinderen en jongeren in gesprek te gaan. Om te luisteren naar hoe het écht met hen gaat. Hoe hebben zij het voorbije jaar ervaren? Wat is voor hen het moeilijkst? Wat hebben zij nodig om overeind te blijven? Je kan dit gesprek zowel live als online voeren! Doen! 

Download pdf

Good practices en voorbeelden lokale besturen - Bataljong

Bataljong verzamelde voor de lokale besturen heel wat tips en goede voorbeelden over werken aan mentaal welzijn op hun website. De pagina is opgedeeld in vier luiken: Breng de stem van kinderen en jongeren in beeld, Ga in gesprek met kinderen en jongeren, Wat kan je nog meer doen? (Extra) acties en initiatieven, Nog enkele uitdagingen. 

Tips en goede voorbeelden Kourage - KLJ

In november organiseerde KLJ Kourage, een online uitwissel- en inspiratiemoment over het welzijn van leiding en leden in coronatijden. Ze verzamelden interessante tools, informatie, werkvormen en websites om mee aan de slag te gaan. Op deze pagina vind je een verzameling van deze ideeën, verdeeld in 5 grote categorieën: zorg voor jezelf, blijf spelen, luister naar mekaar, praat met mekaar en maak ruimte voor positiviteit. 

De geluksdriehoek - Vlaams Instituut Gezond Leven

De geluksdriehoek is een educatief model over mentaal welbevinden dat bruikbaar is in elke sector; ook binnen jeugdwerk. Je kan het gebruiken als een kompas dat een richting aanwijst wat je kan doen om het mentaal welbevinden van jouw groep te versterken. Het geeft aan wat voor kinderen, jongeren en jeugdwerkers essentiële onderdelen zijn om te bouwen aan hun geluksgevoel (psycho-educatie). Voor leraren werd de geluksdriehoek al vertaald naar toffe, laagdrempelige methodieken voor in de klas: de Happy Snacks en een hele website vol tips en tools. Op noknok.be vinden jeugdwerkers leuke spelletjes, die aansluiten bij de geluksdriehoek.  

Methodiek 'Joske maakt er een SPEL van'

Voel je dat er iets gaande is in de groep en wil je het gesprek rond mentaal welzijn aangaan? Dan kan je de dobbelsteen gebruiken als leidraad. “Joske maakt er SPEL van!” is het resultaat van een intense samenwerking tussen het JAC en de verschillende leden van het JOS (jeugdbewegingsoverleg): FOS Open Scouting, Scouts & Gidsen Vlaanderen, Chirojeugd Vlaanderen, Evangelisch Jeugdverbond, KSA, JNM, IJD, KLJ & Jeugd Rode Kruis. 

Awel - Proactief cirkelen

Tijdens deze groepsoefening ligt de focus op het creëren van gelijkwaardige posities en gelijke aandacht en tijd. Het is een moment om te luisteren naar elkaar, ideeën uit te wisselen en dingen vanuit een ander perspectief te leren zien. Het is een dagelijkse oefening waar je spreekt en luistert met elkaar. Iedereen komt aan bod en krijgt de kans om iets over een bepaald onderwerp te zeggen. De methodiek is proactief en wordt dus gebruikt voor er problemen zijn, in vredestijd. 

Kimiwa - Vlaams Expertisecentrum Kindermishandeling

Ki Mi Wa staat voor kindermishandeling, wat is dat? Wat kan je doen?   Kimiwa betekent in het Japans ook ‘en jij?’ KIMIWA gidst je als jeugdwerker door je verschillende krachten en veel voorkomende valkuilen in de omgang met kindermishandeling. Laat je sterken door de info die je hier vindt, omring je door je collega’s, vrienden, hulpverleners,…  

Vibe Check - WAT WAT, Mediawijs en KU Leuven

‘Vibe Check’ is een campagne om jongeren bewuster te leren omgaan met goede en slechte emoties door sociale media. Het is ook een methodiek voor groepsgesprekken waarmee jongeren zelf leren welke content een goede of minder goede impact heeft op hun mentaal welzijn.   

Houvast - Rode Kruis Vlaanderen

Angst, burn-out, rouw, verslaving, een schokkende gebeurtenis … Als iemand in je omgeving met zoiets worstelt, wil je er zijn. Dan wil je helpen. Maar hoe doe je dat? En hoe herken je de signalen op tijd? Daarvoor is er de app Houvast. Ze geeft je laagdrempelige tips om iemand bij te staan die het moeilijk heeft. Eerste hulp bij psychische problemen zeg maar. 

EHBP - Rode Kruis Vlaanderen

Eerste Hulp bij Psychische Problemen! In deze opleiding leer je vooral de tips en richtlijnen toepassen in oefeningen, versterk je inzichten in groepsgesprekken en zoek je je eigen sterktes, houding en woorden om anderen te helpen. Je leert je zelfzorgplan gebruiken en ook je grenzen aangeven. 

Wij Pestvrij
Wij Pestvrij - Tumult en het Centrum Ethiek in de Sport (ICES)

Wij Pestvrij is een campagne met toolkit en wedstrijd waarmee elke jeugdvereniging en sportclub zelf aan de slag kan om een anti-pestbeleid te implementeren. 

infofiche zelfmoord jeugdwerk
SuIcidepreventie in het jeugdwerk – Centra Geestelijke Gezondheidszorg en 1813

Leer hoe je werk kunt maken van suïcidepreventie in jouw jeugdwerkorganisatie aan de hand van onder andere suïcidepreventie infofiches.

PROVE
PROVE – Homaar 

PROVE biedt een kader voor iedereen die veerkracht-versterkend aan de slag wil gaan met jongeren. Dit kader geeft richting aan de vorm van mogelijke activiteiten en aan de basishouding van begeleiders. 

Sterker als jezelf
Sterker als jezelf spel – FOS Open Scouting

Sterker als jezelf is een teambuildend spel voor jongvolwassenen om de veiligheid in de groep te versterken. Door een uitgewerkte gesprekswerkvorm aan te bieden, willen we de openheid in de groep stimuleren om te praten over mentaal welzijn. Tijdens het spelen, komen er verschillende thema's, al dan niet naar keuze, aan bod op een speelse en veilige manier. De uitgewerkte thema’s zijn gebaseerd op casussen die samen met partners zijn uitgewerkt vertrekkende vanuit waargebeurde situaties. 

Eetexpert
Materialen rond eetstoornissen en gewichtsproblemen voor jeugdwerkers – Eetexpert

Fiches ontwikkeld voor jeugdwerkers rond onder andere ‘hoe richt ik een eetmoment in’ en ‘hoe ga je om met kinderen en jongeren met een eetstoornis’. 

Jeugd rode KruisEerste hulp bij moeilijke gevoelens – Jeugd Rode Kruis


Het Jeugd Rode Kruis werkte drie pakketten uit ‘Eerste Hulp Bij Moeilijke Gevoelens’ ontwikkeld voor kinderen van 8-10 jaar. De pakketten ondersteunen leerkrachten, ouders en/of begeleiders in het aanleren van helpende vaardigheden bij kinderen. Dit houdt in dat kinderen andere kinderen leren helpen/steunen als zij het mentaal moeilijk zouden hebben. Aan de hand van leuke spelletjes en werkvormen kan je samen leren hoe kinderen elkaar kunnen uitnodigen om te vertellen hoe het echt met hun gaat, om goed te kunnen luisteren en samen na te denken bij wie ze terecht kunnen voor meer hulp. De pakketten zijn gratis te downloaden!