Drugs en alcohol zijn makkelijk beschikbaar en aantrekkelijk voor jongeren. Als je informeert over de gevaren, kan je hen dus net op ideeën brengen. Femke Decoster van het Vlaams expertisecentrum voor Alcohol en Drugs (VAD) gaf op de inspiratiedag WAT WAT april 2021 tips voor hoe je dit best aanpakt.

1. Weeg af: hoe hard leeft dit?

Alcohol leeft vaak hard bij de doelgroep. Veel jongeren gebruiken het of hebben vrienden die het gebruiken. Over alcohol kan je dus zeker informeren via verschillende kanalen.

Lachgas, bijvoorbeeld, is een ander verhaal. Doordat het vaak in de media komt, lijkt het alsof veel jongeren dit gebruiken. Maar uit de weinige cijfers die we hebben, blijkt dat niet zo te zijn: 3,4% van de uitgaanders heeft ooit lachgas gebruikt en slechts 1% gebruikt dit regelmatig.

Door breed te communiceren over lachgas wek je de indruk dat het veel gebruikt wordt en verschuif je de sociale norm: "Als alle anderen het doen, dan wil ik dat ook wel proberen".

Dit betekent niet dat je niet mag informeren over lachgas, maar misschien best niet met een Instagram-post naar ál je volgers. Kies liever voor een: 

• Online artikel dat ze kunnen vinden via Google, zoals dit infoartikel van WAT WAT (Deel dit artikel dus ook niet zomaar met gelijk welke jongeren ter info, maar zeker wel met een jongere die hierover vragen heeft);
• Persoonlijk gesprek met de jongere die de vraag stelt;
• Folder die je kan meegeven met jongeren die de vraag stellen
• ...

2. Leeft het bij jouw doelgroep? Volg dan deze richtlijnen

1. Gebruik verschillende communicatiekanalen en methodieken

Laat bijvoorbeeld jongeren zelf aan het woord, verwijs door naar de website van de Druglijn of naar watwat.be/drugs.

2. Betuttel niet, stel je naast de jongere

Gebruik geen autoritaire of dramatische taal: "Super gevaarlijk, doe dit niet!!!"

Stel je naast de jongere en geef gewoon de feiten mee, zoals in dit WAT WAT-artikel over de gevolgen van lachgas.

3. Choqueren werkt niet 

Choqueer niet met angstaanjagende beelden of taal, zoals foto's van vrieswonden of door te focussen op effecten als zuurstoftekort, coma of permanente hersenschade. Dat zijn inderdaad mogelijke gevolgen van lachgas, maar ze komen zéér zelden voor. 

En zo overtuig je niemand. Jongeren zullen de waarschuwing overdreven vinden, je niet meer serieus nemen en denken: dat overkomt mij toch niet. 

Net zoals choquerende foto's op sigarettenpakjes: mensen die roken, draaien dat pakje hoogstens om en het houdt hen niet tegen om sigaretten te kopen.

4. Denk aan de 3 pijlers van doeltreffende preventie

 Doeltreffende preventie heeft 3 pijlers:

1. Kennis verhogen

2. Vaardigheden vergroten

3. Attitudes aanleren

Ben jij een informatie-organisatie, zoals WAT WAT? Dan focus je waarschijnlijk vooral op de eerste pijler, en dat is natuurlijk oké. Andere spelers (bijv. scholen of jeugdverenigingen) kunnen dan aan de slag met jouw betrouwbare info voor de andere 2 pijlers.

Meer info

Zie de VAD-leerlijn rond verslavingspreventie (pdf) met adviezen per leeftijd en waarover je best informeert